Wat zijn tandheelkundige röntgenfoto’s en waarom zijn ze nodig?
In de lijst met je favoriete dingen staat het krijgen van een röntgenfoto bij de tandarts misschien niet hoog. Dat zware schort dragen en een soms oncomfortabel apparaat zelfs maar een paar seconden tussen je tanden houden is niet leuk.
Maar röntgenfoto’s laten veel tandartsen zien. Röntgenfoto’s helpen hen de toestand van uw tanden, wortels, kaakplaatsing en gezichtsbotsamenstelling te zien. Ze helpen hen ook gebitsproblemen vroeg in hun ontwikkeling op te sporen en te behandelen.
Röntgenstralen zijn een vorm van energie die kan reizen door of kan worden geabsorbeerd door vaste objecten. Deze energie wordt geabsorbeerd door dichte objecten, zoals tanden en botten, en verschijnt in röntgenstralen als lichtgekleurde gebieden. Röntgenstralen gaan door minder dichte objecten, zoals tandvlees en wangen, en verschijnen als donkere gebieden op röntgenfilm.
Röntgenfoto’s kunnen helpen bij het vinden van problemen die niet kunnen worden gezien met een mondeling examen. Door problemen vroeg in hun ontwikkeling op te sporen en te behandelen, kunt u geld besparen, ongemak voorkomen (als deze problemen op een later tijdstip worden behandeld) en mogelijk zelfs uw leven redden.
Welke soorten problemen kunnen röntgenfoto’s detecteren?
Röntgenfoto’s helpen uw tandarts bij het diagnosticeren van problemen in uw tanden en kaken.
Bij volwassenen laten röntgenfoto’s zien:
-
Verval, vooral kleine gebieden van tandbederf tussen de tanden.
- Verval onder bestaande vullingen.
- Botverlies in de kaak.
- Veranderingen in het bot of wortelkanaal als gevolg van infectie.
- Conditie en positie van tanden ter voorbereiding op tandimplantaten, beugels, kunstgebitten of andere tandheelkundige procedures.
-
Abcessen (een infectie aan de wortel van een tand of tussen het tandvlees en een tand).
- Cysten en sommige soorten tumoren.
Bij kinderen bepalen röntgenfoto’s:
- Als er verval optreedt.
- Als er voldoende ruimte in de mond is om alle inkomende tanden te passen.
- Als verstandskiezen zich ontwikkelen.
- Als tanden worden geraakt (niet door het tandvlees kunnen komen).
Wat zijn de verschillende soorten tandheelkundige röntgenfoto’s?
Er zijn twee hoofdtypen tandheelkundige röntgenfoto’s: intraorale (de röntgenfilm bevindt zich in de mond) en extraorale (de röntgenfilm bevindt zich buiten de mond).
lntraorale röntgenstralen zijn de meest voorkomende vorm van röntgenfoto’s. Er zijn verschillende soorten intraorale röntgenfoto’s. Elk toont verschillende aspecten van tanden.
- Bijtende röntgenfoto’s laat details zien van de boven- en ondertanden in een deel van de mond. Elke bitewing toont een tand vanaf de kruin (het blootgestelde oppervlak) tot het niveau van het ondersteunende bot. Bijtende röntgenfoto’s detecteren tandbederf en veranderingen in de botdikte veroorzaakt door tandvleesaandoeningen. Bijtende röntgenfoto’s kunnen ook helpen bij het bepalen van de juiste pasvorm van een kroon (een kapje dat een tand volledig omsluit) of andere restauraties (zoals bruggen). Het kan ook eventuele slijtage of defecten van tandvullingen zien.
- Periapicale röntgenstralen laat de hele tand zien – van de kruin tot voorbij de wortel waar de tand in de kaak hecht. Elke periapicale röntgenfoto toont alle tanden in een deel van de boven- of onderkaak. Periapicale röntgenfoto’s detecteren ongebruikelijke veranderingen in de wortel en de omliggende botstructuren.
- Occlusale röntgenstralen de ontwikkeling en plaatsing van een volledige tandboog in de boven- of onderkaak volgen.
Extraorale röntgenfoto’s worden gebruikt om gebitsproblemen in de kaak en schedel op te sporen. Er zijn verschillende soorten extraorale röntgenfoto’s.
- Panoramische röntgenfoto’s toon het hele mondgebied – alle tanden in zowel de boven- als onderkaak – op een enkele röntgenfoto. Deze röntgenfoto detecteert de positie van volledig uitgekomen en opkomende tanden, kan aangetaste tanden zien en helpt bij het diagnosticeren van tumoren.
- Tomogrammen laat een bepaalde laag of “plak” van de mond zien en vervaag andere lagen. Deze röntgenfoto onderzoekt structuren die moeilijk duidelijk te zien zijn omdat andere nabijgelegen structuren het zicht belemmeren.
- Cefalometrische projecties laat een hele zijkant van het hoofd zien. Deze röntgenfoto kijkt naar de tanden in relatie tot de kaak en het profiel van het individu. Orthodontisten gebruiken deze röntgenfoto om de specifieke benadering van het opnieuw uitlijnen van de tanden van elke patiënt te ontwikkelen.
- sialogram gebruikt een kleurstof die in de speekselklieren wordt geïnjecteerd zodat ze op röntgenfilm kunnen worden gezien. (Speekselklieren zijn zacht weefsel dat met een röntgenfoto niet te zien is.) Tandartsen kunnen deze test laten uitvoeren om te zoeken naar problemen met de speekselklieren, zoals verstoppingen, of het syndroom van Sjögren (een aandoening met symptomen zoals een droge mond en droge ogen; dit aandoening een rol kan spelen bij tandbederf).
- Tandheelkundige computertomografie (CT) is een vorm van beeldvorming die naar interieurstructuren kijkt in 3D (driedimensionaal). Dit type beeldvorming wordt gebruikt om problemen in de botten van het gezicht op te sporen, zoals cysten, tumoren en breuken.
- Kegelstraal CT is een soort röntgenfoto die 3D-beelden maakt van tandheelkundige structuren, zacht weefsel, zenuwen en botten. Het helpt bij het plaatsen van tandimplantaten en evalueert cysten en tumoren in de mond en het gezicht. Het kan ook problemen zien in het tandvlees, de wortels van de tanden en de kaken. Cone beam CT is in sommige opzichten vergelijkbaar met reguliere tandheelkundige CT. Ze produceren allebei nauwkeurige beelden van hoge kwaliteit. De manier waarop beelden worden gemaakt is echter anders. De cone beam CT-machine draait rond het hoofd van de patiënt en legt alle gegevens in één enkele rotatie vast. De traditionele CT-scan verzamelt “platte plakjes” terwijl de machine verschillende omwentelingen rond het hoofd van de patiënt maakt. Deze methode stelt patiënten ook bloot aan een hoger stralingsniveau. Een uniek voordeel van cone beam CT is dat het kan worden gebruikt in een tandartspraktijk. Tandcomputer-CT-apparatuur is alleen beschikbaar in ziekenhuizen of beeldvormingscentra.
- Digitale beeldvorming is een 2D-type tandheelkundige beeldvorming waarmee afbeeldingen rechtstreeks naar een computer kunnen worden verzonden. De afbeeldingen kunnen binnen enkele seconden op het scherm worden bekeken, opgeslagen of afgedrukt. Digitale beeldvorming heeft verschillende andere voordelen in vergelijking met traditionele röntgenfoto’s. De opname van bijvoorbeeld een tand kan worden verbeterd en vergroot. Dit maakt het voor uw tandarts gemakkelijker om de kleinste veranderingen te zien die niet zichtbaar zijn bij een mondeling examen. Ook kunnen, indien nodig, beelden elektronisch naar een andere tandarts of specialist worden gestuurd voor een second opinion of naar een nieuwe tandarts. Digitale beeldvorming gebruikt ook minder straling dan röntgenstralen.
- MRI-beeldvorming is een beeldvormende methode die een 3D-weergave van de mondholte maakt, inclusief kaak en tanden. (Dit is ideaal voor evaluatie van zacht weefsel.)
Hoe vaak moeten de tanden worden geröntgend?
Hoe vaak er röntgenfoto’s moeten worden gemaakt, hangt af van uw medische en tandheelkundige geschiedenis en huidige toestand. Sommige mensen hebben misschien wel elke zes maanden röntgenfoto’s nodig. Anderen die geen recente tand- of tandvleesaandoeningen hebben en die doorlopende geplande bezoeken aan hun tandarts hebben, hebben misschien maar om de paar jaar röntgenfoto’s nodig. Nieuwe patiënten kunnen bij hun eerste onderzoek röntgenfoto’s laten maken. Röntgenfoto’s bij het eerste bezoek worden ook gebruikt om te vergelijken met röntgenfoto’s die in de loop van de tijd zijn gemaakt om te zoeken naar problemen en onverwachte veranderingen. Röntgenfoto’s moeten mogelijk vaker worden gemaakt bij mensen met een hoog risico op gebitsproblemen. Deze mensen zijn onder meer:
- Kinderen: Kinderen hebben over het algemeen meer röntgenfoto’s nodig dan volwassenen omdat hun tanden en kaken zich nog aan het ontwikkelen zijn en omdat hun tanden meer kans hebben op tandbederf dan volwassenen.
- Volwassenen met veel herstellend werk, zoals vullingen: Op zoek naar bederf onder bestaande vullingen of op nieuwe locaties.
- Mensen die veel suikerhoudende dranken drinken: Op zoek naar tandbederf.
- Mensen met parodontale (tandvlees)ziekte: Om botverlies te controleren.
- Mensen met een droge mond: Of het nu gaat om medicijnen (zoals antidepressiva, angststillers, antihistaminica en andere) of gezondheidsproblemen (zoals het syndroom van Sjögren, beschadigde speekselklieren, bestraling van hoofd en nek). Droge mondaandoeningen veroorzaken bederf.
- Rokers: Om botverlies als gevolg van tandvleesaandoeningen te controleren (rokers lopen een verhoogd risico op tandvleesaandoeningen).
Zijn tandheelkundige röntgenfoto’s veilig?
De hoeveelheid straling die wordt uitgezonden door röntgenstralen is extreem klein. Vooruitgang in de tandheelkunde – zoals röntgenmachines die de stralingsbundel tot een klein gebied beperken; hoge snelheid röntgenstralen; gebruik van met lood gevoerde schorten voor het hele lichaam; en federale wetten die nauwkeurigheids- en veiligheidscontroles voor röntgenapparaten vereisen – zijn enkele van de verbeteringen die de hoeveelheid straling die patiënten ontvangen beperken. Ondanks de veiligheid van röntgenfoto’s, zijn er enkele vragen die u aan uw tandarts kunt stellen:
- Was er iets dat u tijdens uw klinisch onderzoek heeft gevonden dat volgens u verder moet worden onderzocht met een röntgenfoto?
- Hoe zullen deze röntgenfoto’s helpen bij het behandelplan dat u voor mij in gedachten heeft?
Discussion about this post