De meest dodelijke ziektes in Nederland tegenwoordig

Met meer dan 17 miljoen inwoners is Nederland een van de meest dichtbevolkte landen van Europa. Hoewel het volksgezondheidsniveau in Nederland hoog is, krijgen veel mensen te maken met dodelijke ziekten. In dit artikel wordt uitgebreid ingegaan op de meest dodelijke ziektes in Nederland waarvan jaarlijks de meeste mensen overlijden.

Volgens cijfers van het Centraal Bureau voor de Statistiek (CBS) stierven er in 2023 bijna 80.000 mensen aan ziekten die direct of indirect verband houden met levensstijl en omgevingsfactoren, zoals roken, alcoholmisbruik, obesitas en het gebrek aan voldoende lichaamsbeweging. Deze factoren zijn ook direct of indirect verantwoordelijk voor vele andere ziekten, waaronder sommige van de meest dodelijke ziektes in Nederland.

De meest dodelijke ziekten in Nederland in de moderne tijd

1. Kanker

De meest voorkomende doodsoorzaak onder Nederlanders is kanker. Volgens cijfers van het Koningin Wilhelmina Fonds (KWF) stierven er in 2022 ruim 50.000 mensen aan kanker. Dit betekent dat bijna 52 procent van alle sterfgevallen in Nederland door kanker werd veroorzaakt. Kanker wordt gekenmerkt door abnormale celdeling binnen het lichaam, wat kan leiden tot tumorgroei en mogelijk fatale complicaties zoals verspreiding naar andere delen van het lichaam (metastasering). Het KWF maakte ook bekend dat longontsteking, acute hart- en vaatziekten en Alzheimer’s/dementie samen verantwoordelijk waren voor ruim 41 procent van alle sterfgevallen in Nederland in 2022.

2. Longontsteking

Longontsteking is een infectieuze ontsteking die de longweefsels aantast en kan leiden tot ademhalingsproblemen, koorts en misselijkheid. Volgens cijfers van het CBS stierven er in 2022 ongeveer 22.500 mensen aan longontsteking; dit was goed voor 25 procent van alle sterfgevallen die jaar geregistreerd waren door het CBS. Longontsteking kan worden veroorzaakt door bacteriën zoals pneumokokken of virussen zoals influenza; daarnaast kan ook blootstelling aan chemische stoffen of luchtschadelijke stoffen longontsteking veroorzaken.

3. Hart-en vaatziekte

Hart- en vaatziekten (HVZ) worden gekarakteriseerd door problemen met bloedtoevoer naar vitale organen als gevolg van aderverkalking of eerdere trauma’s aan de aderen/slagaders. Volgens cijfers van HartslagNU stierven er in 2022 ruim 14.000 personen aan HVZ; dit was goed voor 15 procent van alle sterfgevallen die jaar registreerde HartslagNU. Hart- en vaatziekten kunnen worden geassocieerd met roken, overmatig alcoholgebruik, obesitas en andere risicofactoren die direct of indirect te maken hebben met levensstijl.

4. Alzheimer/dementie

Alzheimer’s disease/dementia is eigenlijk gezamenlijk einde stadium symptomen dat optreed als gevolg van diverse hersenziekten die verschillende cognitieve functies beïnvloeden zoals geheugenverlies, concentratievermogen afname taalvaardighede n afname besluitvaardigheid.

Volgens de Nederlandse Alzheimer Vereniging veroorzaakte dementie in 2022 ongeveer 22.000 doden in Nederland. Dat aantal is in de loop van de tijd gestaag toegenomen, omdat steeds meer mensen oud worden en er meer gevallen van dementie worden vastgesteld. Uit de meest recente cijfers uit 2020 blijkt dat er in Nederland 16.260 sterfgevallen waren als gevolg van dementiegerelateerde ziekten – een percentage van 2,3 per 1.000 inwoners van 65 jaar en ouder. In Nederland leven mensen met de ziekte van Alzheimer gemiddeld 8-10 jaar na de diagnose.