Penicilline-allergie is een abnormale reactie van uw immuunsysteem op het antibioticum penicilline. Penicilline wordt voorgeschreven voor de behandeling van verschillende bacteriële infecties.
Veel voorkomende tekenen en symptomen van penicilline-allergie zijn netelroos, huiduitslag en jeuk. Ernstige reacties omvatten anafylaxie, een levensbedreigende aandoening die meerdere lichaamssystemen aantast.
Onderzoek heeft aangetoond dat penicillineallergieën mogelijk overgerapporteerd worden – een probleem dat kan resulteren in het gebruik van minder geschikte en duurdere antibioticabehandelingen. Daarom is een nauwkeurige diagnose nodig wanneer een penicilline-allergie wordt vermoed om de beste behandelingsopties in de toekomst te garanderen.
Andere antibiotica, vooral antibiotica met chemische eigenschappen die lijken op penicilline, kunnen ook leiden tot allergische reacties.
Symptomen van penicilline-allergie
Tekenen en symptomen van penicilline-allergie treden vaak binnen een uur na inname van dit medicijn op. Minder vaak kunnen reacties uren, dagen of weken later optreden.
Tekenen en symptomen van penicillineallergie kunnen zijn:
- Huiduitslag
- Jeuk
- Koorts
- Zwelling
- Kortademigheid
- Piepende ademhaling
- Loopneus
- Jeukende waterige ogen
- Anafylaxie
Anafylaxie
Anafylaxie is een zeldzame, levensbedreigende allergische reactie die de wijdverbreide disfunctie van lichaamssystemen veroorzaakt. Tekenen en symptomen van anafylaxie zijn onder meer:
- Vernauwing van de luchtwegen en keel, waardoor ademhalingsproblemen ontstaan
- Misselijkheid of buikkrampen
- Braken of diarree
- Duizeligheid of duizeligheid
- Zwakke, snelle pols
- Daling van de bloeddruk
- Aanvallen
- Verlies van bewustzijn
Vertraagde reacties als gevolg van penicilline-allergie
Minder vaak voorkomende penicilline-allergiereacties treden dagen of weken na blootstelling aan het geneesmiddel op en kunnen nog enige tijd aanhouden nadat u bent gestopt met het gebruik ervan. Deze reacties omvatten:
- Serumziekte, die koorts, gewrichtspijn, huiduitslag, zwelling en misselijkheid kan veroorzaken
- Door geneesmiddelen veroorzaakte bloedarmoede, een vermindering van het aantal rode bloedcellen, wat vermoeidheid, onregelmatige hartslag, kortademigheid en andere tekenen en symptomen kan veroorzaken
- Geneesmiddelreactie met eosinofilie en systemische symptomen, die resulteert in huiduitslag, hoog aantal witte bloedcellen, algemene zwelling, gezwollen lymfeklieren en herhaling van een sluimerende hepatitis-infectie
- Stevens-Johnson-syndroom of toxische epidermale necrolyse, wat ernstige blaarvorming en vervelling van de huid betekent
- Ontsteking van de nieren (nefritis), die koorts, bloed in de urine, algemene zwelling, verwarring en andere tekenen en symptomen kan veroorzaken
Bijwerkingen die geen allergische reacties zijn
U kunt bijwerkingen van penicilline ervaren, zoals bij andere medicijnen, die geen allergische reactie op het medicijn zijn. Afhankelijk van het type penicilline kunnen vaak voorkomende bijwerkingen milde misselijkheid of diarree, hoofdpijn of vaginale jeuk zijn. Tekenen of symptomen van een infectie waarvoor u wordt behandeld – of niet-gerelateerde symptomen – kunnen ook worden aangezien als een allergische geneesmiddelreactie.
Wanneer moet u een arts raadplegen?
Ga zo snel mogelijk naar een arts als u tekenen of symptomen van penicilline-allergie ervaart. U moet begrijpen en bespreken wat een allergische reactie is, wat een typische bijwerking is en wat u kunt verdragen bij het nemen van een medicijn.
Bel een noodnummer als u tekenen van een ernstige reactie of vermoedelijke anafylaxie ervaart na het innemen van penicilline.

Oorzaken van penicilline-allergie
Penicilline-allergie treedt op wanneer uw immuunsysteem overgevoelig wordt voor dit medicijn en ten onrechte op het medicijn reageert als een schadelijke stof, alsof het een virale of bacteriële infectie is.
Voordat het immuunsysteem gevoelig kan worden voor penicilline, moet u minimaal één keer aan de medicatie worden blootgesteld. Als en wanneer uw immuunsysteem penicilline ten onrechte als een schadelijke stof identificeert, ontwikkelt het een antilichaam tegen dit medicijn.
De volgende keer dat u het medicijn gebruikt, markeren deze specifieke antilichamen dit en richten het immuunsysteem aanvallen op de stof. Chemische stoffen die bij deze activiteit vrijkomen, veroorzaken de tekenen en symptomen die gepaard gaan met een allergische reactie.
Eerdere blootstelling aan penicilline is misschien niet voor de hand liggend. Er zijn aanwijzingen dat sporen van penicilline in de voedselvoorziening voldoende kunnen zijn voor het immuunsysteem van een persoon om er antilichamen tegen aan te maken.
Penicillines en aanverwante medicijnen
Penicillines behoren tot een klasse antibacteriële geneesmiddelen die bètalactamantibiotica worden genoemd. Hoewel de mechanismen van de medicijnen variëren, bestrijden ze over het algemeen infecties door de wanden van bacteriële cellen aan te vallen. Naast penicillines zijn andere bètalactams die vaker in verband worden gebracht met allergische reacties een groep die cefalosporines wordt genoemd.
Als u een allergische reactie heeft gehad op één type penicilline, bent u mogelijk (maar niet noodzakelijkerwijs) allergisch voor andere soorten penicilline of voor sommige cefalosporines.
Penicillines omvatten:
- Amoxicilline
- Ampicilline
- Dicloxacilline
- Nafcilline
- Oxacilline
- Penicilline G
- Penicilline V
- Piperacilline
- Ticarcilline
Cefalosporines omvatten:
- Cefaclor
- Cefadroxil
- Cefazoline
- Cefdinir
- Cefepime (Maxipine)
- Cefotetan
- Cefprozil
- Cefuroxim
- Cephalexine (Keflex)
Risicofactoren
Hoewel iedereen een allergische reactie op penicilline kan krijgen, kunnen een paar factoren uw risico vergroten. Deze factoren omvatten:
- Een geschiedenis van andere allergieën, zoals voedselallergie of hooikoorts
- Allergische reactie op een ander medicijn
- Een familiegeschiedenis van medicijnallergie
- Verhoogde blootstelling aan penicilline, vanwege hoge doses, herhaald gebruik of langdurig gebruik
- Bepaalde ziekten die vaak gepaard gaan met allergische reacties op geneesmiddelen, zoals infectie met HIV of het Epstein-Barr-virus
Preventie van penicilline-allergie
Als u een penicilline-allergie heeft, is de eenvoudigste preventie het vermijden van dit medicijn. Stappen die u kunt nemen om uzelf te beschermen zijn onder meer:
- Informeer zorgverleners. Zorg ervoor dat uw penicilline-allergie of andere antibiotica-allergie duidelijk in uw medische dossiers wordt vermeld. Informeer andere beroepsbeoefenaren in de gezondheidszorg, zoals uw tandarts of een medisch specialist.
- Draag een armband. Draag een medische waarschuwingsarmband die uw medicijnallergie identificeert. Deze informatie kan een juiste behandeling in geval van nood garanderen.
Diagnose van penicilline-allergie
Een grondig onderzoek en passende diagnostische tests zijn essentieel voor een nauwkeurige diagnose. Een verkeerd gediagnosticeerde penicillineallergie kan resulteren in het gebruik van minder geschikte of duurdere antibiotica.
De arts zal een lichamelijk onderzoek uitvoeren, vragen stellen over uw klachten en aanvullende onderzoeken bestellen. Voor deze onderzoeken kan het zijn dat u doorverwezen wordt naar een allergiespecialist. Deze tests kunnen de volgende tests omvatten.
Huidtesten
Bij een huidtest brengt de allergoloog of verpleegkundige met een klein naaldje een kleine hoeveelheid van de verdachte penicilline op uw huid aan. Een positieve reactie op een test zal een rode, jeukende, verhoogde bult veroorzaken.
Een positief resultaat duidt op een grote kans op penicilline-allergie. Een negatief testresultaat betekent meestal dat u geen hoog risico loopt op een allergie voor penicilline. Maar een negatief resultaat is moeilijker te interpreteren omdat sommige soorten medicijnreacties niet kunnen worden gedetecteerd door huidtesten.
Beoordeelde uitdaging
Als de diagnose van een penicilline-allergie onzeker is, kan een graduele medicijnuitdaging worden aanbevolen. Bij deze procedure krijgt u maximaal vijf doses van de verdachte penicilline, beginnend met een kleine dosis en oplopend tot de gewenste dosis. Als u de therapeutische dosis bereikt zonder reactie, zal uw arts concluderen dat u niet allergisch bent voor dat type penicilline. U kunt het medicijn innemen zoals voorgeschreven.
Als u allergisch bent voor één type penicilline, kan de arts een graduele uitdaging aanbevelen met een type penicilline of cefalosporine waarvan de kans kleiner is dat het – vanwege bekende chemische eigenschappen – een allergische reactie veroorzaakt. Met deze test kan uw arts een antibioticum identificeren dat veilig kan worden gebruikt.
Tijdens een drugsprovocatie zorgt uw arts voor zorgvuldig toezicht en is er ondersteunende zorg beschikbaar om een bijwerking te behandelen.
Voorbereiding op een afspraak met een arts
Wees voorbereid op het beantwoorden van de volgende vragen. Deze gegevens zijn belangrijk om uw arts te helpen de oorzaak van uw symptomen te achterhalen.
- Welke symptomen heeft u ervaren?
- Hoe heet de penicilline of een ander antibioticum dat u gebruikte?
- Waarom heeft u dat medicijn voorgeschreven?
- Heeft u deze symptomen in het verleden gehad toen u dit medicijn niet gebruikte?
- Hoe lang na inname van penicilline begonnen de symptomen?
- Hoe lang duurden de symptomen?
- Bent u gestopt met het gebruik van het medicijn?
- Welke andere medicijnen, kruidenmedicijnen, vitamines of andere voedingssupplementen gebruikt u?
- Op welk tijdstip van de dag neemt u uw andere medicijnen of voedingssupplementen in?
- Heeft u de dosering van een regulier medicijn of voedingssupplement verhoogd?
- Bent u gestopt met het innemen van uw reguliere medicijnen of voedingssupplementen?
- Heeft u iets gebruikt om uw symptomen te behandelen, en wat was het effect?
- Heeft u in het verleden een reactie gehad op een medicijn?
- Heeft u hooikoorts, voedselallergie of andere allergieën?
- Is er een voorgeschiedenis van penicilline-allergie of andere geneesmiddelenallergieën in uw familie?
Mogelijk wilt u foto’s maken van elke aandoening, zoals huiduitslag of zwelling, om aan uw arts te laten zien. Deze foto’s kunnen uw arts helpen als de symptomen tegen de tijd van uw afspraak zijn verdwenen.
Behandeling van penicilline-allergie
Interventies voor een penicilline-allergie kunnen worden onderverdeeld in twee algemene strategieën:
- Behandeling voor de huidige allergiesymptomen
- Desensibilisatie voor penicilline
Behandelen van huidige symptomen
De volgende interventies kunnen worden gebruikt om de symptomen van een allergische reactie op penicilline te behandelen:
- Stop met het gebruik van penicilline. Als uw arts vaststelt dat u een penicilline-allergie heeft – of waarschijnlijk een allergie – is het stopzetten van dit medicijn de eerste stap in de behandeling.
- Antihistaminica. Uw arts kan een antihistaminicum voorschrijven of een vrij verkrijgbaar antihistaminicum aanbevelen, zoals difenhydramine (Benadryl), dat chemicaliën van het immuunsysteem kan blokkeren die worden geactiveerd tijdens een allergische reactie.
- Corticosteroïden. Zowel orale als geïnjecteerde corticosteroïden kunnen worden gebruikt om ontstekingen te behandelen die gepaard gaan met ernstiger reacties.
- Behandeling van anafylaxie. Anafylaxie vereist een onmiddellijke injectie van epinefrine en ziekenhuiszorg om de bloeddruk op peil te houden en de ademhaling te ondersteunen.
Desensibilisatie van medicijnen
Als er geen andere geschikte behandelingsopties met antibiotica beschikbaar zijn, kan de arts een behandeling aanbevelen die geneesmiddeldesensibilisatie wordt genoemd en waarmee u mogelijk een penicillinekuur kunt volgen om een infectie te behandelen. Bij deze behandeling krijgt u elke 15 tot 30 minuten een zeer kleine dosis en vervolgens geleidelijk grotere doses in de loop van enkele uren of een paar dagen. Als u de gewenste dosering zonder reactie kunt bereiken, kunt u de behandeling voortzetten.
Het is belangrijk om het medicijn te gebruiken zoals voorgeschreven om uw tolerantie ervoor gedurende de gehele behandelingskuur te behouden. Als u in de toekomst penicilline nodig heeft, moet u de desensibilisatiebehandeling herhalen.
Tijdens de interventie wordt u nauwlettend in de gaten gehouden en is er ondersteunende zorg beschikbaar om de reacties te behandelen. Desensibilisatie is niet altijd succesvol en er bestaat een risico op ernstige reacties.
Discussion about this post