Tromboflebitis: symptomen, diagnose en behandeling

Wat is tromboflebitis?

Tromboflebitis is een ontstekingsproces dat ervoor zorgt dat een bloedstolsel een of meer aderen vormt en blokkeert, meestal in de benen. De aangetaste ader kan zich dicht bij het huidoppervlak (oppervlakkige tromboflebitis) of diep in een spier (diepveneuze trombose) bevinden. Oorzaken zijn trauma, operatie of langdurige inactiviteit.

Diepveneuze trombose verhoogt het risico op ernstige gezondheidsproblemen. Het wordt meestal behandeld met bloedverdunnende medicijnen. Oppervlakkige tromboflebitis wordt soms ook behandeld met bloedverdunnende medicijnen.

**Bloedstolsel in beenader.** Een bloedstolsel in een beenader kan een pijn- en warmtegevoel veroorzaken in het getroffen gebied.

Symptomen van tromboflebitis

Oppervlakkige tekenen en symptomen van tromboflebitis zijn onder meer:

Warmtegevoel en pijn in het getroffen gebied
Roodheid en zwelling

Tekenen en symptomen van diepe veneuze trombose zijn onder meer:

Pijn
Zwelling

Wanneer een ader dicht bij het huidoppervlak is aangetast, ziet u mogelijk een rood, hard koord net onder het huidoppervlak dat pijnlijk aanvoelt. Wanneer een diepe ader in het been is aangetast, kan uw been gezwollen en pijnlijk worden.

Wanneer moet je naar een dokter?

Raadpleeg onmiddellijk uw arts als u een rode, gezwollen of pijnlijke ader heeft, vooral als u een of meer risicofactoren voor tromboflebitis heeft.

Bel een noodnummer als:

De aderzwelling en pijn zijn ernstig
U heeft ook kortademigheid of pijn op de borst, hoest bloed op of heeft andere symptomen die kunnen wijzen op een bloedstolsel dat naar uw longen reist (longembolie).

Laat iemand u, indien mogelijk, naar een dokter brengen of naar een spoedeisende hulp. Het kan moeilijk voor u zijn om te rijden, u moet iemand bij u hebben om u te helpen herinneren aan de informatie die u ontvangt.

Oorzaken van tromboflebitis

De oorzaak van tromboflebitis is een bloedstolsel, dat zich in uw bloed kan vormen als gevolg van:

Een verwonding aan een ader
Een erfelijke bloedstollingsstoornis
Langdurig immobiel zijn, zoals tijdens een blessure of een ziekenhuisopname

Risicofactoren

Uw risico op tromboflebitis neemt toe als u:

Langdurig inactief zijn, hetzij omdat u bedlegerig bent of omdat u lange tijd in een auto of vliegtuig reist
Spataderen hebben, die een veelvoorkomende oorzaak zijn van oppervlakkige tromboflebitis
Een pacemaker of een katheter (een dunne, flexibele buis) in een centrale ader hebben, voor de behandeling van een medische aandoening, die de bloedvatwand kan irriteren en de bloedstroom kan verminderen
Zwanger bent of net bevallen bent
Gebruik anticonceptiepillen of hormoonvervangingstherapie, waardoor uw bloed sneller stolt
Een familiegeschiedenis hebben van een bloedstollingsstoornis of een neiging om bloedstolsels te vormen
Eerdere episodes van tromboflebitis hebben gehad
Een cerebrovasculair accident hebben gehad
Zijn ouder dan 60
Overgewicht of obesitas hebben
Heb kanker
Tabak roken

Als u een of meer risicofactoren heeft, bespreek dan preventiestrategieën met uw arts voordat u lange vluchten of roadtrips maakt of als u van plan bent een electieve operatie te ondergaan, waarvan u voor het herstel niet veel hoeft te bewegen.

Complicaties van tromboflebitis

Complicaties van oppervlakkige tromboflebitis zijn zeldzaam. Als u echter diepe veneuze trombose ontwikkelt, neemt het risico op ernstige complicaties toe. Complicaties van diepe veneuze trombose kunnen zijn:

Longembolie. Als een deel van een bloedstolsel in een diepe ader losraakt, kan het naar uw longen reizen, waar het een slagader kan blokkeren (embolie) en mogelijk levensbedreigend kan worden.
Postflebetisch syndroom. Deze aandoening, ook wel posttrombotisch syndroom genoemd, kan zich maanden of zelfs jaren nadat u diepe veneuze trombose heeft gehad, ontwikkelen. Postflebetisch syndroom kan blijvende en mogelijk invaliderende pijn, zwelling en een zwaar gevoel in het aangedane been veroorzaken.

**Longembolie.** Longembolie treedt op wanneer een bloedstolsel vast komt te zitten in een slagader in de long, waardoor de bloedtoevoer naar een deel van de long wordt geblokkeerd. Bloedstolsels ontstaan meestal in de benen en reizen omhoog door de rechterkant van het hart en in de longen.

Preventie van tromboflebitis

Zitten tijdens een lange vlucht of autorit kan ervoor zorgen dat uw enkels en kuiten opzwellen en verhoogt het risico op tromboflebitis. Om een bloedstolsel te helpen voorkomen, moet u:

Gaan wandelen. Als je vliegt of met de trein of bus reist, loop dan een keer per uur op en neer door het gangpad. Als u aan het rijden bent, stop dan elk uur of zo en beweeg rond.
Beweeg je benen regelmatig. Buig uw enkels, of druk uw voeten voorzichtig tegen de vloer of voetsteun voor u, minstens 10 keer per uur.
Drink veel water of andere niet-alcoholische vloeistoffen om uitdroging te voorkomen.

Diagnose van tromboflebitis

Om tromboflebitis te diagnosticeren, zal de arts u vragen naar uw ongemak en zoeken naar aangetaste aderen in de buurt van uw huidoppervlak. Om te bepalen of u oppervlakkige tromboflebitis of diepe veneuze trombose heeft, kan de arts een van deze tests kiezen:

Echografie. Een staafachtig apparaat (transducer) dat over het getroffen gebied van uw been wordt bewogen, zendt geluidsgolven uw been in. Terwijl de geluidsgolven door je beenweefsel reizen en terugkaatsen, transformeert een computer de golven in een bewegend beeld op een videoscherm.

Deze test kan de diagnose bevestigen en onderscheid maken tussen oppervlakkige en diepe veneuze trombose.
Bloed Test. Bijna iedereen met een bloedstolsel heeft een verhoogde bloedspiegel van een natuurlijk voorkomende, stolseloplossende stof genaamd D-dimeer. Maar D-dimeerniveaus kunnen in andere omstandigheden verhoogd zijn. Dus een test voor D-dimeer is niet doorslaggevend, maar kan de noodzaak van verder testen aangeven.

Het is ook nuttig voor het uitsluiten van diepe veneuze trombose en voor het identificeren van mensen die het risico lopen herhaaldelijk tromboflebitis te ontwikkelen.

Behandeling van tromboflebitis

Voor oppervlakkige tromboflebitis kan uw arts aanbevelen om warmte toe te passen op het pijnlijke gebied, het aangedane been omhoog te brengen, een vrij verkrijgbaar niet-steroïde ontstekingsremmend medicijn te gebruiken en mogelijk compressiekousen te dragen. Oppervlakkige tromboflebitis geneest meestal vanzelf.

Uw arts kan deze behandelingsmethoden ook aanbevelen voor beide soorten tromboflebitis:

Bloedverdunnende medicijnen. Als u diepe veneuze trombose heeft, zal injectie van een bloedverdunnende (anticoagulans) medicatie, zoals heparine met een laag molecuulgewicht, fondaparinux (Arixtra) of apixaban (Eliquis), voorkomen dat stolsels groter worden. Na de eerste behandeling krijgt u waarschijnlijk te horen dat u gedurende enkele maanden warfarine (Coumadin, Jantoven) of rivaroxaban (Xarelto) moet gebruiken om de groei van stolsels te blijven voorkomen. Bloedverdunners kunnen overmatig bloeden veroorzaken. Volg altijd nauwkeurig de instructies van uw arts.
Stolseloplossende medicijnen. Behandeling met een stolseloplossend medicijn wordt trombolyse genoemd. Het medicijn alteplase (Activase) wordt gebruikt om bloedstolsels op te lossen bij mensen met uitgebreide diepe veneuze trombose, inclusief degenen met een bloedstolsel in de longen (longembolie).
Steunkousen. Krachtige compressiekousen helpen zwelling te voorkomen en verminderen de kans op complicaties van diepe veneuze trombose.
Vena cava-filter. Als u geen bloedverdunners kunt gebruiken, kan er een filter in de hoofdader van uw buik (vena cava) worden ingebracht om te voorkomen dat stolsels die in de beenaders loskomen, in uw longen terechtkomen. Gewoonlijk wordt het filter verwijderd wanneer het niet meer nodig is.
Spataderen strippen. Uw arts kan spataderen operatief verwijderen die pijn of terugkerende tromboflebitis veroorzaken. De procedure wordt uitgevoerd door een lange ader door kleine incisies te verwijderen. Het verwijderen van de ader heeft geen invloed op de bloedstroom in uw been, omdat aders dieper in het been zorgen voor de grotere bloedvolumes.

Steunkousen, ook wel steunkousen genoemd, drukken uw benen samen en bevorderen zo de doorbloeding. Een kousenbutler kan u helpen de kousen aan te trekken.

Zorg thuis

Naast medische behandelingen zijn hier zelfzorgmaatregelen om tromboflebitis te helpen verbeteren.

Als u oppervlakkige tromboflebitis heeft:

Gebruik een warm washandje om het getroffen gebied meerdere keren per dag te verwarmen
Hef je been op
Gebruik een niet-steroïde anti-inflammatoir geneesmiddel, zoals ibuprofen (Advil, Motrin IB, andere geneesmiddelen) of naproxennatrium (Aleve, andere geneesmiddelen), indien aanbevolen door uw arts

Laat het uw arts weten als u een andere bloedverdunner gebruikt, zoals aspirine.

Als u diepe veneuze trombose heeft:

Neem voorgeschreven bloedverdunnende medicijnen zoals voorgeschreven om complicaties te voorkomen
Breng uw been omhoog als het gezwollen is
Draag uw compressiekousen op sterkte volgens de instructies

Voorbereiding van een afspraak met een arts

Als je tijd hebt voor de afspraak, vind je hier wat informatie om je voor te bereiden.

Wat je kunt doen om je voor te bereiden

Maak een lijst van:

Uw symptomen, inclusief elk symptoom dat geen verband lijkt te houden met de reden voor uw afspraak
Belangrijke persoonlijke informatie, waaronder een familiegeschiedenis van bloedstollingsstoornissen of recente lange periodes van inactiviteit, zoals een auto- of vliegtuigreis
Alle medicijnen, vitamines of andere voedingssupplementen die u neemt
Vragen om uw arts te vragen

Voor tromboflebitis zijn de basisvragen die u aan uw arts kunt stellen:

Wat is waarschijnlijk de oorzaak van mijn aandoening?
Wat zijn andere mogelijke oorzaken?
Welke testen heb ik nodig?
Welke behandelmethoden zijn er en welke raden jullie aan?
Ik heb andere gezondheidsproblemen. Hoe kan ik deze gezondheidsproblemen samen beheren?
Zijn er dieet- of activiteitsbeperkingen die ik moet volgen?