Diabetes Insipidus: behandeling

Overzicht

Wat is diabetes insipidus?

Diabetes insipidus is een zeldzame aandoening waarbij er een probleem is met de afscheiding van antidiuretisch hormoon (ADH). ADH, ook wel vasopressine genoemd, regelt de hoeveelheid water die de nieren in de urine afgeven. ADH wordt opgeslagen in de hypofyse, die zich achter de neusbrug bevindt.

Patiënten met diabetes insipidus hebben grote hoeveelheden urine die verdund (helder) is vanwege dit onvermogen om de hoeveelheid water in de urine onder controle te houden. De meeste gevallen van diabetes insipidus treden op omdat er niet genoeg ADH is, of omdat de nieren niet goed op ADH reageren.

Het lichaam produceert meer ADH wanneer het uitgedroogd is of de bloeddruk verliest. De toename van ADH vertelt de nieren om meer water vast te houden in plaats van het in de urine af te geven.

Als een persoon zonder diabetes insipidus bijvoorbeeld in de woestijn zou zijn zonder toegang tot water, zou hij of zij meer ADH-hormoon produceren en water uit de urine vasthouden; een persoon met diabetes insipidus zou het water blijven urineren en zou uitgedroogd raken.

Het is belangrijk om het verschil op te merken tussen diabetes insipidus en andere aandoeningen die gepaard gaan met meer plassen, zoals diabetes mellitus (hoge bloedsuikerspiegel) en urineweginfecties.

Welke gezondheidsproblemen zijn geassocieerd met diabetes insipidus?

De meeste mensen urineren één tot twee liter urine per dag, maar een persoon met diabetes insipidus kan drie liter of meer urineren. Patiënten worden vaak midden in de nacht wakker om te plassen. Omdat ze veel water in de urine verliezen, lopen deze patiënten risico op uitdroging.

Patiënten met diabetes insipidus hebben een verhoogde dorst en hebben de neiging om veel water te drinken. Als de patiënt geen toegang heeft tot drinkwater, kan hij of zij het verlies aan water niet goedmaken en worden de chemicaliën in het lichaam “geconcentreerd”. De persoon kan verhoogde natriumspiegels in het bloed hebben (hypernatriëmie), wat verwarring en andere veranderingen in de mentale toestand kan veroorzaken.

Wat zijn de soorten diabetes insipidus?

Er zijn vier soorten diabetes insipidus:

• Centrale diabetes insipidus, de meest voorkomende vorm, gebeurt wanneer de hersenen niet genoeg ADH afgeven. Dit kan worden veroorzaakt door schade aan de hypofyse of de hypothalamus, een deel van de hersenen in de buurt van de hypofyse. De hypothalamus produceert ADH en andere hormonen en regelt de afgifte ervan. Er zijn veel mogelijke oorzaken van deze schade, waaronder een erfelijke afwijking in een gen, een operatie of letsel aan het hoofd, tumoren en infecties.
• Nefrogene diabetes insipidus gebeurt wanneer er voldoende ADH is, maar de nieren er niet goed op reageren en het water niet kunnen vasthouden. Dit kan worden veroorzaakt door een reactie op een medicijn, vaak lithium. Het kan ook worden veroorzaakt door een defect in de genen, een hoog calciumgehalte in het bloed (hypercalciëmie) of een nierziekte.
• Dipsogene diabetes insipidus is niet gerelateerd aan ADH en wordt veroorzaakt door te veel drinken. Het treedt op wanneer het mechanisme waardoor een persoon dorstig wordt beschadigd is, zodat de persoon dorst heeft, zelfs als er geen vloeistof nodig is. Het kan worden veroorzaakt door schade aan de hypothalamus of door een psychische aandoening.
• Zwangerschapsdiabetes insipidus treft zwangere vrouwen. Het wordt veroorzaakt door enzymen die worden gemaakt door de placenta, een tijdelijk orgaan dat de foetus van voedsel voorziet. Soms interfereren deze enzymen met het vermogen van de nieren om ADH te verwerken. Zwangerschapsdiabetes insipidus verdwijnt meestal kort nadat de zwangerschap voorbij is.