Immunosuppressiva: definitie, behandeling en wat is het?

Overzicht

Wat zijn immunosuppressiva?

Immunosuppressiva zijn medicijnen die uw immuunsysteem onder controle houden.

Het immuunsysteem van het lichaam helpt bij het bestrijden van infecties die ziekte veroorzaken. Maar soms valt het immuunsysteem ten onrechte gezonde cellen en weefsels aan. Immunosuppressiva kunnen deze reactie vertragen of stoppen.

Wie heeft immunosuppressiva nodig?

Uw zorgverlener kan immunosuppressiva aanbevelen als u:

• Auto immuunziekte.

• Orgaan transplantatie.

• Stamcel- of beenmergtransplantatie.

Wat is de rol van immunosuppressiva bij auto-immuunziekten?

Als u een auto-immuunziekte heeft, ziet het immuunsysteem gezond weefsel en cellen aan voor vreemde indringers (zoals ziektekiemen). Het immuunsysteem keert zich in wezen tegen het lichaam en valt het aan. Afhankelijk van welk deel van het lichaam wordt aangevallen, kan deze reactie leiden tot verschillende soorten auto-immuunziekten.

Immunosuppressiva remmen het immuunsysteem en helpen celbeschadiging en ontsteking te voorkomen. Deze medicijnen minimaliseren de symptomen. Ze kunnen zelfs een auto-immuunziekte in remissie brengen (je hebt geen tekenen van de ziekte).

Mogelijk heeft u immunosuppressiva nodig als u een van deze auto-immuunziekten heeft:

• Alopecia areata.

• Inflammatoire darmziekte, waaronder de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa.

• Lupus.

• Multiple sclerose.

• Psoriasis of artritis psoriatica.

• Reumatoïde artritis.

Wat is de rol van immunosuppressiva bij orgaantransplantaties?

Voor mensen die orgaantransplantaties ondergaan, helpen immunosuppressiva orgaanafstoting te voorkomen. Je immuunsysteem weet dat het nieuwe orgaan geen deel uitmaakt van je oorspronkelijke lichaam. Het ziet het nieuwe orgel als een bedreiging en zal proberen het te vernietigen. Immunosuppressiva beheersen deze reactie en beschermen het nieuwe orgaan.

U krijgt op het moment van de orgaantransplantatie sterke doses immunosuppressiva (inductiemiddelen). Dit zorgt voor een geslaagde transplantatie. Om afstoting van organen te voorkomen, moet u uw leven lang elke dag immunosuppressiva (onderhoudsmedicijnen) gebruiken.

De medicatiedosering kan na verloop van tijd afnemen naarmate uw immuunsysteem zich aanpast aan het nieuwe orgaan. Zorgverleners schrijven prednison vaak voor bij orgaantransplantatie.

Wat is de rol van immunosuppressiva bij stamcel (beenmerg) transplantaties?

Stamceltransplantaties kunnen vele aandoeningen behandelen, waaronder:

• Bloedkankers zoals leukemie, lymfoom en multipel myeloom.
• Bloedaandoeningen zoals sikkelcelziekte en thalassemie.
• Beenmergproblemen zoals aplastische bloedarmoede.

Sommige stamceltransplantaties gebruiken uw eigen cellen (autologe transplantatie). Mensen met een autologe transplantatie hebben geen immunosuppressieve medicijnen nodig.

Allogene stamceltransplantaties vervangen zieke cellen in uw lichaam door gezonde van een donor (een transplantaat genoemd). Na een transplantatie beginnen donorcellen een nieuw immuunsysteem in uw lichaam (de gastheer) op te bouwen.

Soms beschouwt dit nieuwe immuunsysteem je lichaam als vreemd. Het immuunsysteem kan gezonde weefsels en organen aanvallen. Dit leidt tot graft-versus-host-ziekte (GVHD).

Immunosuppressiva verlagen de kans op GVHD. Tijdens en na een stamceltransplantatie krijgt u gedurende enkele weken tot maanden verschillende intraveneuze (IV) of orale immunosuppressiva. Mogelijk moet u jarenlang immunosuppressiva gebruiken totdat het nieuwe immuunsysteem tot rust is gekomen.

Wat zijn de soorten immunosuppressiva?

Corticosteroïden, zoals prednison, behoren tot de meest voorkomende immunosuppressiva die zorgverleners voorschrijven. Maar er zijn veel soorten immunosuppressiva. Uw leverancier zal een geneesmiddel (of een combinatie van immunosuppressiva) selecteren op basis van uw specifieke aandoening en symptomen.

U kunt immunosuppressiva krijgen als een pil of vloeistof, IV of injectie (injectie). Soorten immunosuppressiva zijn onder meer:

• Biologische middelen zoals adalimumab (Humira®) en infliximab (Remicade®).
• Calcineurineremmers zoals tacrolimus (Envarsus XR® of Protopic) en cyclosporine (Gengraf®, Neoral® of Sandimmune®).
• Corticosteroïden (prednison).
• Inosinemonofosfaatdehydrogenase (IMDH)-remmers zoals mycofenolaatmofetil (CellCept®).
• Janus-kinaseremmers zoals tofacitinib (Xeljanz®).
• Mechanistisch doelwit van rapamycine (mTOR)-remmers zoals sirolimus (Rapamune®).
• Monoklonale antilichamen zoals basiliximab (Simulect®).