Centrale slaapapneu Symptomen, oorzaken en behandeling

Er zijn veel mogelijke oorzaken van een verstoorde ademhaling tijdens de slaap, waaronder centrale slaapapneu. Omdat de onderliggende oorzaak van centrale slaapapneu verschilt van obstructieve slaapapneu, is een gespecialiseerde behandeling nodig. Ontdek de meest voorkomende symptomen, oorzaken, diagnose en voorkeursbehandelingen (zoals bilevel-therapie) van centrale slaapapneu.

Symptomen

Centrale slaapapneu is een ademhalingsstoornis die optreedt tijdens de slaap en ontstaat wanneer de hersenen de ademhalingsspieren niet activeren. Dit leidt tot een korte adempauze die 10 seconden of langer kan duren. In tegenstelling tot de meer standaard obstructieve slaapapneu – die wordt veroorzaakt wanneer de bovenste luchtwegen tijdelijk worden belemmerd – stopt bij centrale slaapapneu de inspanning om te ademen en is er geen duidelijke obstructie van de luchtweg.BB

Hoewel de oorzaak iets anders is, is de uitkomst van centrale slaapapneu hetzelfde. Apneu komt van het Grieks en betekent “geen adem”. Als zodanig wordt het geassocieerd met dalingen in het zuurstofgehalte van het bloed. De hersenen detecteren dit en er wordt getracht de getroffen persoon wakker te maken om de ademhaling te herstellen. Getuigen kunnen ’s nachts een luidruchtige of onregelmatige ademhaling waarnemen en kunnen zelfs adempauzes zien. De apneu-gebeurtenis leidt tot een korte opwinding uit de slaap. Omdat dit ’s nachts herhaaldelijk gebeurt, leidt dit tot gefragmenteerde slaap en minder diepe slaap. Dit kan leiden tot slapeloosheid en overmatige slaperigheid overdag.

Oorzaken

De exacte oorzaak van centrale slaapapneu is niet bekend. Het ademhalingscontrolecentrum in de hersenen regelt normaal gesproken de ademhaling. Als het kooldioxidegehalte tot onder normaal wordt verlaagd of als er schade is aan de zenuwbanen die betrokken zijn bij de ademhalingscontrole, kunnen er verstoringen in de ademhaling zijn. Zoals hierboven vermeld, wordt de luchtweg niet geblokkeerd, in tegenstelling tot obstructieve slaapapneu.

Centrale slaapapneu komt vaak voor in de overgang tussen slapen en waken, maar het kan ook aanhouden in de lichte slaapstadia die NREM worden genoemd. Het kan soms optreden na het ontwaken en wordt in dit geval een post-arousal central genoemd.

De instabiliteit van de ademhalingscontrole wordt vaak gezien bij meerdere neurologische aandoeningen, waaronder de ziekte van Parkinson en meervoudige systeematrofie. Het kan worden gezien na een beroerte, vooral als de hersenstam is beschadigd. Het kan ook optreden in samenhang met het Cheyne-Stokes-ademhalingspatroon dat wordt gezien bij patiënten met congestief hartfalen.BB

Het kan vaker voorkomen bij mensen die verdovende of opioïde pijnstillers gebruiken. Gelukkig zal het in dit geval verdwijnen als de therapie wordt stopgezet.

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen centrale slaapapneu die ontstaat als reactie op continue positieve luchtwegdruk (CPAP). Het kan verergeren als de druk te hoog is. Dit wordt complexe slaapapneu genoemd. In de meeste gevallen zal dit type centrale slaapapneu na verloop van tijd, vaak enkele maanden, verdwijnen als de behandeling wordt voortgezet. Het vereist geen andere veranderingen in de therapie.BB

Diagnose en behandeling

Centrale slaapapneu kan worden gediagnosticeerd met een standaard slaaponderzoek, een polysomnogram genaamd. Dit zal terugkerende adempauzes tijdens de slaap aantonen met een gebrek aan inspanning om te ademen. Stoffen riemen die om uw buik en borst zijn gewikkeld, worden gebruikt om de ademhalingsinspanning te meten. Ze bevatten een sensor die beweging kan detecteren, en bij centrale slaapapneu zal de inspanning afnemen of helemaal stoppen. Het zal ook mogelijk zijn om dalingen van het zuurstofgehalte in het bloed en veranderingen in het EEG te documenteren die wijzen op slaapfragmentatie.

De behandeling wordt meestal bereikt met bilevel-therapie (soms BiPAP of VPAP genoemd) door een luchtstroom te leveren via een gezichtsmasker dat tijdens het slapen wordt gedragen. De voorgeschreven druk wisselt tussen twee niveaus: één om in te ademen (IPAP) en één om uit te ademen (EPAP). De lucht wordt onder druk gezet door een kleine machine en via plastic slangen aan het masker geleverd. Zuurstof kan ook worden gebruikt. Sommige apparaten zijn in staat om extra adem te halen als we lange adempauzes waarnemen.

Adaptieve of auto-servo-ventilatie (ASV) wordt niet aanbevolen voor centrale slaapapneu gerelateerd aan congestief hartfalen met een ejectiefractie van minder dan 45%, omdat is aangetoond dat ASV de cardiovasculaire mortaliteit verhoogt. In dit geval is de primaire behandeling CPAP gevolgd door biPAP.

Als u zich zorgen maakt dat u mogelijk last heeft van centrale slaapapneu, overleg dan met uw zorgverlener over uw behandelingsopties.