Wat is ADHD?

ADHD (aandachtstekortstoornis met hyperactiviteit) is een van de meest voorkomende neurologische ontwikkelingsstoornissen in de kindertijd. Het treft ongeveer 11% van de schoolgaande kinderen, volgens de nationale non-profitorganisatie CHADD (Children and Adults with Attention Deficit Disorder).

Er zijn drie soorten ADHD:

• Overwegend onoplettende presentatie
• Overwegend hyperactieve impulspresentatie
• Gecombineerde presentatie

Als een neurologische ontwikkelingsstoornis komt ADHD voort uit disfunctie in de hersenen en het neurologische systeem.

ADHD-tekens en symptomen

Kinderen met ADHD hebben aanzienlijk meer moeite dan anderen om stil te zitten, zich te concentreren en op te letten – vaak in de mate dat ze moeite hebben om met andere kinderen om te gaan en op school te leren. Evenzo kan AHDH dat aanhoudt tot in de volwassenheid, relaties en werkprestaties verstoren.

Symptomen van ADHD zijn afhankelijk van het type, maar over het algemeen vertonen kinderen met ADHD:

• Frequente vergeetachtigheid
• Dagdromen en de schijn van niet luisteren
• Moeite om bij de taak te blijven
• desorganisatie
• Vermijden van taken die mentale focus vereisen
• Vergeetachtigheid – gaat bijvoorbeeld niet door met huiswerk of andere taken
• Moeite met stilzitten, friemelen en kronkelen
• onophoudelijk praten
• Risicovol gedrag
• Onzorgvuldigheid (gebrek aan aandacht voor details)
• Een patroon van vaak fouten maken
• Moeite om met andere kinderen om te gaan (bijvoorbeeld niet willen delen of om de beurt zijn)

Bij volwassenen kunnen ADHD-symptomen problemen veroorzaken op het werk, thuis en in relaties met familieleden, vrienden en collega’s. De hyperactiviteit van de kindertijd kan evolueren naar rusteloosheid. Bovendien kunnen de typische stress van de volwassenheid de ADHD-symptomen verergeren.

Oorzaken

Wat ADHD veroorzaakt, is niet goed begrepen, hoewel er onderzoek is dat suggereert dat genetica waarschijnlijk een belangrijke rol speelt. Andere factoren die verband kunnen houden met een hoog risico op ADHD zijn onder meer:

• Hersenbeschadiging
• Omgevingsomstandigheden tijdens de ontwikkeling van de foetus of in het vroege leven, zoals blootstelling aan lood
• Gebruik van alcohol of tabak door de moeder tijdens de zwangerschap
• Vroeggeboorte of laag geboortegewicht

Er zijn ook een aantal mythes over de mogelijke oorzaken van ADHD die door gebrek aan wetenschappelijk bewijs zijn ontkracht: het eten van grote hoeveelheden suiker, te veel televisie kijken en armoede of onrust in het gezin. Dergelijke factoren kunnen echter de symptomen van ADHD verergeren.

Diagnose

ADHD wordt gediagnosticeerd op basis van symptomen en een interview met een professional in de geestelijke gezondheidszorg, zoals een psycholoog, psychiater, neuroloog of een primaire zorgverlener, vaak een kinderarts.

In het geval van een kind beveelt de American Academy of Pediatrics de diagnostische beoefenaar aan om ouders, leraren en andere volwassenen die voor het kind zorgen, te interviewen om hun gedrag in verschillende omgevingen en situaties te overwegen. Afhankelijk van de leeftijd kan het kind ook worden geïnterviewd.

Uiteindelijk zal de diagnose ADHD afhangen van de vraag of aan de specifieke criteria die in de 5e versie van de Diagnostic and Statistical Manual (DSM-5) worden vermeld, wordt voldaan.

De DSM-5 is een handleiding voor de beoordeling en diagnose van psychische stoornissen die door de meeste diagnostici wordt gebruikt om een ​​persoon te evalueren en te zien of er tekenen en symptomen zijn van een psychische stoornis. Volgens de CDC zegt de DSM-5 dat een persoon met ADHD een doorlopend patroon van onoplettendheid en/of hyperactiviteit-impulsiviteit moet vertonen en dat deze symptomen het functioneren of de ontwikkeling van de persoon moeten belemmeren.

Deze criteria verschillen op basis van het type ADHD, maar hoe dan ook, om een ​​diagnose van elk type ADHD te kunnen stellen, moet de beoordeelde persoon:

• Vertoonde ernstige hyperactief-impulsieve of onoplettende symptomen vóór de leeftijd van 12 jaar
• Had verschillende symptomen in ten minste twee (of meer) omgevingen (zoals school en thuis, met leeftijdsgenoten, met familieleden of een verzorger)
• Aangetoond dat de symptomen interfereren met de kwaliteit van het functioneren in een sociale, school- of werkomgeving
• Had een formele evaluatie, waarbij andere primaire onderliggende oorzaken van de symptomen werden uitgesloten (zoals een stemmingsstoornis, een persoonlijkheidsstoornis of een angststoornis)

Soorten

Er zijn drie verschillende soorten ADHD zoals gedefinieerd door de DSM-5. Het type ADHD dat een persoon heeft, hangt af van het type symptomen dat het meest wordt vertoond. De soorten ADHD zijn onder meer:

Overwegend onoplettende presentatie: Een kind moet ten minste zes van de volgende symptomen hebben; een adolescent of volwassene moet er vijf hebben:

• Moeite om op te letten tijdens het uitvoeren van taken of het deelnemen aan spelactiviteiten
• Maakt vaak onvoorzichtige fouten
• Vaak de details van dagelijkse taken vergeten
• Vaak snel afgeleid
• Problemen bij het afronden van taken
• Lijkt vaak niet te luisteren wanneer er rechtstreeks tegen wordt gesproken
• Vaak vergeetachtig bij het uitvoeren van dagelijkse taken
• Lukt het niet om huiswerk of andere taken af ​​te maken (problemen bij het opvolgen, wordt vaak afgeleid)

Overwegend hyperactief-impulsieve presentatie: een kind tot 16 jaar moet zes symptomen hebben; oudere adolescenten en volwassenen moeten er vijf hebben:

• Vaak wiebelen, tikken met handen of voeten, kronkelen terwijl u zit
• Staat vaak op of vertrekt wanneer verwacht wordt dat hij blijft zitten
• Loopt of klimt vaak op ongepaste wijze (volwassenen kunnen zich rusteloos voelen, maar gaan niet rennen of klimmen)
• Vaak niet in staat om betrokken te zijn bij rustige vrijetijdsactiviteiten
• Praat vaak non-stop
• Fladdert vaak antwoorden eruit voordat de vraag volledig is gesteld in gesprekken
• Kan niet wachten bij het nemen van beurten
• Onderbreekt vaak een gesprek wanneer anderen aan het woord zijn

Gecombineerde presentatie: Heeft naar verhouding beide soorten symptomen (voornamelijk hyperactief-impulsief en overwegend onoplettend).

Symptomen moeten ten minste 6 maanden aanwezig zijn en ze moeten als storend worden beschouwd in werk-, school- of sociale omgevingen en niet passen bij het ontwikkelingsniveau van de persoon.

Differentiële diagnose

Er zijn een aantal aandoeningen en aandoeningen die kunnen worden aangezien voor ADHD en die zo vaak moeten worden uitgesloten om een ​​definitieve diagnose te stellen, waaronder:

• Slaapproblemen
• Spanning
• Depressie
• Leerstoornissen (specifieke typen)
• Problemen met zien en horen

ADHD-behandeling

ADHD wordt behandeld met gedragstherapie, medicatie of beide. Voor kleuters – kinderen van 4 en 5 jaar – is de eerste behandelingslijn gedragsgericht, met ouderbetrokkenheid.

Gedragstherapie

Er zijn verschillende gedragstherapieën aanbevolen voor ADHD, waaronder:

• Gedragsverandering: strategieën die gericht zijn op het vergroten van passend gedrag en het verminderen van ongepast gedrag, gebaseerd op de symptomen van het kind.

• Gedragstraining voor ouders: ouders trainen om te reageren op een manier die de gezonde groei en ontwikkeling van het kind bevordert en de relatie tussen ouder en kind versterkt.

• Sociale vaardigheidstraining: biedt een veilige omgeving voor een kind om positieve sociale vaardigheden te leren, inclusief hoe het goed kan omgaan met andere kinderen op school en met familieleden thuis.

• Schoolinterventies: er is een getrainde professional bij betrokken die kan samenwerken met de leerkrachten en schoolbegeleiders van het kind om een ​​actieplan op te stellen (een IEP genaamd) gericht op het implementeren van interventies in de klas indien nodig.

• Organisatorische vaardigheidstraining: gericht op het aanleren van organisatorische en tijdmanagementvaardigheden aan oudere kinderen op school en thuis.

medicatie

De twee soorten ADHD-medicijnen zijn verkrijgbaar in kortwerkende, middellangwerkende en langwerkende vormen:

• Psychostimulantia verbeteren het vermogen om afleiding te negeren en gedachten te focussen. “Ze hebben de neiging om storend gedrag, friemelen en andere hyperactieve symptomen te verminderen”, aldus onderzoekers. De meest gebruikte psychostimulantia zijn Ritalin (methylfenidaat) en Adderall (dextroamfetamine). Studies tonen aan dat stimulerende middelen de ADHD-symptomen verbeteren bij ongeveer 70% van de volwassenen en 70% tot 80% van de kinderen.

• Niet-stimulerende geneesmiddelen kunnen worden gebruikt als op zichzelf staande medicijnen om ADHD te behandelen of ze kunnen naast andere medicijnen worden voorgeschreven. Niet-stimulerende medicijnen zijn Strattera (atomoxetine), Intuniv (guanfacine) en Kapvay (clonidine). Een onderzoek uit 2009 wees uit dat guanfacine het werkgeheugen verbeterde, de afleidbaarheid verminderde en de vertraagde bevrediging verbeterde, evenals gedragsflexibiliteit bij mensen met ADHD.

De meest voorkomende bijwerkingen van medicijnen voor ADHD zijn mild; sommige verdwijnen nadat de medicatie een tijdje is ingenomen. Als de bijwerkingen niet van korte duur zijn, kan de voorschrijvende arts de dosering verlagen of eventueel een ander medicijn voorschrijven.

Bijwerkingen van ADHD-medicatie zijn onder meer:

• Slapeloosheid (moeite met slapen)
• Verlies van eetlust
• Gewichtsverlies
• Nervositeit of prikkelbaarheid
• De meest voorkomende bijwerkingen zijn:
• Verminderde eetlust/gewichtsverlies
• sociale terugtrekking

Minder vaak voorkomende bijwerkingen van stimulerende medicijnen kunnen zijn:

• Rebound-effect (waarbij hyperactiviteit of humeurigheid toeneemt naarmate de medicatie uitgewerkt is)
• Tics (repetitieve spierbewegingen zoals knipperen met de ogen)
• Kleine vertraging in normaal groeipatroon

Alternatieve behandelingen

Er zijn veel alternatieve en gratis behandelingen die de effectiviteit voor de behandeling van ADHD aanprijzen. De CDC waarschuwt echter dat veel van deze middelen niet veilig of effectief zijn gebleken. Dit wil niet zeggen dat natuurlijke behandelingen voor ADHD helemaal niet helpen – er is simpelweg onvoldoende bewijs dat ze effectief zijn.

Voorbeelden van alternatieve behandelingen voor ADHD zijn:

• Hersengymnastiek
• Helderheid
• Cogmed: een programma waarvan wordt gezegd dat het effectief is in het trainen van het werkgeheugen bij kinderen met ADHD.
• Omega-3 supplementen (visoliesupplementen)
• Massage therapie
• Mindfullness-training

Omgaan met

Leven met een kind of adolescent met ADHD kan een uitdaging zijn voor het hele gezin. Als ouder is het belangrijk om te leren over manieren om uw kind te helpen de uitdagingen van ADHD te overwinnen, terwijl u contact zoekt om ondersteuning en hulp voor uzelf te krijgen wanneer dat nodig is.

Er zijn methoden om het gedrag van uw kind te beheersen en om met veelvoorkomende ADHD-uitdagingen om te gaan. U kunt meer te weten komen over ADHD-opvoedingstips op helpguide.org. Professionele hulp en educatie voor ouders en gedragstherapie voor kinderen (zo vroeg mogelijk in het ziekteproces) zijn noodzakelijk om ouders en kinderen met ADHD te helpen effectief ermee om te gaan.