Overzicht
Uveïtis (Engels: uveitis) is een vorm van oogontsteking. Deze ziekte tast de middelste weefsellaag in de oogwand aan (uvea).
Waarschuwingssignalen voor uveïtis treden vaak plotseling op en worden snel erger. De verschijnselen zijn onder meer roodheid van de ogen, pijn en wazig zien. De ziekte kan één of beide ogen aantasten en kan mensen van alle leeftijden treffen, zelfs kinderen.
Oorzaken van uveïtis zijn infectie, letsel of een auto-immuun- of ontstekingsziekte. In veel gevallen kan de oorzaak niet worden achterhaald.
Uveïtis kan ernstig zijn en leiden tot permanent verlies van het gezichtsvermogen. Vroegtijdige diagnose en behandeling zijn belangrijk om complicaties te voorkomen en uw gezichtsvermogen te behouden.
Symptomen van uveïtis
De tekenen, symptomen en kenmerken van uveïtis zijn onder meer:
- Roodheid van de ogen
- Oogpijn
- Gevoeligheid voor licht
- Wazig zicht
- Donkere, zwevende vlekken in uw gezichtsveld
- Verminderd gezichtsvermogen
De symptomen kunnen plotseling optreden en snel verergeren, hoewel de symptomen zich in sommige gevallen geleidelijk ontwikkelen. De symptomen kunnen één of beide ogen aantasten. Af en toe zijn er geen symptomen en worden tekenen van uveïtis waargenomen bij een routinematig oogonderzoek.
De uvea is de middelste weefsellaag in de oogwand. Het bestaat uit de iris, het ciliaire lichaam en het vaatvlies. Als u in de spiegel naar uw oog kijkt, ziet u het witte deel van het oog (sclera) en het gekleurde deel van het oog (iris).
De iris bevindt zich aan de voorkant van het oog. Het ciliaire lichaam is een structuur achter de iris. Het vaatvlies is een laag bloedvaten tussen het netvlies en de sclera. Het netvlies bekleedt de binnenkant van de achterkant van het oog, als behang. De binnenkant van de achterkant van het oog is gevuld met een gelachtige vloeistof die glasvocht wordt genoemd.
Het type uveïtis dat u heeft, hangt af van welk deel of welke delen van het oog ontstoken zijn:
- Anterieure uveïtis beïnvloedt de binnenkant van de voorkant van het oog (tussen het hoornvlies en de iris) en het ciliaire lichaam. Het wordt ook iritis genoemd en is het meest voorkomende type uveïtis.
- Intermediaire uveïtis tast het netvlies en de bloedvaten vlak achter de lens (pars plana) aan, evenals de gel in het midden van het oog (glasvocht).
- Posterieure uveïtis beïnvloedt een laag aan de binnenkant van de achterkant van het oog, het netvlies of het vaatvlies.
- Panuveitis treedt op wanneer alle lagen van de uvea ontstoken zijn, van de voorkant tot de achterkant van het oog.
Wanneer moet u medisch advies inwinnen?
Neem contact op met een arts als u denkt dat u de waarschuwingssignalen van uveïtis heeft. De arts kan u doorverwijzen naar een oogarts (oogarts). Als u aanzienlijke oogpijn en onverwachte zichtproblemen heeft, zoek dan onmiddellijk medische hulp.
Oorzaken van uveïtis
In ongeveer de helft van alle gevallen is de specifieke oorzaak van uveïtis niet duidelijk, en deze aandoening kan worden beschouwd als een auto-immuunziekte die alleen het oog of de ogen aantast. Als er een oorzaak kan worden vastgesteld, kan dit een van de volgende oorzaken zijn:
- Een auto-immuunziekte of ontstekingsziekte die andere delen van het lichaam aantast, zoals sarcoïdose, spondylitis ankylopoetica, systemische lupus erythematosus of de ziekte van Crohn
- Een infectie, zoals kattenkrabziekte, herpes zoster, syfilis, toxoplasmose of tuberculose
- Bijwerking van medicatie
- Oogletsel of operatie
- Zeer zelden een vorm van kanker die het oog aantast, zoals lymfoom
Risicofactoren
Mensen met veranderingen in bepaalde genen hebben een grotere kans om uveïtis te ontwikkelen. Het roken van sigaretten is in verband gebracht met moeilijker te beheersen uveïtis.
Complicaties van uveïtis
Indien onbehandeld, kan uveïtis complicaties veroorzaken, waaronder:
- Zwelling van het netvlies (maculair oedeem)
- Littekens op het netvlies
- Glaucoom
- Staar
- Schade aan de oogzenuw
- Netvliesloslating
- Permanent verlies van gezichtsvermogen
Diagnose van uveïtis
Wanneer u naar een oogarts (oogarts) gaat, zal de specialist waarschijnlijk een volledig oogonderzoek uitvoeren en een grondige gezondheidsgeschiedenis verzamelen. Het oogonderzoek omvat meestal de volgende stappen:
- Beoordeling van het gezichtsvermogen (met uw bril als u deze normaal draagt) en de reactie van uw pupillen op licht.
- Tonometrie. Een tonometrieonderzoek meet de druk in uw oog (intraoculaire druk). Voor deze test kunnen verdovende oogdruppels worden gebruikt.
- Een spleetlamponderzoek. Een spleetlamp is een microscoop die de voorkant van uw oog vergroot en verlicht met een intense lichtlijn. Deze evaluatie is nodig om microscopisch kleine ontstekingscellen aan de voorkant van het oog te identificeren.
- Oftalmoscopie. Dit onderzoek, ook bekend als funduscopie, wordt uitgevoerd door de pupil te verwijden (verwijden) met oogdruppels en een helder licht in het oog te laten schijnen om de achterkant van het oog te onderzoeken.
Uw arts kan ook aanbevelen:
- Kleurenfotografie van de binnenkant van het oog (netvlies).
- Optische coherentietomografie (OCT) beeldvorming. Deze test meet de dikte van het netvlies en het vaatvlies om ontstekingen in deze lagen aan het licht te brengen.
- Fluoresceïne-angiografie of indocyaninegroene angiografie. Bij deze tests wordt een intraveneuze katheter in een ader in uw arm geplaatst om een kleurstof toe te dienen. Deze kleurstof bereikt de bloedvaten in de ogen en maakt foto’s mogelijk van bloedvatontsteking in de ogen.
- Analyse van waterig of glasachtig vocht uit het oog.
- Bloedtesten.
- Beeldvormingstests, radiografie, CT- of MRI-scans.
Als de oogarts denkt dat een onderliggende aandoening de oorzaak van uveïtis kan zijn, kunt u doorverwezen worden naar een andere arts voor een algemeen medisch onderzoek en laboratoriumonderzoek.
Soms is het moeilijk om een specifieke oorzaak voor uveïtis te vinden. Maar zelfs als er geen specifieke oorzaak is vastgesteld, kan uveïtis nog steeds met succes worden behandeld. In de meeste gevallen leidt het identificeren van de oorzaak van de uveïtis niet tot genezing. Het is nog steeds noodzakelijk om een of andere vorm van behandeling te gebruiken om de ontsteking onder controle te houden.
Een afspraak voorbereiden
Wanneer u klachten heeft, kunt u eerst naar de huisarts gaan. Mogelijk wordt u doorverwezen naar een arts die gespecialiseerd is in oogaandoeningen (oogarts).
Met de volgende informatie kunt u zich voorbereiden op uw afspraak en weten wat de arts u zal vragen.
Wat je kunt doen ter voorbereiding
- Maak een lijst van uw symptomen, inclusief alle symptomen die geen verband lijken te houden met de reden waarvoor u de afspraak heeft gepland.
- Maak een lijst van belangrijke persoonlijke informatie, inclusief eventuele ernstige ziekten, trauma’s of recente veranderingen in het leven.
- Neem een lijst mee van alle medicijnen, vitamines of voedingssupplementen die u gebruikt.
- Vraag een familielid of vriend om met je mee te gaan. Soms kan het lastig zijn om alle informatie die tijdens een afspraak wordt verstrekt te onthouden. Iemand die u vergezelt, herinnert zich misschien iets dat u gemist of vergeten bent. Bovendien kan iemand die met u meekomt u naar uw afspraak brengen, vooral als uw symptomen het moeilijk maken om goed te zien.
- Lijst met vragen die u aan uw arts kunt stellen.
Door een lijst met vragen op te stellen, kunt u de belangrijkste informatie verzamelen. Voor uveïtis zijn enkele basisvragen die u kunt stellen:
- Wat is de meest waarschijnlijke oorzaak van mijn oogproblemen?
- Wat kan nog meer mijn symptomen veroorzaken?
- Welke soorten tests heb ik nodig? Vergen deze tests een speciale voorbereiding?
- Is uveïtis tijdelijk of langdurig?
- Zal ik mijn gezichtsvermogen verliezen?
- Welke behandelmethoden zijn er beschikbaar en welke raadt u aan?
- Welke soorten bijwerkingen kan ik van de behandeling verwachten?
- Kan ik iets doen om te voorkomen dat deze ziekte zich opnieuw voordoet?
Wat uw arts zal vragen
De arts kan u de volgende vragen stellen:
- Wanneer merkte u voor het eerst symptomen op?
- Zijn uw symptomen aanhoudend of incidenteel?
- Hoe ernstig zijn uw symptomen? Zijn de klachten erger geworden?
- Lijkt iets uw symptomen te verbeteren?
- Wat lijkt uw symptomen te verergeren?
- Heeft u ooit uveïtis gehad?
- Heeft u nog andere medische problemen?
- Heeft u artritis?
- Heeft u rugklachten?
- Heeft u recent huiduitslag gehad?
- Heeft u zweren in uw mond of op uw geslachtsdelen gehad?
- Heeft u onlangs een infectie van de bovenste luchtwegen of verkoudheidssymptomen gehad?
Behandeling van uveïtis
Als uveïtis wordt veroorzaakt door een onderliggende aandoening, kan de behandeling zich op die specifieke aandoening concentreren. Meestal is de behandeling van uveïtis hetzelfde, ongeacht de oorzaak, zolang deze niet infectieus is. Het doel van de behandeling is het verminderen van de ontsteking in het oog, maar ook in andere delen van het lichaam, indien aanwezig. In sommige gevallen kan een behandeling maanden tot jaren nodig zijn. Er zijn verschillende behandelingsopties beschikbaar.
Medicijnen die worden gebruikt bij de behandeling van uveïtis
- Geneesmiddelen die ontstekingen verminderen. De arts kan eerst oogdruppels voorschrijven met een ontstekingsremmend medicijn, zoals een corticosteroïde. Oogdruppels zijn meestal niet voldoende om ontstekingen voorbij de voorkant van het oog te behandelen, dus een injectie met corticosteroïden in of rond het oog of corticosteroïdetabletten (via de mond ingenomen) kan noodzakelijk zijn.
- Geneesmiddelen die spasmen onder controle houden. Oogdruppels die de pupil groter maken (verwijden), kunnen worden voorgeschreven om spasmen in de iris en het ciliaire lichaam onder controle te houden, wat de oogpijn kan helpen verlichten.
- Geneesmiddelen die bacteriën of virussen bestrijden. Als uveïtis wordt veroorzaakt door een infectie, kan de arts antibiotica, antivirale medicijnen of andere medicijnen voorschrijven, met of zonder corticosteroïden, om de infectie onder controle te krijgen.
- Geneesmiddelen die het immuunsysteem aantasten of cellen vernietigen. Mogelijk heeft u immunosuppressiva nodig als uveïtis beide ogen aantast, niet goed reageert op corticosteroïden of ernstig genoeg wordt om uw gezichtsvermogen te bedreigen.
Sommige van deze medicijnen kunnen ernstige ooggerelateerde bijwerkingen hebben, zoals glaucoom en cataract. Medicijnen die via de mond of injectie worden ingenomen, kunnen bijwerkingen hebben in andere delen van het lichaam buiten de ogen. Het kan zijn dat u elke één tot drie maanden uw arts moet bezoeken voor vervolgonderzoeken en bloedonderzoek.
Chirurgie
- Vitrectomy. Een operatie om een deel van het glasvocht in het oog te verwijderen, wordt zelden gebruikt om deze aandoening te diagnosticeren of te behandelen.
-
Een medicijnafgevend implantaat. Voor mensen met moeilijk te behandelen posterieure uveïtis kan een apparaat dat in het oog wordt geïmplanteerd een optie zijn. Dit apparaat geeft langzaam corticosteroïden af in het oog gedurende twee tot drie jaar.
Staar ontstaat meestal bij mensen die nog geen staaroperatie hebben ondergaan. Tot 30% van de patiënten zal ook behandeling nodig hebben voor verhoogde oogdruk om de ontwikkeling van glaucoom te voorkomen.
De snelheid van uw herstel hangt gedeeltelijk af van het type uveïtis dat u heeft en de ernst van uw symptomen. Uveïtis die de achterkant van het oog aantast (posterieure uveïtis of panuveitis, inclusief retinitis of choroiditis) heeft de neiging langzamer te genezen dan uveïtis aan de voorkant van het oog (anterieure uveïtis of iritis). Het duurt langer voordat een ernstige ontsteking verdwijnt dan een milde ontsteking.
Uveïtis kan terugkomen. Maak een afspraak met uw arts als een van uw symptomen opnieuw optreedt of verergert.
Discussion about this post