Een overzicht van het AstraZeneca-Oxford COVID-19-vaccin

Terwijl sommige vaccinmakers nieuwe benaderingen gebruiken om COVID-19 te bestrijden, wenden anderen zich tot meer gevestigde methoden om de pandemie te beëindigen.

AstraZeneca en de Universiteit van Oxford hebben gewerkt aan een op adenovirus gebaseerd vaccin, officieel ChAdOx1 nCoV-19 (AZD1222) genoemd. Het vaccin is een viraal vectorvaccin. Dit betekent dat het een aangepast adenovirus– een virus dat verkoudheid veroorzaakt – om genetisch materiaal van het SARS-CoV-2-virus af te leveren.

Wetenschappers waren in staat om het vaccin snel te ontwikkelen, aangezien deze vaccintechnologie al tientallen jaren bestaat.

Oxford had op adenovirus gebaseerde vaccins bestudeerd voor verschillende andere ziekten, zoals het Zika-virus, toen COVID-19 opdook. Onderzoekers gebruikten een verzwakt chimpansee-adenovirus om het vaccin te ontwikkelen. Een fase 1-studie begon in april 2020, met meer dan 1.000 vaccinaties in het Verenigd Koninkrijk.

De eerste resultaten van de fase 3-studie werden begin december gepubliceerd en onderzochten hoe goed het vaccin werkte bij meer dan 11.000 mensen ouder dan 18 jaar die deelnamen aan vier onderzoeksgroepen in het Verenigd Koninkrijk, Brazilië en Zuid-Afrika.

Er is enige controverse rond dit vaccin geweest, waaronder:

Doseringsverschillen in sommige studiegroepen
Onverklaarbare complicaties die de Food and Drug Administration (FDA) ertoe brachten de Amerikaanse proef te onderbreken (de FDA herstartte de proef echter na beoordeling van de veiligheidsgegevens)
Mogelijk verband met bloedstolsels, waardoor ongeveer een dozijn Europese landen die het vaccin hadden geautoriseerd om vaccinaties tijdelijk te onderbreken

Na een beoordeling maakte het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) op 18 maart 2021 bekend dat het geen algemeen verhoogd risico op bloedstolsels heeft gevonden. Het vond echter een mogelijke associatie met een zeer zeldzaam type bloedstolsel.

Het EMA concludeerde dat de voordelen van het vaccin nog steeds opwegen tegen de risico’s van mogelijke bijwerkingen, vooral gezien het feit dat COVID-19 ook tot bloedstolsels kan leiden. De Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) heeft ook een verklaring uitgegeven waarin landen worden opgeroepen door te gaan met vaccinatie.

Er zijn nog geen hoorzittingen gepland over een autorisatie voor noodgebruik door de FDA. De klinische proef in de VS zal echter naar verwachting tot september 2021 duren.

In dit artikel wordt uitgelegd hoe het AstraZeneca-Oxford-vaccin werkt, de effectiviteit, beschikbaarheid, bijwerkingen en wie in aanmerking komt voor het vaccin.

Hoe het werkt

Het AstraZeneca-Oxford-vaccin is een: recombinant adenoviraal vectorvaccin. Recombinante vaccins gebruiken een klein stukje genetisch materiaal van een ziekteverwekker (besmettelijk organisme), zoals SARS-CoV-2, om een immuunrespons op te wekken. Op deze manier kan het vaccin zich richten op een specifiek deel van het virus.

Recombinante vaccins zijn over het algemeen veilig te gebruiken bij een grote populatie mensen, zelfs bij mensen met chronische gezondheidsproblemen of mensen met een verzwakt immuunsysteem.

Het AstraZeneca-Oxford-vaccin maakt gebruik van een verzwakt levend pathogeen. Een nadeel van recombinante adenovirale vectorvaccins is dat mensen na verloop van tijd booster-shots nodig kunnen hebben.

Voorbeelden van vergelijkbare typen recombinante vaccins (die geen gebruik maken van levende pathogenen) zijn:

Pneumokokkenvaccins
Meningokokkenvaccins

Hoewel recombinante vaccins gebruikelijk zijn, is het enige in de handel verkrijgbare vaccin op basis van adenovirus van dit type een rabiësvaccin voor dieren.

Omdat adenovirussen zo vaak voorkomen in het milieu, kunnen adenovirusvaccins enkele problemen opleveren, waaronder:

Boosterdoses van het vaccin zijn mogelijk niet zo effectief.
Sommige mensen hebben mogelijk al immuniteit tegen het virus dat in het vaccin wordt gebruikt.

Dosering

Onderzoekers testten het AstraZeneca-Oxford-vaccin met twee doses die ongeveer een maand uit elkaar werden gegeven. De dosering die in de proeven is gebruikt, is onduidelijk. De nieuwsdienst van Reuters onthulde eerst verschillende verhalen over de doseringswijzigingen.

AstraZeneca en Oxford gaven verslaggevers van het persbureau twee verschillende antwoorden over de vraag of een subgroep in de Britse tak van het onderzoek opzettelijk of per ongeluk halve doses van het vaccin had gekregen. Verslaggevers ontdekten de discrepantie nadat de voorlopige resultaten waren gepubliceerd.

Hoe effectief is het?

Of het nu per ongeluk of expres is, de wijziging van de dosering lijkt geluk te hebben gehad.

Volgens het onderzoeksrapport is de reeks van twee doses van het AstraZeneca-Oxford-vaccin gemiddeld ongeveer 70% effectief. Onderzoekers berekenden dit gemiddelde echter na het vinden van een effectief percentage van 62% bij mensen die de volledige vaccindosis bij hun eerste injectie kregen, vergeleken met 90% effectief bij degenen die een halve dosis kregen.

Aanvullende beoordelingen zijn aan de gang. Het blijft op dit moment onduidelijk waarom een halve dosis vaccin beter zou hebben gewerkt dan een volledige eerste dosis.

Op basis van beperkte onderzoeken is aangetoond dat het vaccin ook bescherming biedt tegen de variant Delta (B.1.617.2). Een studie gepubliceerd in The New England Journal of Medicine vond dat één dosis van het AstraZeneca-Oxford-vaccin 30% effectief was tegen deze variant en twee doses 67% effectief.

Wanneer zal het beschikbaar zijn?

Beschikbaarheid hangt af van waar je woont.

Europa

Het vaccin is in heel Europa algemeen goedgekeurd voor gebruik bij volwassenen van 18 jaar en ouder. Deze autorisatie is ondanks de aanvankelijke argumenten over dosering en tijdelijke onderbrekingen in zowel de proeven als de vaccinaties.

Het bedrijf kondigde in november 2020 aan dat er wereldwijd nog steeds proeven lopen. Maar – in afwachting van goedkeuring door de regelgevende instanties – zouden in 2021 maar liefst 3 miljard doses beschikbaar kunnen zijn.

Het vaccin is mogelijk gemakkelijker te distribueren dan sommige andere COVID-19-vaccinopties. Dat komt omdat het AstraZeneca-Oxford-vaccin, in plaats van extreem koude opslagtemperaturen zoals sommige andere vaccins, alleen standaard koeling nodig heeft. Bovendien kost het naar schatting slechts ongeveer $ 3 tot $ 4 per dosis.

ons

Of en wanneer het AstraZeneca-Oxford-vaccin in de Verenigde Staten beschikbaar is, is een grote vraag. De Centers for Disease Control and Prevention (CDC) leiden de vaccinatie-inspanningen en alle bestellingen van het COVID-19-vaccin, ongeacht de fabrikant, zullen via het bureau gaan.

De CDC houdt ook toezicht op de distributie van vaccins. Bovendien heeft het Raadgevend Comité voor immunisatiepraktijken (ACIP) van de CDC aanbevelingen gedaan over het prioriteren van vaccinleveringen.

Gezondheidswerkers en mensen die in instellingen voor langdurige zorg wonen, waren de prioriteitsgroepen die geautoriseerde COVID-19-vaccins ontvingen. Nu is het vaccin beschikbaar en aanbevolen voor iedereen van 12 jaar en ouder, met toestemming ook voor kinderen.

Alleen al de VS heeft een bevolking van ongeveer 330 miljoen. Tot nu toe voldoen andere vaccinopties aan de vraag.

COVID-19-vaccins: blijf op de hoogte van welke vaccins beschikbaar zijn, wie ze kan krijgen en hoe veilig ze zijn.

Wie kan het AstraZeneca-vaccin krijgen?

De eerste klinische proef voor het AstraZeneca-Oxford-vaccin was gericht op mensen van 18 tot 55 jaar. Nieuwe proeven met mensen ouder dan 55 begonnen in augustus 2020.

Er waren aanvankelijke proeven met kinderen, maar onderzoekers hebben die groep medio december 2020 uit de proefgegevens verwijderd. AstraZeneca en Oxford hebben geen uitspraken gedaan over de verandering.

In februari 2021 kondigde de Universiteit van Oxford de lancering aan van een nieuwe proef voor kinderen die 300 deelnemers van 6 tot 17 jaar zal inschrijven.

Bijwerkingen en bijwerkingen

Over het algemeen omvatten bijwerkingen van COVID-19-vaccins kleine reacties die typerend zijn voor de meeste vaccins. Deze omvatten zaken als:

Arm pijn
Zwelling van de arm
Roodheid op de injectieplaats

Er zijn enkele andere bijwerkingen gemeld, waaronder een die resulteerde in een pauze in de klinische proef met AstraZeneca-Oxford.

Bijwerkingen versus bijwerkingen

Een bijwerking is een fysieke reactie op een medicijn, terwijl een bijwerking een meer medisch significante, minder vaak voorkomende reactie is die verband houdt met de medicatie.

Het voorlopige rapport over het vaccin, gepubliceerd in The Lancet, onthulde over het algemeen goede resultaten op het gebied van bijwerkingen. Maar er waren een paar met betrekking tot bijwerkingen.

Er waren drie gevallen van transverse myelitis – een aandoening waarbij er sprake is van een ontsteking van het ruggenmerg – bij mensen die het vaccin kregen. Volgens het onderzoeksrapport was het echter onwaarschijnlijk dat deze ziekten door het vaccin werden veroorzaakt.

Sommige sterfgevallen werden ook gemeld in de studie (de meeste in de controlegroep). Maar die sterfgevallen waren niet gerelateerd aan het vaccin en waren te wijten aan incidenten zoals verkeersongevallen en moord.

Financiering en ontwikkeling

Wetenschappers ontwikkelden het vaccin via een samenwerking tussen Oxford en AstraZeneca. Financiering van de studie werd ook verleend door:

Onderzoek en innovatie in het Verenigd Koninkrijk
De Bill & Melinda Gates Foundation
Het NIHR Oxford Biomedisch Onderzoekscentrum
The Thames Valley en het NIHR Clinical Research Network van South Midland

De informatie in dit artikel is actueel op de vermelde datum, wat betekent dat er nieuwere informatie beschikbaar kan zijn wanneer u dit leest. Ga voor de meest recente updates over COVID-19 naar onze nieuwspagina over het coronavirus.