Anale jeuk: oorzaken, behandelingen en huismiddeltjes

Veranderingen in levensstijl kunnen de anale jeuk helpen verminderen, maar voor sommige oorzaken is mogelijk medische behandeling nodig.

In dit artikel bespreken we de meest voorkomende oorzaken van anale jeuk. We geven ook informatie over enkele medische behandelingen en huismiddeltjes.

Pruritus ani is de medische term voor intense anale jeuk.

Anale jeuk is een symptoom en geen ziekte. Veel mensen schamen zich om hulp te zoeken, maar jeuk in dit deel van het lichaam is een veelvoorkomend probleem, en behandeling kan dit meestal oplossen.

In de tussentijd is het belangrijk om te voorkomen dat u op dit gebied krabt. Als u dit wel doet, kan de jeuk verergeren, omdat krabben de huid kan beschadigen, wat kan leiden tot verdere irritatie bij contact met vocht. Te veel afvegen na gebruik van de badkamer kan dit effect ook hebben.

Als u een tijdje krabben vermijdt, kan de huid vaak genezen. Soms is er echter een onderliggend probleem dat medische aandacht vereist.

Oorzaken van anale jeuk kunnen primair zijn, wat betekent dat er geen teken is van een andere medische aandoening, of secundair, wat betekent dat er een identificeerbare onderliggende oorzaak is.

Mogelijke onderliggende oorzaken zijn onder meer:

• Hygiëne: Te veel of te weinig wassen kan irritatie veroorzaken.
• Cosmetica: Zepen en andere producten kunnen de huid irriteren.
• Huidaandoeningen: Dermatitis en psoriasis kunnen jeuk veroorzaken.
• Anale of rectale aandoeningen: Voorbeelden hiervan zijn aandoeningen zoals aambeien, anale fistels en anale fissuren.
• Infecties: Seksueel overdraagbare infecties, vooral infecties waarbij parasieten betrokken zijn, kunnen tot jeuk leiden.
• Systemische medische aandoeningen: Sommige medische aandoeningen die het hele lichaam aantasten, kunnen jeuk veroorzaken, waaronder bloedarmoede, diabetes, inflammatoire darmaandoeningen (IBD), geelzucht, leukemie, lymfoom en schildklieraandoeningen.
• Urine-incontinentie: deze medische aandoening kan het moeilijk maken om vocht en bacteriën onder controle te houden.
• Voedingsmiddelen: Irriterende stoffen in de voeding zijn onder meer chilipepers.
• Geneesmiddelen: Anale jeuk kan een bijwerking zijn van chemotherapie, colchicine (Colcrys), neomycine (Mycitracine) en corticosteroïden.

Dieetoorzaken

Voedingsmiddelen die anale jeuk kunnen veroorzaken zijn onder meer:

• cafeïnehoudende dranken
• alcohol
• melkproducten
• pinda’s
• specerijen
• citrus vruchten
• tomaat
• chocolade

Voedsel kan anale jeuk veroorzaken door:

• het verminderen van de kracht van de anale spier, zoals kan gebeuren met cafeïne
• wat leidt tot overdreven anale reflexen
• waardoor de huid gevoelig wordt, zoals sommige onverteerde voedingsmiddelen kunnen doen
• waardoor losse en frequente ontlasting ontstaat, wat de kans op doorsijpelen en herhaaldelijk vegen vergroot

Er is echter geen bewijs dat het vermijden van een specifiek voedsel de anale jeuk zal helpen verminderen.

Huidgerelateerde oorzaken

Huidirritatie kan het gevolg zijn van verschillende factoren, zoals:

• langdurig contact met ontlasting, zoals bij slechte hygiëne, fecale incontinentie en kwel
• hoge vochtniveaus, wat kan leiden tot meer zweten, bijvoorbeeld bij warm weer
• aanhoudende diarree, waardoor iemand meer moet afvegen en de anale huid kan irriteren
• eczeem, psoriasis en idiopathische dermatitis
• keloïde littekens, bestaande uit hard, glad littekenweefsel
• schurft, een zeer jeukende uitslag die een microscopisch kleine mijt veroorzaakt
• allergische of contactdermatitis, die kan oplaaien na gebruik van bepaalde producten
• schimmelinfecties, zoals spruw
• bacteriële huidinfecties
• virussen zoals het humaan papillomavirus (HPV), wat kan leiden tot genitale wratten
• parasieten, zoals draadworm en mijnworm
• proctitis, een ontsteking van de binnenwand van het rectum

Gastro-enterologische (darm) oorzaken

Soms kan een probleem met het maagdarmstelsel anale jeuk veroorzaken. Mogelijke problemen zijn onder meer:

• aambeien
• anale kanker
• medische aandoeningen waarbij diarree betrokken is, waaronder het prikkelbare darm syndroom (IBS) en IBD, zoals de ziekte van Crohn en colitis ulcerosa

Systemische oorzaken

Sommige medische aandoeningen die het hele lichaam aantasten, kunnen anale jeuk veroorzaken.

Voorbeelden van deze medische aandoeningen zijn onder meer:

• suikerziekte
• leverziekte
• schildklier problemen
• bloedkankers
• Bloedarmoede
• auto-immuunziekten

Psychologische factoren

Psychische oorzaken kunnen soms anale jeuk veroorzaken. Dit symptoom kan op zijn beurt leiden tot angst, stress en depressie. In sommige gevallen kan een persoon moeite hebben met slapen.

Iedereen met aanhoudende jeuk moet naar een arts gaan. Om de oorzaak te achterhalen, kan de arts vragen stellen over:

• hoe lang de jeuk al aanwezig is
• waardoor de jeuk erger of beter wordt
• levensstijlfactoren, waaronder dieet, hygiënepraktijken en recente reizen
• de ernst van de jeuk en de impact ervan op het leven van die persoon

Andere informatie die de arts kan helpen de oorzaak te achterhalen, is onder meer:

• medische geschiedenis – in het bijzonder elke geschiedenis van anorectale chirurgie, aambeien of diabetes
• de aanwezigheid van urine- of fecale incontinentie
• andere tekenen en symptomen, zoals bloedingen of maagkrampen

De arts zal dan een lichamelijk onderzoek uitvoeren, waarbij de arts kan zoeken naar tekenen van:

• gebarsten huid of andere huidsymptomen
• ontsteking
• bloeding rond het anale gebied
• zwellingen die op aambeien kunnen duiden
• infectie
• abnormale huidlaesies, zoals wratten
• fissuren of fistels

De arts kan ook een inwendig onderzoek uitvoeren, een zogenaamde digitaal rectaal onderzoek. De arts zal een gehandschoende en gesmeerde vinger door de anus in het rectum steken.

Dit onderzoek kan helpen bepaalde kwesties te identificeren die verdere evaluatie behoeven, zoals:

• aambeien
• anale bloeding
• rectale massa’s
• zweren

In sommige gevallen kan de arts ook laboratoriumtests aanbevelen, zoals:

• swab test voor het controleren op een infectie
• een biopsie, als er huidgerelateerde of andere veranderingen aanwezig zijn
• een ontlastingscultuur als diarree een symptoom is
• bloedonderzoek om systemische aandoeningen, zoals een leverziekte, uit te sluiten

Stadia van anale jeuk

Er zijn vier stadia van primaire anale jeuk:

• Fase 0: De huid is normaal.
• Fase 1: De huid is rood en ontstoken.
• Fase 2: De huid is verdikt.
• Fase 3: De huid is verdikt met grove ribbels en zweren.

Huismiddeltjes en zelfzorg

Mensen kunnen stappen ondernemen om de jeuk thuis onder controle te houden. Deze stappen omvatten:

• het vermijden van bekende irriterende stoffen
• het anale gebied schoon houden en wassen na de ontlasting
• wassen met gewoon warm water, het anale gebied goed drogen en een waterige crème of verzachtend middel als barrière gebruiken
• het anale gebied drogen door te deppen, niet door wrijven
• ongeparfumeerd poeder aanbrengen om het anale gebied droog te houden
• het eten van veel vezels om een ​​regelmatige ontlasting te bevorderen
• het vermijden van sterk gekruid en gekruid voedsel
• het vermijden van medicinale, geparfumeerde of deodorantzepen
• gebruik doekjes in plaats van papier
• krassen vermijden
• vermijd overbelasting tijdens het poepen
• het dragen van katoenen handschoenen tijdens het slapen om huidbeschadiging door onbewust krabben te voorkomen
• los katoenen ondergoed dragen
• vermijd het dragen van ondergoed ‘s nachts
• vermijd kleding van acryl en nylon, omdat deze kleding zweet kan vasthouden
• het houden van de vingernagels kort en schoon
• verzacht de geïrriteerde huid door wattenbolletjes in koud water te weken en deze op de aangetaste huid aan te brengen

Medicijn voor de behandeling van anale jeuk

De volgende medicijnen zijn verkrijgbaar in apotheken; je kunt ze kopen met of zonder doktersrecept.

• Kalmerende zalven, zoals bismutsubgallaat of zinkoxide, kunnen de symptomen verlichten.
• Corticosteroïden kunnen ontstekingen verminderen.
• Verzachtende middelen en barrièrecrèmes, zoals aluminiumhydroxidegel, cacaoboter en glycerine, vormen een fysieke barrière om de huid te beschermen.
• Medicijnen voor de behandeling van aambeien, zoals hydrocortison (Anusol), kunnen nuttig zijn.

Mensen moeten crèmes ‘s avonds, ‘s ochtends en na het ontlasten op een schone, droge huid aanbrengen.

Het is het beste om plaatselijke steroïden dun aan te brengen. Mensen moeten het gebruik van steroïden beperken tot twee toepassingen per dag gedurende maximaal zeven dagen.

In sommige gevallen kan een arts orale antihistaminica voorschrijven.

Alternatieve opties

Sommige mensen hebben de volgende methoden voorgesteld, hoewel er onvoldoende bewijs is om te bevestigen dat deze methoden nuttig zijn:

• capsaïcine crème
• anale tatoeage, als andere opties niet hebben gewerkt
• hypnose

Anale jeuk is een veel voorkomend probleem, en levensstijlkeuzes of vrij verkrijgbare medicijnen kunnen dit meestal oplossen. Als de behandeling de jeuk niet binnen 3 tot 6 weken verhelpt, kan de arts de persoon doorverwijzen naar een specialist.

Als de anale jeuk aanhoudt of ernstig is, of als deze samen met andere symptomen optreedt, moet iemand naar een arts gaan. In zeldzame gevallen kan er sprake zijn van een onderliggende medische aandoening die medische aandacht vereist.

Het behandelen van een onderliggende medische aandoening kan de jeuk helpen stoppen en verdere complicaties voorkomen.