Osteoporose is een aandoening die botten verzwakt, waardoor botten kwetsbaar worden en sneller breken. Osteoporose komt bij miljoenen mensen over de hele wereld voor, vooral bij postmenopauzale vrouwen en oudere volwassenen. Vroegtijdige diagnose en passende behandeling zijn van cruciaal belang om fracturen te voorkomen, de kwaliteit van leven te verbeteren en de onafhankelijkheid te behouden.
Effectieve medicijnen voor de behandeling van osteoporose
Het primaire doel van de behandeling van osteoporose is het versterken van botten, het vertragen van botverlies en het verminderen van het risico op fracturen. Er zijn twee hoofdcategorieën medicijnen die worden gebruikt om osteoporose te behandelen:
- Antiresorptieve middelen: deze medicijnen vertragen het botverlies door de activiteit van osteoclasten te remmen – de cellen die verantwoordelijk zijn voor botafbraak.
- Anabole middelen: deze medicijnen stimuleren de botvorming en verhogen de botdichtheid.
Antiresorptieve medicijnen
1. Bisfosfonaten
Bisfosfonaten zijn de meest voorgeschreven medicijnen van eerste keuze voor de behandeling van osteoporose. Deze medicijnen werken door de osteoclasten te remmen, waardoor de botresorptie wordt verminderd en de botdichtheid toeneemt.
Veel voorkomende vormen:
- Alendronaat (Fosamax): ingenomen als wekelijkse tablet.
- Risedronaat (Actonel, Atelvia): Verkrijgbaar als wekelijkse of maandelijkse tablet.
- Ibandronaat: toegediend als maandelijkse tablet of driemaandelijkse intraveneuze infusie.
- Zoledroninezuur (Reclast): toegediend als jaarlijkse intraveneuze infusie.
Werkzaamheid: Bisfosfonaten zijn effectief in het verminderen van het risico op fracturen, vooral in de wervelkolom en de heup.
Bijwerkingen: Vaak voorkomende bijwerkingen zijn maag-darmproblemen, zoals misselijkheid en brandend maagzuur. In zeldzame gevallen kunnen bisfosfonaten osteonecrose van de kaak veroorzaken.
Overwegingen: Langdurig gebruik vereist periodieke evaluatie vanwege mogelijke veiligheidsproblemen, waaronder atypische femurfracturen.
2. Selectieve oestrogeenreceptormodulerende medicijnen
Selectieve oestrogeenreceptormodulerende geneesmiddelen, zoals raloxifene, bootsen de effecten van oestrogeen op de botten na, waardoor het botverlies en het risico op fracturen worden verminderd.
Werkzaamheid: Effectief bij het verminderen van wervelfracturen, maar heeft beperkte effecten op niet-wervelfracturen.
Bijwerkingen: Verhoogd risico op bloedstolsels en beroerte.
Overwegingen: Raloxifene vermindert ook het risico op hormoonreceptorpositieve borstkanker, waardoor dit medicijn een geschikte optie is voor bepaalde postmenopauzale vrouwen.
3. Denosumab (Prolia)
Denosumab is een monoklonaal antilichaam dat een eiwit remt dat betrokken is bij botresorptie.
Toediening: Elke zes maanden toegediend als een subcutane injectie.
Werkzaamheid: Bewezen dat het het fractuurrisico in de wervelkolom, heup en andere gebieden vermindert.
Bijwerkingen: Mogelijke bijwerkingen zijn onder meer pijn aan het bewegingsapparaat, rugpijn en hypocalciëmie.
Overwegingen: Het stopzetten van dit medicijn kan leiden tot snel botverlies; een vervolgbehandelingsplan is essentieel.
Anabole medicijnen
1. Teriparatide (Forteo)
Teriparatide is een recombinante vorm van bijschildklierhormoon dat de vorming van nieuw bot stimuleert.
Werkzaamheid: Verhoogt de botmineraaldichtheid en vermindert het fractuurrisico aanzienlijk.
Bijwerkingen: Vaak voorkomende bijwerkingen zijn krampen in de benen en duizeligheid. Langdurig gebruik kan in verband worden gebracht met een risico op osteosarcoom (zelden).
Overwegingen: Toegediend als dagelijkse subcutane injectie en doorgaans beperkt tot gebruik gedurende twee jaar.
2. Abaloparatide
Abaloparatide is een ander anabool middel dat de botgroei stimuleert.
Werkzaamheid: Net als teriparatide verhoogt dit medicijn de botmineraaldichtheid en vermindert het fractuurrisico.
Bijwerkingen: Kan hypercalciëmie en orthostatische hypotensie veroorzaken.
Overwegingen: Geschikt voor personen die intolerant zijn voor andere medicijnen.
3. Romosozumab (gelijkmatigheid)
Romosozumab is een monoklonaal antilichaam dat tegelijkertijd de botvorming verhoogt en de botresorptie vermindert.
Toediening: toegediend als maandelijkse subcutane injectie, gewoonlijk gedurende één jaar.
Werkzaamheid: Effectief bij het verminderen van het fractuurrisico, vooral bij vrouwen met ernstige osteoporose.
Bijwerkingen: gewrichtspijn, hoofdpijn en een mogelijk verhoogd risico op cardiovasculaire gebeurtenissen.
Overwegingen: Vereist een zorgvuldige beoordeling van het cardiovasculaire risico vóór gebruik.
4. Hormoonsubstitutietherapie
Bij hormoonsubstitutietherapie wordt oestrogeen gebruikt, soms gecombineerd met progesteron, om botverlies te verminderen.
Werkzaamheid: Effectief bij het verminderen van het fractuurrisico bij postmenopauzale vrouwen.
Bijwerkingen: Verhoogd risico op borstkanker, cardiovasculaire voorvallen en beroerte.
Overwegingen: In de eerste plaats aanbevolen voor vrouwen met menopauzeklachten en niet uitsluitend voor de behandeling van osteoporose.
Aanvullende behandelingen
Calcium en vitamine D
Een adequate inname van calcium en vitamine D is essentieel voor het behoud van de gezondheid van de botten. Deze supplementen worden vaak aanbevolen naast andere behandelingen.
Dosering:
- Calcium: 1.000–1.500 mg/dag.
- Vitamine D: 600–800 IE/dag.
Overwegingen: Overmatige suppletie kan leiden tot bijwerkingen, zoals nierstenen. Raadpleeg altijd een arts.
Nieuwe therapieën
Er wordt onderzoek gedaan naar de ontwikkeling van nieuwe medicijnen die efficiënter en veiliger zijn, zoals nieuwe anabole middelen en combinatietherapieën.
Gepersonaliseerde behandeling
Het kiezen van de juiste osteoporosemedicijnen hangt af van verschillende factoren, waaronder leeftijd, geslacht, fractuurrisico, comorbiditeiten en patiëntvoorkeuren. Een persoonlijke aanpak zorgt voor optimale resultaten en minimaliseert de risico's.
Het effectief beheersen van osteoporose vereist een combinatie van medicijnen, veranderingen in levensstijl en regelmatige monitoring. Overleg met een arts is essentieel om een behandelplan op maat te kunnen maken dat aan de individuele behoeften voldoet en het fractuurrisico vermindert.
Discussion about this post