Wat is boulimia nervosa?

Boulimia nervosa, gewoonlijk boulimia genoemd, is een eetstoornis die wordt gekenmerkt door terugkerende eetbuien gevolgd door zuiveringsgedrag – zoals zelfopgewekt braken, vasten, verkeerd gebruik en misbruik van laxeermiddelen of diuretica en extreme lichaamsbeweging – om gewichtstoename te voorkomen. Volgens het National Institute on Mental Health treft het 0,3% van de bevolking en komt het vijf keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen.

Wanneer een persoon eetbuien heeft, consumeren ze snel een overmatige hoeveelheid voedsel in een korte tijd en voelen ze een gebrek aan controle over hun eten. Het is niet hetzelfde als het eten van een grotere maaltijd dan normaal tijdens gelegenheden zoals vakanties. Mensen die zich bezighouden met eetbuien, hebben de neiging om comfortvoedsel te kiezen dat zoet, zout, zacht of soepel is en veel calorieën bevat. Deze eetstoornis kan chronisch zijn of alleen optreden in tijden van stress.

Symptomen

Iemand met boulimia kan dun zijn, overgewicht hebben of een normaal gewicht hebben. Het kan moeilijk zijn om te bepalen of iemand boulimia heeft, omdat eetbuien en purgeren vaak privé worden gedaan. Familie of vrienden kunnen op onverwachte plaatsen lege voedselverpakkingen zien of thuis overgeven, wat erop kan wijzen dat iemand die ze kennen boulimia heeft.

Symptomen van boulimia zijn vaak het gevolg van zuiveringsgedrag en zullen verschillen afhankelijk van de wijze en frequentie van zuivering. Herhaaldelijk braken kan ervoor zorgen dat maagzuur het beschermende tandglazuur oplost, waardoor tanden veel kwetsbaarder worden voor tandbederf, terwijl overmatig gebruik van laxeermiddelen chronische maagdarmproblemen kan veroorzaken.

De belangrijkste symptomen van boulimia zijn onder meer:

• Gezwollen wangen of kaakgebied
• Eelt of schaafwonden op de knokkels (als iemand zijn vingers gebruikt om braken op te wekken)
• Tanden die er helder uitzien in plaats van wit en die steeds gevoeliger en rottender worden
• Gebroken bloedvaten in de ogen
• Zure reflux, constipatie en andere gastro-intestinale problemen
• Ernstige uitdroging
• Onregelmatige hartslag (hartritmestoornissen)
• Lage bloeddruk (hypotensie)

Mensen met boulimia kunnen ook de volgende gedragsveranderingen vertonen:

• Extreme bezorgdheid over lichaamsgewicht
• Vaak direct na het eten naar de wc gaan
• Veel sporten, ook bij slecht weer of als je pijn of moe bent
• Zich humeurig of verdrietig gedragen, een hekel hebben aan hoe ze eruit zien, of zich hopeloos voelen
• Problemen hebben met het uiten van woede
• Geen zin hebben om met vrienden uit te gaan of activiteiten te doen die ze ooit leuk vonden

Oorzaken

Boulimia begint meestal met een dieet, maar ontwikkelt zich geleidelijk naar extreme en ongezonde methoden voor gewichtsbeheersing. Maar een dieet alleen veroorzaakt de aandoening niet.

De oorzaak van boulimia en andere eetstoornissen is grotendeels onbekend, maar onderzoekers veronderstellen dat dit waarschijnlijk te wijten is aan een combinatie van biologische factoren en levensgebeurtenissen.

Factoren die bijdragen aan boulimia zijn onder meer:

• Activiteiten waarbij de nadruk wordt gelegd op magerheid (bijv. ballet, hardlopen of worstelen) en sporten waarbij scoren gedeeltelijk subjectief is (bijv. schaatsen en gymnastiek)
• Ontevredenheid en preoccupatie met het lichaamsbeeld
• Familiegeschiedenis van eetstoornis of een andere psychische stoornis
• Genetica
• Opgroeien in een omgeving die wordt geplaagd door stress, slechte communicatiepatronen en onrealistisch hoge verwachtingen
• Persoonlijke geschiedenis van psychische stoornis (bijv. angst, paniekstoornis, obsessieve compulsieve stoornis en problemen met alcohol- en drugsmisbruik)
• Gewichtsstigma en geïnternaliseerde lichaamsidealen

Diagnose

Boulimia wordt gediagnosticeerd met behulp van de volgende criteria die zijn gedefinieerd in de Diagnostic and Statistical Manual of Mental Disorders, 5e editie (DSM-5):

• Terugkerende episodes van eetbuien, gekenmerkt door het eten, binnen een periode van twee uur, van een hoeveelheid voedsel die definitief groter is dan wat de meeste mensen in een vergelijkbare periode onder vergelijkbare omstandigheden zouden eten, en het gevoel dat men niet kan stoppen met eten of controle over wat of hoeveel men eet
• Terugkerend ongepast compenserend gedrag om gewichtstoename te voorkomen, zoals zelfopgewekt braken; misbruik van laxeermiddelen, diuretica of andere medicijnen; vasten; of overmatige lichaamsbeweging
• Eetbuien en ongepast compenserend gedrag komen gemiddeld minstens één keer per week voor gedurende drie maanden
• Zelfevaluatie wordt beïnvloed door lichaamsvorm en gewicht
• Stoornis treedt niet uitsluitend op tijdens episodes van anorexia nervosa

Een zorgverlener zal ook specificeren of iemand in gedeeltelijke of volledige remissie is, waarbij volledige remissie wordt toegekend wanneer gedurende een langere periode aan geen van de criteria wordt voldaan. Gedeeltelijke remissie wordt gedefinieerd als niet aan alle criteria is voldaan gedurende een langere periode nadat eerder aan alle criteria voor boulimia nervosa was voldaan.

Uw zorgverlener kan ook een screeningtool gebruiken, de SCOFF-vragenlijst, om te bepalen of u boulimia heeft. Vragen zijn onder meer:

• Maak je jezelf ziek omdat je je ongemakkelijk vol voelt?
• Ben je bang dat je de controle over hoeveel je eet kwijt bent?
• Bent u onlangs meer dan één steen (14 pond) kwijtgeraakt in een periode van drie maanden?
• Denk je dat je dik bent als anderen zeggen dat je te dun bent?
• Zou je zeggen dat eten je leven domineert?

Er wordt één punt toegekend aan elke vraag die met ja is beantwoord, en een score van twee of meer geeft aan dat iemand anorexia of boulimia heeft.

Uw zorgverlener kan ook bloed- of urinetests uitvoeren om andere mogelijke oorzaken van uw symptomen uit te sluiten. Ze kunnen andere tests doen om te zien of u andere gezondheidsproblemen heeft die worden veroorzaakt door boulimia. Deze tests kunnen nierfunctietests, elektrolyten of een elektrocardiogram omvatten om te zien of herhaalde eetbuien en purgeren uw gezondheid hebben beïnvloed.

Behandeling

Net als bij andere eetstoornissen is een multidisciplinaire behandelaanpak het meest effectief. Uw arts kan advies geven over welke opties het meest geschikt zijn.

Zuiveren kan levensbedreigende verstoringen van de elektrolytenbalans veroorzaken, dus sommige mensen met boulimia die regelmatig zuiveren, moeten mogelijk in het ziekenhuis worden opgenomen als ze ernstige hart- of nierproblemen hebben.

Psychotherapie

Cognitieve gedragstherapie (CGT) kan een persoon met boulimia helpen hun lichaamsbeeld te verbeteren, emoties te begrijpen en ermee om te gaan, obsessief denken en dwangmatig gedrag met betrekking tot voedsel te wijzigen en gezond eetgedrag te creëren. Familie- en groepspsychotherapie kan ook nuttig zijn. Onderzoek heeft aangetoond dat CGT de belangrijkste evidence-based behandeling voor boulimia is.

Voedingsadvisering

Een geregistreerde diëtist kan mensen met boulimia helpen bij het ontwikkelen van een gestructureerd maaltijdplan, het stabiliseren van het gewicht en de voeding en het helpen verminderen van eetbuien en compensatie.

medicijnen

Prozac (fluoxetine) is het enige medicijn dat door de Food and Drug Administration is goedgekeurd voor de behandeling van boulimia, maar alleen voor volwassenen. Het kan eetbuien en purgeren aanzienlijk verminderen, zowel op zichzelf als in combinatie met andere vormen van behandeling. Het is ook aangetoond dat het effectief is bij het voorkomen van terugval.

Selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) kunnen gunstig zijn bij het verminderen van de frequentie van eetbuien en purgeren bij mensen met boulimia. Ze kunnen worden overwogen voor patiënten die niet reageren op psychotherapie en voor patiënten met een ernstige depressie of een andere comorbide stoornis die reageert op antidepressiva. Soms worden andere medicijnen zoals topiramaat (Topamax) off-label gebruikt voor deze aandoening.

Prognose

De prognose hangt af van de behandelmethode en de ernst van de aandoening. Terugval na behandeling is niet ongewoon, maar moet niet worden gezien als falen van herstel. Met aanhoudende inspanningen is remissie mogelijk. Sommige onderzoeken hebben aangetoond dat ongeveer de helft van alle mensen met boulimia volledig zal herstellen met de juiste behandeling, nog eens 30% zal gedeeltelijk herstellen en 10% tot 20% zal symptomen blijven houden.

Het is echter belangrijk op te merken dat boulimia de kansen van een persoon om zwanger te worden kan beïnvloeden en problemen kan veroorzaken tijdens de zwangerschap. Herhaaldelijk spoelen en eetbuien kan de menstruatiecyclus onregelmatig maken, of de menstruatie kan enkele maanden stoppen. Onregelmatige of gemiste menstruatie betekent dat iemand mogelijk niet elke maand ovuleert, wat het moeilijk kan maken om zwanger te worden. Boulimia is ook gekoppeld aan een verhoogd risico op miskramen.

Omgaan met

Naast de behandeling zijn er coping-technieken die patiënten met boulimia kunnen gebruiken om op het pad van hun herstel te blijven, waaronder het oefenen van het uitstellen van de drang en alternatieven voor purgeren om de cyclus van eetbuien en purgeren te doorbreken.

Word lid van een steungroep waar u kunt praten met anderen die soortgelijke ervaringen hebben gehad. De National Alliance on Mental Illness runt gratis, door collega’s geleide steungroepen voor mensen met een psychische stoornis, en je kunt er een in jouw omgeving vinden via de online directory van de organisatie.

Andere copingstrategieën zijn onder meer:

• Houd een eet- en stemmingsdagboek bij: Schrijven kan helpen bij het identificeren en bijhouden van triggers en het beheersen van eetbuien.

• Oefen mindfulness: vergroot het bewustzijn van triggers en oefen zelfbeheersing en zelfacceptatie door middel van meditatie en yoga.

• Zoek ondersteuning: door een vriend, familielid, significante andere of iemand te vinden om online of in een steungroep mee te praten, kunt u zich meer verbonden en gemotiveerd voelen om door te gaan met de behandeling.

• Oefen regelmatig: Matige lichaamsbeweging kan helpen uw lichaamsbeeld te verbeteren, de stemming te stimuleren door de afgifte van endorfines (feel-good chemicaliën) en stress en angst te verminderen.

• Monitor slaap: Gebrek aan slaap is gekoppeld aan onregelmatige eetpatronen. Zorg voor zeven tot acht uur slaap per nacht.

Uitreiken als je het gevoel hebt dat je de controle kwijt bent, is eng, maar je hebt meer kracht dan je denkt. U bepaalt zelf of u hulp zoekt en hoe u uw herstel aanpakt.

Weet dat er hulp beschikbaar is en dat remissie en volledig herstel mogelijk zijn. Als u of een geliefde symptomen van boulimia ervaart, neem dan voor hulp contact op met organisaties voor eetstoornissen zoals het National Eating Disorder Information Centre.