Overzicht
Wat is thyreoïditis?
De schildklier is een vlindervormige klier (met een gewicht van ongeveer 15-20 gram) die zich vooraan in de onderhals tussen de adamsappel en het borstbeen bevindt. De schildklier maakt hormonen die het metabolisme regelen. Metabolisme is het tempo waarin je lichaam dingen verwerkt (hoe snel het voedsel verbrandt om energie en warmte te maken).
Thyroiditis is de zwelling of ontsteking van de schildklier en kan leiden tot over- of onderproductie van schildklierhormoon. Er zijn drie fasen bij thyreoïditis:
- Thyrotoxische fase. Thyrotoxicose betekent dat de schildklier ontstoken is en te veel hormonen afgeeft.
- Hypothyreoïde fase. Na de overmatige afgifte van schildklierhormonen gedurende een paar weken of maanden, zal de schildklier niet genoeg schildklierhormonen hebben om vrij te geven. Dit leidt tot een tekort aan schildklierhormonen of hypothyreoïdie.
- Euthyroïde fase. Tijdens de derde euthyroïde fase zijn de schildklierhormoonspiegels normaal. Deze fase kan tijdelijk komen na de thyreotoxische fase voordat het naar de hypothyreoïde fase gaat, of het kan aan het einde komen nadat de schildklier is hersteld van de ontsteking en in staat is om een normaal hormoonniveau te handhaven.
Wat zijn de soorten thyreoïditis?
- Hashimoto’s thyroïditis: een auto-immuunziekte veroorzaakt door antilichamen tegen de schildklier. Dit is de meest voorkomende vorm van thyreoïditis en komt ongeveer vijf keer vaker voor bij vrouwen dan bij mannen. Hashimoto’s thyreoïditis resulteert meestal in hypothyreoïdie en een vervangende behandeling met schildklierhormoon is nodig.
- Stille thyreoïditis of pijnloze thyreoïditis: een andere auto-immuunziekte veroorzaakt door antilichamen tegen de schildklier. Het komt ook vaak voor bij vrouwen en de volgende veelvoorkomende oorzaak na de thyroïditis van Hashimoto.
- Postpartum thyreoïditis: een auto-immuunziekte veroorzaakt door antilichamen tegen de schildklier die soms optreedt kort nadat een vrouw is bevallen
- Door straling geïnduceerde thyreoïditis: een aandoening die wordt veroorzaakt door uitwendige straling die wordt gebruikt als medische behandeling voor bepaalde vormen van kanker, of door radioactief jodium dat wordt gebruikt om hyperthyreoïdie te behandelen
- Subacute thyreoïditis of thyreoïditis van de Quervain: een vaak pijnlijke aandoening waarvan wordt gedacht dat deze door een virus wordt veroorzaakt
- Acute thyreoïditis of etterende thyreoïditis: een relatief zeldzame aandoening veroorzaakt door een infectieus organisme of bacterie
- Geneesmiddel-geïnduceerde thyreoïditis: een aandoening wordt veroorzaakt door het gebruik van medicijnen zoals amiodaron, interferonen, lithium en cytokines. Het komt alleen voor bij een klein deel van de patiënten die de gewraakte medicijnen gebruiken, dus het is niet gebruikelijk bij de normale populatie.
Symptomen en oorzaken
Wat veroorzaakt thyreoïditis?
De schildklier kan door verschillende middelen worden aangevallen. De aanvallen veroorzaken ontstekingen en verwondingen aan de schildkliercellen, wat leidt tot thyreoïditis.
Sommige van de middelen waarvan bekend is dat ze thyreoïditis veroorzaken, zijn antilichamen (de meest voorkomende oorzaak), medicijnen, straling en organismen (virussen en bacteriën). Aandoeningen waarbij het lichaam zichzelf aanvalt, zijn auto-immuunziekten. Thyroiditis kan een auto-immuunziekte zijn (antilichaam-gemedieerd).
Het is niet zeker waarom sommige mensen schildklierantilichamen maken. Het is bekend dat schildklieraandoeningen in families voorkomen. Schildklierontsteking kan worden veroorzaakt door een infectie of kan een bijwerking zijn van bepaalde medicijnen.
Wat zijn de symptomen van thyreoïditis?
De symptomen van thyreoïditis zijn afhankelijk van het type thyreoïditis en de fase van thyreoïditis.
-
Hyperthyroïde fase: Meestal van korte duur (1-3 maanden.) Als cellen snel beschadigd raken en er een lekkage van overtollig schildklierhormoon is, kunt u symptomen van hyperthyreoïdie vertonen, zoals:
- Bezorgd zijn
- Prikkelbaar voelen
- Moeite met slapen
- Snelle hartslag
- Vermoeidheid
- Ongepland gewichtsverlies
- Verhoogd zweten en warmte-intolerantie
- Angst en nervositeit
- Verhoogde eetlust
- trillingen
-
Hypothyreoïde fase (komt vaker voor): Kan langdurig zijn en permanent worden. Als cellen beschadigd zijn en de schildklierhormoonspiegels dalen, kunt u symptomen van hypothyreoïdie vertonen, zoals:
- Vermoeidheid
- Onverwachte gewichtstoename
- Constipatie
- Depressie
- Droge huid
- Moeite met het uitvoeren van lichaamsbeweging
- Verminderd mentaal vermogen om zich te concentreren en te focussen
Diagnose en tests
Hoe wordt thyreoïditis gediagnosticeerd?
Tests voor thyreoïditis kunnen zijn:
- Schildklierfunctietests meet de hoeveelheden hormonen (schildklierstimulerend hormoon of TSH, T3 en T4) in het bloed. TSH komt van de hypofyse en stimuleert de schildklier om T4 en T3 te produceren. De schildklier produceert de hormonen T4 en T3 die de werking van het schildklierhormoon in het lichaam uitoefenen. T3 en T4 worden schildklierhormonen genoemd.
- Schildklierantilichaamtesten schildklierantilichamen meten die antithyroid (microsomale) antilichamen (TPO) of schildklierreceptorstimulerende antilichamen (TRAb) bevatten.
- Erytrocytsedimentatiesnelheid (ESR of sed rate) geeft ontsteking aan door te meten hoe snel rode bloedcellen vallen. De ESR is hoog bij subacute thyreoïditis.
- Echografie (ONS), echo van de schildklier, wordt zeer vaak gebruikt om de anatomie van de schildklier te evalueren. Het kan een knobbel (een groei) in de schildklier, een verandering in de bloedstroom (Doppler-modus) en echotextuur (intensiteit/dichtheid) van de klier vertonen.
- Radioactieve jodiumopname (RAIU) meet hoeveel radioactief jodium door de schildklier wordt geabsorbeerd. De hoeveelheid is altijd laag in de thyreotoxische fase van thyreoïditis.
Beheer en behandeling
Hoe wordt thyreoïditis behandeld?
Hoe thyreoïditis wordt behandeld, hangt af van het type, de symptomen en de fase van thyreoïditis.
- Thyrotoxische fase: Meestal tijdelijk, het zal uiteindelijk ofwel herstellen en naar de euthyroid-fase gaan, of naar de hypothyroid-fase gaan. Deze hypothyreoïde fase kan tijdelijk of permanent zijn. Het is misschien niet nodig om symptomen te behandelen bij subacute, pijnloze of postpartum thyreoïditis. Tijdens de thyrotoxische fase is de behandeling symptomatisch. Antithyroid medicijnen zijn zelden nodig.
- Hartkloppingen/angst/trillingen/hitte-intolerantie/meer zweten: Deze symptomen worden behandeld met bètablokkers.
- Schildklierpijn: De pijn kan meestal worden behandeld met ontstekingsremmende medicijnen zoals aspirine of ibuprofen. Als de pijn ernstig genoeg is, kan therapie met steroïden nodig zijn (niet erg vaak).
- In andere vormen, zal behandeling van de infectie nodig zijn om acute (etterige) thyreoïditis te elimineren. Geneesmiddel-geïnduceerde thyreoïditis duurt over het algemeen zolang de medicijnen worden ingenomen.
- Hypothyreoïde fase: Indien nodig wordt substitutietherapie met schildklierhormoon gebruikt om hypothyreoïdie te behandelen. Dit type therapie duurt meestal 6 tot 12 maanden. Hashimoto’s thyreoïditis veroorzaakt meestal permanente hypothyreoïdie en vereist voortdurende behandeling.
Vooruitzichten / Prognose
Wat zijn de vooruitzichten voor een patiënt met thyreoïditis?
In het geval van thyreoïditis van Hashimoto is de resulterende hypothyreoïdie over het algemeen permanent. Mensen die subacute thyreoïditis ontwikkelen, hebben meestal symptomen gedurende 1 tot 3 maanden, maar volledig herstel van de schildklierfunctie kan tot 12 tot 18 maanden duren. Deze mensen hebben ongeveer 5 procent kans op het ontwikkelen van een permanente toestand van hypothyreoïdie.
Het tijdsbestek voor herstel naar een schildklier die normaal functioneert voor postpartum, stille of pijnloze thyreoïditis is ook ongeveer 12 tot 18 maanden. Mensen met deze aandoeningen hebben ongeveer 20 procent kans om permanente hypothyreoïdie te ontwikkelen.
Discussion about this post