Wat is pneumothorax?

Een pneumothorax is een ophoping van lucht of gas in de ruimte tussen de long en de borstwand die optreedt wanneer zich een gat in de long ontwikkelt waardoor lucht kan ontsnappen. Dit zorgt ervoor dat de long gedeeltelijk of volledig instort, vandaar de andere naam van de aandoening: ingeklapte long. In de Verenigde Staten worden er elk jaar 5 miljoen mensen voor behandeld.

In het verleden kwam het het vaakst voor in combinatie met tuberculose. Roken is tegenwoordig verreweg de grootste risicofactor. Mensen met chronische obstructieve longziekte (COPD) lopen een groter risico op pneumothorax dan anderen omdat de structuur van hun longen zwak is en kwetsbaar voor de spontane ontwikkeling van dit soort gaten.

Symptomen

Symptomen van pneumothorax kunnen optreden tijdens rust, slaap of wakker zijn, of als gevolg van een plotseling trauma zoals een borstwond. Een kleine pneumothorax kan zelfs onopgemerkt blijven, omdat het niet altijd gepaard gaat met symptomen.

Symptomen van een grote pneumothorax zijn onder meer:

• Scherpe pijn op de borst die erger wordt bij hoesten of diep ademhalen en die kan uitstralen naar de schouder, arm of rug
• Kortademigheid (dyspnoe) of oppervlakkige ademhaling
• Beklemming op de borst
• Snel vermoeid zijn
• Blauwe of asgrauwe huid (cyanose, veroorzaakt door zuurstofgebrek)

• Snelle hartslag (tachycardie)

Andere symptomen kunnen zijn: opgezwollen nekaderen, opgeblazen neus, angst of lage bloeddruk (hypotensie).

Oorzaken

Pneumothorax kan worden veroorzaakt door een aantal ziekten en aandoeningen. Er zijn twee algemene soorten:

• Spontane pneumothorax treedt spontaan op, zonder voorafgaande longziekte. Het treedt op als gevolg van een onderliggende longziekte, zoals COPD, cystische fibrose, emfyseem, astma, tuberculose of kinkhoest. In feite komt 70% van de gevallen van spontane pneumothorax voor bij mensen met COPD.

• Traumatische pneumothorax kan worden veroorzaakt door een verwonding aan de long, zoals een schot, meswond of ribfractuur. De long kan ook worden doorboord tijdens bepaalde medische procedures, zoals een biopsie of veneuze katheterisatie.

Zelden, om redenen die niet goed worden begrepen, kunnen vrouwen tijdens hun menstruatie een niet-traumatische pneumothorax ervaren, catameniale pneumothorax genaamd. Deze aandoening treedt op wanneer endometriumweefsel aan de thorax wordt gehecht en cysten vormt. De cysten kunnen bloed en lucht afgeven die de pleuraholte binnendringen, waardoor de long instort.

Risicofactoren

Mannen – vooral lange mannen – jonger dan 40 jaar en blanken van niet-Spaanse afkomst lopen het grootste risico op deze aandoening. In de Verenigde Staten is de incidentie ongeveer 7 op 100.000 voor mannen en 1 op 100.000 vrouwen per jaar.

Roken is de belangrijkste risicofactor voor spontane pneumothorax. Voor rokers is het levenslange risico maar liefst 12%, vergeleken met 0,1% voor degenen die nooit hebben gerookt.

Pneumothorax kan ook in families voorkomen. Maar liefst één op de 10 mensen die een pneumothorax krijgen die zonder bekende reden optreedt, heeft een familiegeschiedenis van de aandoening.

Diagnose

Uw zorgverlener kan tijdens een lichamelijk onderzoek vaststellen dat u een pneumothorax heeft door door een stethoscoop te luisteren en verminderde of afwezige ademgeluiden aan de aangedane zijde van de long te identificeren.

Bovendien kan de borstwand, die normaal gesproken aan beide zijden gelijk stijgt bij inademing, een onvermogen vertonen om aan de aangedane zijde op te staan.

Tests die een diagnose van pneumothorax ondersteunen, zijn onder meer:

• Röntgenfoto van de borst
• Utrasonografie
• Computertomografie (CT)
• Elektrocardiogram
• Arteriële bloedgastest, die het zuurstof- en kooldioxidegehalte in het bloed meet

Behandeling

In sommige gevallen verdwijnen kleinere pneumothoraces vanzelf. Een grote pneumothorax vereist echter ziekenhuisopname.

Om een ​​pneumothorax te behandelen, moet een naald tussen de ribben in de ruimte tussen de long en de borstwand worden gestoken in een procedure die naaldaspiratie wordt genoemd om de lucht te helpen verwijderen en de long opnieuw op te blazen.

Er kan dan een thoraxslang (thoracostomie) worden ingebracht die enkele dagen op zijn plaats blijft terwijl u in het ziekenhuis herstelt. Als de pneumothorax terugkeert, kan video-geassisteerde thoracale chirurgie nodig zijn.

Het inbrengen van de buis of naald kan pijnlijk zijn, dus u kunt pijnstillers krijgen via IV of regionale anesthesie. U kunt ook antibiotica krijgen om infecties te voorkomen. Als u op een eerstehulpafdeling wordt behandeld, krijgt u mogelijk een verwijzing naar een thoraxchirurg of longarts voor verdere zorg.

Herstel en herhaling

Als u een pneumothorax heeft, mag u pas vliegen nadat u een stabiliserende behandeling heeft gehad (zoals met een thoracostomiesonde). U mag ook niet vliegen of duiken gedurende twee weken na ontslag uit een ziekenhuis na behandeling. Als u een voorgeschiedenis heeft van terugkerende pneumothorax, wees dan altijd voorzichtig bij het uitvoeren van deze activiteiten.

Het risico op een nieuwe pneumothorax is het hoogst in de eerste 30 dagen na uw eerste optreden. Het risico op een volgend jaar blijft ook hoger dan normaal. Schattingen van recidief variëren van 20% tot 60% tijdens de eerste drie jaar.

Het goede nieuws is dat als een pneumothorax eenmaal is genezen, er meestal geen complicaties op de lange termijn zijn.

Omdat het een van de meest basale functies van het lichaam aantast – ademen – kan het ervaren van een pneumothorax beangstigend zijn. Het is belangrijk om te onthouden dat het, hoewel het een ernstige aandoening is, zeer goed te behandelen is. Snelle medische zorg en het blijven zorgen voor uw longen en gezondheid in de loop van de tijd zal bijdragen aan een volledig herstel.