Takayasu’s arteritis

Overzicht

Takayasu’s arteritis is een zeldzaam type vasculitis, een groep aandoeningen die bloedvatontsteking veroorzaken. Bij Takayasu’s arteritis beschadigt de ontsteking de aorta – de grote slagader die bloed van je hart naar de rest van je lichaam transporteert – en zijn hoofdtakken.

Deze ziekte kan leiden tot vernauwde of geblokkeerde slagaders, of tot verzwakte slagaderwanden die kunnen opzwellen en scheuren (aneurysma). Takayasu’s arteritis kan ook leiden tot pijn in de armen of op de borst, hoge bloeddruk en uiteindelijk hartfalen of beroerte.

Als u geen symptomen heeft, heeft u mogelijk geen behandeling nodig voor Takayasu-arteritis. Maar de meeste mensen met deze ziekte hebben medicijnen nodig om de ontsteking in de slagaders onder controle te houden en complicaties te voorkomen. Zelfs bij behandeling komen terugvallen vaak voor en kunnen uw symptomen komen en gaan.

Symptomen van Takayasu-arteritis

De symptomen van Takayasu-arteritis komen vaak in twee fasen voor.

Fase 1

In de eerste fase voelt u zich waarschijnlijk niet lekker bij:

• Vermoeidheid
• Onbedoeld gewichtsverlies
• Spier- en gewrichtspijnen
• Milde koorts, soms gepaard gaand met nachtelijk zweten

Niet iedereen heeft deze vroege symptomen. De ontsteking kan slagaders jarenlang beschadigen voordat u beseft dat er iets mis is.

Stage 2

Tijdens de tweede fase zorgt een ontsteking ervoor dat slagaders vernauwen, zodat minder bloed en zuurstof en minder voedingsstoffen uw organen en weefsels bereiken. Symptomen in fase 2 kunnen zijn:

• Zwakte of pijn in uw ledematen
• Licht gevoel in het hoofd, duizeligheid of flauwvallen
• Hoofdpijn of visuele veranderingen
• Geheugenproblemen of moeite met denken
• Pijn op de borst of kortademigheid
• Hoge bloeddruk
• Diarree of bloed in uw ontlasting
• Te weinig rode bloedcellen (bloedarmoede)

Wanneer moet je naar een dokter?

Zoek onmiddellijk medische hulp als u kortademig bent, pijn op de borst of arm of tekenen van een beroerte heeft, zoals een hangend gezicht, zwakte van de ledematen of spraakstoornissen.

Maak een afspraak met uw arts als u andere symptomen heeft waarover u zich zorgen maakt. Vroegtijdige opsporing van Takayasu’s arteritis is erg belangrijk voor een effectieve behandeling.

Als u al gediagnosticeerd bent met Takayasu’s arteritis, houd er dan rekening mee dat uw symptomen kunnen komen en gaan, zelfs met een effectieve behandeling. Let op symptomen die lijken op de symptomen die oorspronkelijk zijn opgetreden of op nieuwe symptomen, en zorg ervoor dat u uw arts onmiddellijk op de hoogte brengt.

Oorzaken van de arteritis van Takayasu

Bij Takayasu-arteritis raken de aorta en andere belangrijke slagaders, inclusief die naar uw hoofd en nieren, ontstoken. Na verloop van tijd veroorzaakt de ontsteking veranderingen in deze slagaders, waaronder verdikking, vernauwing en littekens.

Niemand weet precies wat de eerste ontsteking veroorzaakt bij Takayasu’s arteritis. Dit is waarschijnlijk een auto-immuunziekte waarbij uw immuunsysteem per ongeluk uw eigen bloedvaten aanvalt. Deze ziekte kan worden veroorzaakt door een virus of een andere infectie.

Risicofactoren

Takayasu’s arteritis treft voornamelijk meisjes en vrouwen jonger dan 40 jaar. De aandoening komt wereldwijd voor, maar komt het meest voor in Azië. Soms loopt de aandoening in gezinnen.

Complicaties van Takayasu’s arteritis

Bij Takayasu’s arteritis kunnen langdurige of terugkerende cycli van ontsteking en genezing in de slagaders leiden tot een of meer van de volgende complicaties:

• Verharding en vernauwing van bloedvaten, wat een verminderde bloedtoevoer naar organen en weefsels kan veroorzaken
• Hoge bloeddruk, meestal als gevolg van een verminderde bloedstroom naar uw nieren
• Ontsteking van het hart, die de hartspier of de hartkleppen kunnen aantasten
• Hartfalen als gevolg van hoge bloeddruk, ontsteking van het hart of aortaregurgitatie – een aandoening waarbij een defecte aortaklep ervoor zorgt dat bloed teruglekt in uw hart – of een combinatie hiervan
• Beroerte, die optreedt als gevolg van een verminderde of geblokkeerde bloedstroom in slagaders die naar uw hersenen leiden
• Voorbijgaande ischemische aanval (TIA), wat lijkt op een beroerte, met vergelijkbare symptomen maar geen blijvende schade
• Aneurysma in de aorta, die optreedt wanneer de wanden van het bloedvat verzwakken en uitrekken, waardoor een uitstulping ontstaat die kan scheuren
• Hartaanval, die kan optreden als gevolg van een verminderde bloedstroom naar het hart

Zwangerschap

Een gezonde zwangerschap is mogelijk voor vrouwen met Takayasu-arteritis. Maar deze ziekte en medicijnen die worden gebruikt om het te behandelen, kunnen uw vruchtbaarheid en zwangerschap beïnvloeden. Als u Takayasu-arteritis heeft en van plan bent zwanger te worden, werk dan met uw arts om een ​​plan te ontwikkelen om complicaties tijdens de zwangerschap te beperken voordat u zwanger wordt. Raadpleeg uw arts regelmatig voor controle tijdens uw zwangerschap.

Diagnose

Uw arts zal u naar uw symptomen vragen, een lichamelijk onderzoek uitvoeren en uw medische geschiedenis opnemen. Uw arts kan u ook enkele van de volgende tests en procedures laten ondergaan om andere ziekten uit te sluiten die op Takayasu’s arteritis lijken en om de diagnose te bevestigen. Sommige van deze tests kunnen ook worden gebruikt om uw voortgang tijdens de behandeling te controleren.

• Bloedtesten. Deze tests kunnen worden gebruikt om tekenen van ontsteking op te sporen. Uw arts kan ook op bloedarmoede controleren.
• Röntgenfoto’s van uw bloedvaten (angiografie). Tijdens een angiogram wordt een flexibele katheter ingebracht in een grote slagader of ader. Een speciale contrastkleurstof wordt vervolgens in de katheter geïnjecteerd en er worden röntgenfoto’s gemaakt terwijl de kleurstof uw slagaders of aders vult. Met de resulterende afbeeldingen kan uw arts zien of het bloed normaal stroomt of dat het wordt vertraagd of onderbroken als gevolg van een vernauwing van een bloedvat. Een persoon met Takayasu-arteritis heeft over het algemeen verschillende gebieden met stenose.
• Magnetische resonantie angiografie (MRA). Deze minder invasieve vorm van angiografie produceert gedetailleerde afbeeldingen van uw bloedvaten zonder het gebruik van katheters of röntgenfoto’s. MRA gebruikt radiogolven in een sterk magnetisch veld om gegevens te produceren die door een computer worden omgezet in gedetailleerde afbeeldingen van weefselplakjes. Tijdens deze test wordt een contrastkleurstof in een ader of slagader geïnjecteerd om uw arts te helpen de bloedvaten beter te zien en te onderzoeken.
• Computertomografie (CT) angiografie. Dit is een andere niet-invasieve vorm van angiografie waarbij gecomputeriseerde analyse van röntgenfoto’s wordt gecombineerd met het gebruik van intraveneuze contrastkleurstof, zodat uw arts de structuur van uw aorta en de nabijgelegen takken kan controleren en de bloedstroom kan controleren.
• Echografie. Doppler-echografie, een meer geavanceerde versie van de gewone echografie, kan afbeeldingen met zeer hoge resolutie produceren van de wanden van bepaalde slagaders, zoals die in de nek en die in de schouder. Het kan mogelijk subtiele veranderingen in deze slagaders detecteren voordat andere beeldvormingstechnieken dat kunnen.
• Positronemissietomografie (PET). Deze beeldvormingstest wordt vaak gedaan in combinatie met computertomografie of magnetische resonantiebeeldvorming. PET kan de intensiteit van ontstekingen in bloedvaten meten. Vóór de scan wordt een radioactief medicijn in een ader of slagader geïnjecteerd om het voor uw arts gemakkelijker te maken gebieden met verminderde bloedstroom te zien.

Behandeling van Takayasu-arteritis

De behandeling van Takayasu’s arteritis is gericht op het beheersen van de ontsteking met medicijnen en het voorkomen van verdere schade aan uw bloedvaten. Takayasu-arteritis kan soms moeilijk te behandelen zijn, want zelfs als uw symptomen verbeteren, kan deze ziekte nog steeds actief zijn. Bovendien is het mogelijk dat tegen de tijd dat sommige mensen worden gediagnosticeerd, al onomkeerbare schade is opgetreden.

Aan de andere kant, als u niet veel symptomen of ernstige complicaties heeft, heeft u mogelijk geen behandeling nodig.

Medicijnen

Praat met uw arts over de medicijn- of medicijncombinaties die voor u mogelijk zijn en wat de mogelijke bijwerkingen zijn. Uw arts kan het volgende voorschrijven:

• Corticosteroïden om ontstekingen onder controle te houden. De eerste keuze van de behandeling is meestal met een corticosteroïde, zoals prednison. Zelfs als u zich snel beter begint te voelen, kan het zijn dat u het medicijn langdurig moet blijven gebruiken. Na een paar maanden kan uw arts de dosis geleidelijk beginnen te verlagen totdat u de laagste dosis heeft bereikt die u nodig heeft om de ontsteking onder controle te houden. Uiteindelijk kan uw arts u vertellen om volledig te stoppen met het innemen van de medicatie.

  Mogelijke bijwerkingen van corticosteroïden zijn onder meer gewichtstoename, verhoogd risico op infecties, botverdunning (osteoporose) en onregelmatige menstruatie. Om botverlies te helpen voorkomen, kan uw arts een calciumsupplement en vitamine D aanbevelen.

• Andere medicijnen die het immuunsysteem onderdrukken. Als uw toestand niet goed reageert op corticosteroïden of als u problemen ondervindt bij het verlagen van uw medicatiedosis, kan uw arts immunosuppressiva voorschrijven. Voorbeelden zijn methotrexaat (Trexall), azathioprine (Azasan, Imuran) en leflunomide (Arava). Sommige mensen reageren goed op medicijnen die zijn ontwikkeld voor mensen die orgaantransplantaties ondergaan, zoals mycofenolaatmofetil (CellCept). De meest voorkomende bijwerking is een verhoogd risico op infectie.
• Medicijnen om het immuunsysteem te reguleren. Als u niet reageert op standaardbehandelingen, kan uw arts medicijnen voorstellen die afwijkingen in het immuunsysteem corrigeren (biologische geneesmiddelen). Voorbeelden zijn etanercept (Enbrel), infliximab (Remicade, Inflectra) en tocilizumab (Actemra). Er is meer onderzoek nodig. De meest voorkomende bijwerking van deze medicijnen is een verhoogd risico op infectie.

Chirurgie

Als uw slagaders ernstig vernauwd of geblokkeerd raken, moet u mogelijk een operatie ondergaan om deze slagaders te openen of te omzeilen en een ononderbroken bloedstroom mogelijk te maken. Dit helpt vaak om bepaalde symptomen te verbeteren, zoals hoge bloeddruk en pijn op de borst.

In sommige gevallen kan de vernauwing of blokkering echter terugkeren, waardoor een tweede procedure nodig is. Als u grote aneurysma’s ontwikkelt, kan een operatie nodig zijn om te voorkomen dat ze scheuren. Uw arts kan voorstellen om de operatie uit te stellen totdat uw toestand in remissie is.

Chirurgische opties, die het beste kunnen worden uitgevoerd wanneer de ontsteking van de slagaders is verminderd, zijn onder meer:

• Bypass operatie. Bij deze procedure wordt een slagader of ader verwijderd uit een ander deel van uw lichaam en vastgemaakt aan de geblokkeerde slagader, waardoor er een bypass ontstaat waar bloed doorheen kan stromen. Bypass-chirurgie wordt meestal uitgevoerd wanneer de vernauwing van de slagaders onomkeerbaar is of wanneer de bloedstroom aanzienlijk wordt belemmerd.
• Bloedvatverwijding (percutane angioplastiek). Deze procedure kan aangewezen zijn als de slagaders ernstig geblokkeerd zijn. Tijdens percutane angioplastiek wordt een kleine ballon door een bloedvat in de aangetaste slagader gestoken. Eenmaal op zijn plaats, wordt de ballon uitgezet om het geblokkeerde gebied te vergroten, vervolgens wordt hij leeggelaten en verwijderd.
• Aortaklepoperatie. Chirurgische reparatie of vervanging van de aortaklep kan nodig zijn als de klep aanzienlijk lekt.

Ondersteuning

Een van de grootste uitdagingen bij het leven met Takayasu’s arteritis kan het omgaan met bijwerkingen van uw medicatie zijn. De volgende suggesties kunnen helpen:

• Begrijp uw toestand. Leer alles wat je kunt over Takayasu’s arteritis en de behandeling ervan. Ken de mogelijke bijwerkingen van de medicijnen die u gebruikt en vertel uw arts over eventuele veranderingen in uw gezondheid. Vraag uw arts naar het voordeel van het regelmatig nemen van een lage dosis aspirine.
• Eet gezond. Goed eten kan mogelijke problemen helpen voorkomen die het gevolg kunnen zijn van uw toestand en medicijnen, zoals hoge bloeddruk, dunner worden van botten en diabetes. Benadruk vers fruit en groenten, volle granen en mager vlees en vis, en beperk zout, suiker en alcohol.

  Als u een corticosteroïd gebruikt, vraag dan uw arts of u een vitamine D- of calciumsupplement moet nemen.

• Oefen regelmatig. Regelmatige aërobe oefeningen, zoals wandelen, kunnen botverlies, hoge bloeddruk en diabetes helpen voorkomen. Het is ook goed voor uw hart en longen. Bovendien merken veel mensen dat lichaamsbeweging hun humeur en algemeen gevoel van welzijn verbetert.
• Vermijd alle tabaksproducten. Het is belangrijk om te stoppen met het gebruik van alle vormen van tabak om het risico op verwonding van uw bloedvaten en weefsels nog meer te verkleinen.