Perifere zenuwbeschadigingen: symptomen, oorzaak en behandeling

Overzicht

Perifere zenuwen sturen berichten van de hersenen en het ruggenmerg naar de rest van uw lichaam, waardoor u bijvoorbeeld kunt voelen dat uw voeten koud zijn en uw spieren kunt bewegen zodat u kunt lopen. Perifere zenuwen zijn gemaakt van vezels, axonen genoemd en geïsoleerd door omringende weefsels. Ze zijn kwetsbaar en gemakkelijk beschadigd.

Een zenuwbeschadiging kan het vermogen van uw hersenen om met uw spieren en organen te communiceren beïnvloeden. Schade aan de perifere zenuwen wordt perifere neuropathie genoemd.

U moet zo snel mogelijk medische zorg krijgen voor een perifere zenuwbeschadiging. Vroegtijdige diagnose en behandeling kunnen complicaties en blijvende schade voorkomen.

Symptomen van perifere zenuwbeschadiging

Bij een perifere zenuwbeschadiging kunt u symptomen ervaren die variëren van mild tot ernstig beperkend voor uw dagelijkse activiteiten. Uw symptomen zijn vaak afhankelijk van welke zenuwvezels zijn aangetast:

Motorische zenuwen. Deze zenuwen reguleren alle spieren onder uw bewuste controle, zoals lopen, praten en voorwerpen vasthouden. Schade aan deze zenuwen wordt doorgaans geassocieerd met spierzwakte, pijnlijke krampen en oncontroleerbare spiertrekkingen.
Gevoelszenuwen. Omdat deze zenuwen informatie doorgeven over aanraking, temperatuur en pijn, kunt u verschillende symptomen ervaren. Deze symptomen zijn onder meer gevoelloosheid of tintelingen in handen of voeten. Het kan zijn dat u moeite heeft met het waarnemen van pijn of temperatuurveranderingen, met lopen, met gesloten ogen of met het vastmaken van knopen.
Autonome zenuwen. Deze groep zenuwen reguleert activiteiten die niet bewust worden gecontroleerd, zoals ademhaling, hart- en schildklierfunctie en het verteren van voedsel. Symptomen kunnen zijn: overmatig zweten, veranderingen in de bloeddruk, het onvermogen om hitte te verdragen en gastro-intestinale symptomen.

U kunt een reeks symptomen ervaren omdat veel perifere zenuwbeschadigingen meer dan één type zenuwvezels aantasten.

Wanneer moet u een arts raadplegen?

Als u zwakte, tintelingen, gevoelloosheid voelt of het gevoel in een ledemaat volledig verliest, moet u naar een arts gaan om de oorzaak vast te stellen. U moet perifere zenuwbeschadigingen vroegtijdig behandelen.

Wat veroorzaakt perifere zenuwbeschadigingen?

Perifere zenuwen kunnen op verschillende manieren beschadigd raken:

Letsel door een ongeval, een val of door sporten kan de zenuwen uitrekken, samendrukken, verpletteren of doorsnijden.
Medische aandoeningen, zoals diabetes, het Guillain-Barre-syndroom en het carpaaltunnelsyndroom.
Auto-immuunziekten waaronder lupus, reumatoïde artritis en het syndroom van Sjögren.

Andere oorzaken zijn onder meer vernauwing van de bloedvaten, hormonale onevenwichtigheden en tumoren.

Diagnose van perifere zenuwbeschadiging

De arts zal uw medische geschiedenis beoordelen, vragen stellen over eventuele ongelukken of eerdere operaties en uw symptomen met u bespreken. Uw arts zal ook een lichamelijk en neurologisch onderzoek uitvoeren. Als uw neurologisch onderzoek tekenen van zenuwbeschadiging vertoont, kan de arts diagnostische tests aanbevelen, waaronder:

Elektromyografie (EMG). Bij een EMG registreert een dunne naaldelektrode die in uw spier wordt ingebracht de elektrische activiteit van uw spier in rust en in beweging. Verminderde spieractiviteit kan duiden op zenuwbeschadiging.
Zenuwgeleidingsonderzoek. Elektroden die op twee verschillende punten in uw lichaam worden geplaatst, meten hoe goed elektrische signalen door de zenuwen gaan.
Magnetische resonantie beeldvorming (MRI). MRI maakt gebruik van een magnetisch veld en radiogolven om gedetailleerde beelden te produceren van het gebied dat is aangetast door zenuwbeschadiging.

Voorbereiding op een afspraak met een arts

Een aantal tests kan worden gebruikt om het type en de ernst van perifere zenuwbeschadigingen te diagnosticeren. Wanneer u uw afspraak maakt, vraag dan zeker of u zich op deze tests moet voorbereiden of niet. Het kan bijvoorbeeld zijn dat u een paar dagen moet stoppen met het gebruik van bepaalde medicijnen of dat u op de dag van de test geen lotions hoeft te gebruiken.

Neem indien mogelijk een familielid of vriend mee. Soms kan het lastig zijn om alle informatie die u tijdens een afspraak krijgt, in u op te nemen. Het kan zijn dat iemand die u vergezelt zich iets herinnert dat u bent vergeten of gemist.

Wij hebben nog andere suggesties voor uw afspraak:

Schrijf al uw symptomen op, inclusief hoe u gewond bent geraakt, hoe lang u uw symptomen heeft gehad en of de symptomen in de loop van de tijd verergerd zijn of niet.
Schrijf een lijst op van alle medicijnen, vitamines en voedingssupplementen die u gebruikt.
Aarzel niet om vragen te stellen. Kinderen en volwassenen met perifere zenuwbeschadigingen hebben verschillende opties om de verloren functie te herstellen. Vraag uw arts zeker naar alle mogelijkheden die er voor u of uw kind beschikbaar zijn. Als u geen tijd meer heeft, vraag dan om een verpleegkundige te spreken of laat de arts u later bellen.

Behandeling van perifere zenuwbeschadiging

Als een zenuw gewond raakt maar niet wordt doorgesneden, is de kans groter dat uw blessure geneest. Verwondingen waarbij de zenuw volledig is doorgesneden, zijn zeer moeilijk te behandelen en herstel is mogelijk niet mogelijk.

Uw arts zal uw behandeling bepalen op basis van de omvang en oorzaak van uw letsel en hoe goed de zenuw geneest.

Als de zenuw goed geneest, heeft u mogelijk geen operatie nodig. Mogelijk moet u het getroffen gebied laten rusten totdat het genezen is. Zenuwen herstellen langzaam en maximaal herstel kan vele maanden of meerdere jaren duren.
U heeft regelmatige controles nodig om ervoor te zorgen dat uw herstel op schema blijft.
Als uw letsel wordt veroorzaakt door een medische aandoening, zal uw arts die onderliggende aandoening behandelen.
Afhankelijk van het type en de ernst van de zenuwbeschadiging, heeft u mogelijk medicijnen nodig zoals aspirine of ibuprofen (Advil, Motrin IB) om uw pijn te verlichten. Medicijnen die worden gebruikt om depressie, toevallen of slapeloosheid te behandelen, kunnen worden gebruikt om zenuwpijn te verlichten. In sommige gevallen heeft u mogelijk corticosteroïde-injecties nodig om de pijn te verlichten.
Uw arts kan fysiotherapie aanbevelen om stijfheid te voorkomen en de functie te herstellen.

Chirurgie

Als uw blessure niet goed lijkt te genezen, kan uw chirurg EMG-testen in de operatiekamer gebruiken om te beoordelen of de beschadigde zenuwen herstellen. Een EMG-test rechtstreeks op de zenuw uitvoeren is nauwkeuriger en betrouwbaarder dan de test over de huid.

Soms zit een zenuw in een krappe ruimte (vergelijkbaar met een tunnel) of wordt hij bekneld door littekens. In deze gevallen kan uw chirurg de krappe ruimte vergroten of de zenuw van het litteken bevrijden.

Soms wordt een deel van een zenuw volledig doorgesneden of onherstelbaar beschadigd. Uw chirurg kan het beschadigde gedeelte verwijderen en gezonde zenuwuiteinden opnieuw verbinden (nerve repair) of een stukje zenuw uit een ander deel van uw lichaam implanteren (nerve graft). Deze chirurgische ingrepen kunnen ervoor zorgen dat uw zenuwen opnieuw groeien.

Als u een bijzonder ernstige zenuwbeschadiging heeft, kan uw arts een operatie voorstellen om de functie van cruciale spieren te herstellen door pezen van de ene spier naar de andere over te brengen.