Morphea: symptomen, oorzaken en behandeling

Wat is morfea?

Morphea is een zeldzame aandoening die pijnloze, verkleurde plekken op uw huid veroorzaakt.

Meestal verschijnen de huidveranderingen op de buik, borst of rug. Maar ze kunnen ook op uw gezicht, armen en benen verschijnen. Na verloop van tijd kunnen de pleisters stevig, droog en glad worden. Morphea heeft de neiging om alleen de buitenste lagen van uw huid te beïnvloeden. Maar sommige vormen van deze aandoening hebben ook invloed op diepere weefsels en kunnen de beweging in de gewrichten beperken.

Morphea verbetert gewoonlijk vanzelf na verloop van tijd, hoewel recidieven vaak voorkomen. In de tussentijd zijn er medicijnen en therapieën beschikbaar om de verkleuring van de huid en andere effecten te behandelen.

Symptomen van morfea

Symptomen van morfea variëren afhankelijk van het type en het stadium van de aandoening. Morphea-symptomen zijn onder meer:

• Roodachtige of paarsachtige ovale plekken op de huid, vaak op de buik, borst of rug
• Patches die geleidelijk een lichter of witachtig centrum krijgen
• Lineaire plekken, vooral op de armen of benen en mogelijk het voorhoofd of de hoofdhuid
• Een geleidelijke verandering van de aangetaste huid, die stevig, verdikt, droog en glanzend wordt

Morphea tast de huid en het onderliggende weefsel aan, en soms ook bot. Deze toestand duurt over het algemeen enkele jaren en verbetert dan, of verdwijnt soms vanzelf. Morphea kan littekens of delen van een donkere of verkleurde huid achterlaten. Morphea kan terugkeren.

Wanneer moet je naar een dokter?

Raadpleeg uw arts als u roodachtige plekken van verharding of verdikking van de huid opmerkt. Een vroege diagnose en behandeling kunnen de ontwikkeling van nieuwe pleisters vertragen en uw arts in staat stellen complicaties te identificeren en te behandelen voordat ze verergeren.

Wat veroorzaakt morfea?

De oorzaak van morfea is onbekend. Morphea kan worden veroorzaakt door een ongebruikelijke reactie van uw immuunsysteem. Bij mensen met een verhoogd risico op morfea kan het worden veroorzaakt door verwonding van het getroffen gebied, medicijnen, chemische gifstoffen, een infectie of bestralingstherapie.

Deze toestand is niet besmettelijk.

Risicofactoren

Bepaalde factoren kunnen uw risico op het ontwikkelen van morfea beïnvloeden. Deze factoren zijn onder meer:

• Blanke vrouw zijn. Morphea komt het meest voor bij blanke vrouwtjes.
• Leeftijd. Deze aandoening kan mensen van elke leeftijd treffen. Morphea verschijnt meestal tussen de 2 en 14 jaar of halverwege de jaren 40.
• Een familiegeschiedenis van morfea. Deze aandoening kan in gezinnen voorkomen. Mensen met morfea hebben meer kans op een familiegeschiedenis van morfea en andere auto-immuunziekten.

Complicaties van morfea

Morphea kan een aantal complicaties veroorzaken, waaronder:

• Problemen met het gevoel van eigenwaarde. Morphea kan een negatief effect hebben op uw zelfrespect en lichaamsbeeld, vooral als er verkleurde plekken op de huid op uw armen, benen of gezicht verschijnen.
• Bewegingsproblemen. Morphea die de armen of benen aantast, kan de beweeglijkheid van gewrichten verminderen.
• Wijdverbreide delen van verharde, verkleurde huid. Talrijke nieuwe plekken met verharde, verkleurde huid lijken samen te komen, een aandoening die bekend staat als gegeneraliseerde morfea.
• Verlies van haar en zweetklieren. Na verloop van tijd kunt u haar en zweetklieren in het getroffen gebied verliezen.
• Oogletsel. Kinderen met hoofd- en nekmorfea kunnen onmerkbaar maar blijvend oogletsel oplopen.

Diagnose van morfea

Uw arts kan morfea diagnosticeren door de aangetaste huid te onderzoeken en naar uw symptomen te vragen. Uw arts kan ook een klein stukje van uw huid nemen (huidbiopsie) voor onderzoek in een laboratorium. Dit onderzoek kan veranderingen in uw huid aan het licht brengen, zoals verdikking van een eiwit (collageen) in de tweede huidlaag (dermis). Collageen vormt uw bindweefsel, inclusief uw huid. Het helpt uw ​​huid elastisch en veerkrachtig te maken.

Het is belangrijk om onderscheid te maken tussen morfea en systemische sclerodermie en andere aandoeningen. Uw arts kan u dus een bloedtest laten ondergaan, of u doorverwijzen naar een specialist in huidaandoeningen (dermatoloog) of aandoeningen van gewrichten, botten en spieren (reumatoloog).

Als uw kind hoofd-halsmorfea heeft, moet u uw kind regelmatig laten onderzoeken voor uitgebreide oogonderzoeken, omdat morfea onmerkbaar maar onomkeerbaar oogletsel kan veroorzaken.

U kunt echografie en magnetische resonantiebeeldvorming ondergaan om de voortgang van de ziekte en uw reactie op de behandeling te volgen.

Behandeling van morfea

Morphea duurt meestal enkele jaren en verdwijnt dan zonder behandeling. Morphea kan littekens of delen van een donkere of verkleurde huid achterlaten. Totdat uw toestand is verdwenen, kunt u een behandeling voortzetten die helpt om uw symptomen onder controle te houden.

Behandelingsopties variëren afhankelijk van de ernst van uw aandoening en hoe deze uw leven beïnvloedt. Behandelingsopties voor morfea zijn onder meer:

• Medicinale crèmes. Uw arts kan een vitamine D-crème, zoals calcipotrieen, voorschrijven om de huidvlekken te verzachten. De huid begint over het algemeen te verbeteren tijdens de eerste maanden van de behandeling. Mogelijke bijwerkingen zijn onder meer brandend, stekend gevoel en huiduitslag.

  Of uw arts kan een crème met corticosteroïden voorschrijven om ontstekingen te verminderen. Bij langdurig gebruik kunnen deze crèmes de huid verdunnen.

• Lichttherapie. Voor ernstige of wijdverspreide morfea kan de behandeling het gebruik van ultraviolet licht (fototherapie) omvatten.
• Orale medicatie. Voor ernstige of wijdverspreide morfea kan uw arts een immunosuppressivum voorschrijven, zoals oraal methotrexaat (Trexall), corticosteroïdpillen of beide. Of uw arts kan hydroxychloroquine (Plaquenil) of mycofenolaatmofetil voorstellen. Elk van deze medicijnen heeft mogelijke bijwerkingen. Praat met uw arts over de risico’s en voordelen van een medicijn voordat u het gebruikt.
• Fysiotherapie. Als morfea uw gewrichten aantast, kan fysiotherapie uw bewegingsbereik behouden.

Levensstijl en huismiddeltjes

Omdat morfea de aangetaste huid uitdroogt, kunnen vochtinbrengende crèmes helpen het gevoel van uw huid te verzachten en te verbeteren. Het is een goed idee om lange, warme douches of baden te vermijden, aangezien deze uw huid kunnen uitdrogen.

Omgaan met en ondersteuning

Omdat morfea uw uiterlijk beïnvloedt, kan het een bijzonder moeilijke aandoening zijn om mee te leven. U kunt zich ook zorgen maken dat het erger wordt voordat het verdwijnt.

Als u counseling of ondersteuning wilt, vraag dan uw arts om een ​​verwijzing naar een professional in de geestelijke gezondheidszorg of informatie over steungroepen bij u in de buurt of online.

Voorbereiden op een afspraak met een dokter

Mogelijk wordt u doorverwezen naar een arts die gespecialiseerd is in huidaandoeningen (dermatoloog) of naar een specialist in aandoeningen van gewrichten, botten en spieren (reumatoloog).

Hier is wat informatie om u voor te bereiden op uw afspraak met de dokter.

Wat je kunt doen

Maak voor uw afspraak een lijst met:

• Symptomen die u heeft en voor hoelang
• Alle medicijnen, vitamines en supplementen die u inneemt, inclusief de doseringen
• Vragen om aan uw arts te stellen

Voor morfea zijn enkele basisvragen die u uw arts kunt stellen:

• Wat is de meest waarschijnlijke oorzaak van mijn symptomen?
• Zijn er andere mogelijke oorzaken?
• Heb ik tests nodig?
• Hoe lang duren deze huidveranderingen?
• Als de verkleuring en verharding van de huid verdwijnt, komt deze dan ooit terug?
• Welke behandelingen zijn er beschikbaar en welke raadt u aan?
• Welke bijwerkingen kan ik van de behandeling verwachten?
• Ik heb andere gezondheidsproblemen. Hoe kan ik ze het beste samen beheren?
• Wat kan ik doen om mijn uiterlijk te verbeteren?

Wat uw arts kan vragen

Uw arts kan deze vragen stellen:

• Wanneer merkte u voor het eerst veranderingen in uw huid op?
• Is deze toestand ooit eerder opgetreden?
• Zijn de veranderingen komen en gaan of zijn ze constant?
• Welke stappen heeft u ondernomen om deze aandoening zelf te behandelen?
• Heeft een van deze maatregelen geholpen?
• Bent u ooit voor deze aandoening door een arts behandeld?
• Zo ja, wat waren de behandelingen? Hebben ze geholpen?
• Heeft u problemen gehad met kauwen of slikken?
• Heeft u last van extreme koude gevoeligheid in uw vingers of tenen?
• Heeft u nog andere veranderingen in uw algemene gezondheid opgemerkt?