Overzicht
Wat is een astrocytoom?
Astrocytomen zijn tumoren in het centrale zenuwstelsel (CZS) die groeien uit stervormige astrocytencellen. Astrocyten zijn gliacellen (het type cellen dat voor ondersteunend weefsel in de hersenen zorgt).
Sommige soorten astrocytomen hebben kleine infiltratiegebieden, terwijl andere meer verspreid zijn. Er zijn verschillende soorten astrocytomen, waaronder:
- Pilocytisch: Deze hebben de neiging zich niet te verspreiden en worden als niet-kankerachtig beschouwd.
- Diffuus: Deze groeien langzaam.
- Anaplastisch: Deze zijn zeldzaam, maar vragen om een agressieve behandeling.
- Glioblastoom: Dit type groeit agressief en is de meest voorkomende kankerachtige primaire hersentumor.
- Subependymaal reuzencelastrocytoom: Dit type is gekoppeld aan tubereuze sclerose, een genetische aandoening.
Waar worden astrocytomen het vaakst gevonden?
De meeste van deze tumoren worden gevonden op de buitenste kromming van de hersenen. Vaak bevinden ze zich aan de bovenkant van de hersenen. Soms kunnen ze zich ontwikkelen aan de basis van de hersenen. Astrocytomen in de hersenstam of het ruggenmerg komen minder vaak voor.
Wie loopt risico op het ontwikkelen van astrocytomen?
De gemiddelde jaarlijkse, voor leeftijd gecorrigeerde incidentie van tumoren van neuro-epitheelweefsel (waaronder astrocytomen) is 6,6 per 100.000, volgens cijfers van de Central Brain Tumor Registry van de Verenigde Staten in 2016.
De meeste gevallen van pilocytische astrocytomen worden gediagnosticeerd op de leeftijd van 20. Ongeveer 1.200 mensen jonger dan 19 jaar in de Verenigde Staten zullen de diagnose astrocytoom krijgen. De leeftijdsgroep van 20-45 jaar is goed voor ongeveer 60% van alle laaggradige astrocytoomdiagnoses. In sommige gevallen is een genetische component gevonden. Mannen hebben slechts iets meer kans om astrocytomen te ontwikkelen dan vrouwen.
Glioblastomen worden vaak gevonden wanneer mensen in de vijftig en zestig zijn. Het aantal Amerikaanse diagnoses wordt geschat op 10.000 gevallen per jaar.
Symptomen en oorzaken
Wat zijn de oorzaken van astrocytomen?
De exacte oorzaak van de meeste astrocytomen kennen we niet. Therapeutische bestraling kan leiden tot de ontwikkeling van astrocytomen. Er is niet aangetoond dat andere blootstellingen aan het milieu, hoewel vermoed, astrocytomen veroorzaken. Sommige onderzoeken hebben in sommige gevallen bewijs van een genetische component aangetoond.
Wat zijn de symptomen van astrocytomen?
Symptomen zijn gerelateerd aan de grootte en locatie van het astrocytoom. Veel voorkomende symptomen zijn onder meer:
- hoofdpijn
- Misselijkheid en overgeven
- Geheugenverlies
- epileptische aanvallen
- Veranderingen in mentale toestand
- Vermoeidheid
- Visuele problemen
- Andere cognitieve en motorische stoornissen
Verhoogde intracraniale druk kan leiden tot abnormale reflexen of zwakte aan één kant van het lichaam.
Diagnose en tests
Hoe worden astrocytomen gediagnosticeerd?
Het diagnosticeren van astrocytomen kan moeilijk zijn omdat de symptomen vergelijkbaar zijn met die van andere neurologische aandoeningen. Sommige laboratoria kunnen worden getrokken, zoals een volledig bloedbeeld, basismetabool profiel en bloedstollingstijden, maar zijn vaak normaal. Radiologische tests worden gebruikt om astrocytomen te diagnosticeren.
Welke tests worden gebruikt bij het diagnosticeren van astrocytomen?
Magnetische resonantie beeldvorming (MRI) is de standaardstudie. Computertomografie (CT-scans) kan worden gebruikt als een patiënt geen MRI kan hebben. Andere tests zijn onder meer:
- Angiografie
- Positronemissietomografie (PET-scans)
- Elektro-encefalografie (EEG’s)
- Elektrocardiogrammen (ECG’s)
- Röntgenfoto’s van de borst
- Onderzoek naar hersenvocht
Een biopsie kan worden gedaan om een definitieve diagnose te stellen.
Beheer en behandeling
Hoe worden astrocytomen beheerd en behandeld?
Beslissingen over de behandeling van astrocytomen kunnen worden genomen met inbreng van specialisten, waaronder neurologen, neurochirurgen, radiotherapeut-oncologen en medisch-oncologen. Behandelingen omvatten chirurgie, bestralingstherapie, chemotherapie en therapeutische elektrische velden.
Chirurgische behandelingen omvatten biopsieën, laserablatie en tumorresecties. Er kunnen drains worden geplaatst om de intracraniale druk te verlagen. Bij risicovolle tumoren wordt vaak bestraling en/of chemotherapie voorgeschreven. Tumorbehandeling van elektrische velden kan in sommige gevallen ook nuttig zijn.
Uw arts kan van mening zijn dat de beste behandelingsstrategie is dat patiënten deelnemen aan klinische onderzoeken, indien beschikbaar. Stadiëring van astrocytomen wordt meestal niet gedaan omdat het zeldzaam is dat ze buiten de hersenen groeien. Een persoon die wordt behandeld voor astrocytoom kan ook fysiotherapie en/of ergotherapie nodig hebben.
Zijn er beperkingen voor iemand met een astrocytoom?
Beperkingen zullen gebaseerd zijn op de locatie van het astrocytoom en de omvang van de symptomen. Als de astrocytomen bijvoorbeeld epileptische aanvallen veroorzaken, kan autorijden worden verboden. Er zijn echter geen andere algemene activiteitenbeperkingen nodig.
Welke extra zorg kan nodig zijn?
Vervolgafspraken met neurologen, medisch oncologen, radiotherapeut-oncologen en neurochirurgen kunnen nodig zijn. Bestraling en chemotherapie kunnen doorgaan, en vervolgonderzoeken, zoals aanvullende MRI’s, zijn vaak nodig.
Vooruitzichten / Prognose
Wat is de prognose voor iemand met een astrocytoom?
De prognose kan variëren afhankelijk van het type en de locatie van het astrocytoom. Patiënten met een glioblastoom kunnen bijvoorbeeld een overlevingspercentage van minder dan een jaar hebben, hoewel sommige patiënten vijf jaar of langer kunnen leven. Patiënten met een pilocytisch astrocytoom hebben mogelijk een overlevingspercentage van ongeveer tien jaar. Als remissie wordt bereikt, kan deze permanent of tijdelijk zijn.
Discussion about this post