Een spiercontractuur, ook wel contractuurdeformiteit genoemd, is een blijvende verkorting en aanscherping van spiervezels die de flexibiliteit vermindert en beweging bemoeilijkt. Het wordt veroorzaakt wanneer een spier zijn elasticiteit verliest. Als een spier niet kan bewegen en niet kan worden uitgerekt, verliezen de nabijgelegen gewrichten ook hun mobiliteit en worden ze pijnlijk.
Bij het proberen om de samengetrokken spier te strekken, zal een persoon voelen dat de spier erg stijf wordt, wat meer pijn zal veroorzaken.
Getroffen spieren
Spieren die flexoren zijn, die de gewrichten buigen om lichaamsdelen dichter bij het lichaam te brengen, zijn degenen die het meest worden aangetast door contracturen. Het verstijven en aanspannen van deze spieren voorkomt dat de lichaamsdelen naar buiten en weg van het lichaam worden bewogen.
De meest voorkomende spieren die worden aangetast door spiercontracturen zijn:
-
Pols- en vingerflexoren: spiergroepen die de pols en vingers buigen
-
Biceps brachii: de belangrijkste elleboogflexor die de arm buigt
-
Gastrocnemius en soleus: de kuitspieren waarmee de enkel naar de voet kan wijzen (plantairflexie)
-
Hamstrings: een groep van drie spieren aan de achterkant van de dij die de knie buigt
Bij baby’s en kinderen zijn typische gebieden die door spiercontractuur worden aangetast de ellebogen, polsen, vingers, knieën en enkels. Een contractuur van de nek, torticollis genaamd, wordt vaak gezien bij baby’s en kan verergeren als de baby voortdurend borstvoeding of flesvoeding krijgt aan dezelfde kant van het lichaam.
Oorzaken
Spiercontracturen, of spierweefsel dat stijver is dan normaal en moeilijk uit te rekken is, worden veroorzaakt door blijvende verkorting van spiervezels en de verandering in de normale spierstructuur.
Sarcomeren zijn fundamentele eenheden van spieren die ervoor zorgen dat spiervezels samentrekken. Bij spiercontracturen worden sarcomeren te lang als de spiervezels strakker worden. Deze toename in sarcomeerlengte voorkomt dat de spier normaal samentrekt, wat resulteert in spierzwakte.
Spiervezels zijn ingekapseld in een extracellulaire matrix, een gaasachtig web bestaande uit collageen en andere eiwitten die helpen kracht over te brengen en spiercontractie te bieden. Bij spiercontracturen neemt de hoeveelheid collageen in de extracellulaire matrix toe, waardoor een verstijving van vezels ontstaat die de beweging beperkt.
Spiercontracturen ontstaan ook door een afname van satellietcellen. Satellietcellen, gespecialiseerde stamcellen die spieren kunnen herbouwen, zijn nodig voor spierregeneratie en -herstel. Zonder voldoende satellietcellen nemen andere cellen, zoals fibroblasten, aanzienlijk toe in spierweefsel, waardoor spiervezels stijf en fibrotisch (meer vezelig) worden.
Deze veranderingen in de sarcomeren, collageen in de extracellulaire matrix en satellietcellen zijn allemaal het gevolg van aandoeningen waarbij de neurologische input van de hersenen en het ruggenmerg naar de spieren wordt verminderd. Dit wordt veroorzaakt door gebrek aan gebruik, door letsel of door neurologische en neuromusculaire aandoeningen, zoals in de volgende lijst.
Cerebrale Parese
Contracturen treden vaak op bij laesies van de bovenste motorneuronen die voorkomen dat signalen van uw hersenen en ruggenmerg naar de motorneuronen gaan die de spiercontractie regelen. Wanneer deze signalen verzwakt of geblokkeerd worden, worden spieren stijf en zwak door een gebrek aan stimulatie.
Cerebrale parese is een groep aandoeningen die de mobiliteit beïnvloeden en die worden veroorzaakt door een laesie van de bovenste motorneuronen. Cerebrale parese is aanwezig bij de geboorte en is de meest voorkomende motorische handicap bij kinderen. Het veroorzaakt cognitieve stoornissen, verminderde spierkracht en problemen met beweging, coördinatie en functionele bewegingen zoals lopen.
Omdat hersenverlamming verhindert dat de spieren van de benen voldoende worden gestimuleerd, ontstaan er vaak contracturen in de heupen, knieën en enkels.
Klinisch onderzoek suggereert dat patiënten met hersenverlamming tot 75% minder satellietcellen kunnen hebben die helpen spierweefsel te herstellen en spierfibrose of verstijving te voorkomen. Specifieke genen die verband houden met de productie van collageen zijn ook veranderd, wat leidt tot onregelmatige veranderingen in de extracellulaire matrix van spieren.
Spierdystrofie
Spierdystrofie is een groep erfelijke neuromusculaire aandoeningen die wordt gekenmerkt door spierzwakte en spierverlies. Gebrek aan zenuwtoevoer naar spieren zorgt ervoor dat ze stijf en strak worden, wat het functionele bewegingsbereik remt dat nodig is om gewrichten te bewegen en spieren te activeren om de armen en benen te bewegen.
Klinisch onderzoek suggereert ook dat mensen met spierdystrofie verminderde niveaus van satellietcellen hebben die helpen bij het herstellen van spieren, waardoor het risico op het ontwikkelen van spiercontractuur toeneemt.
Gebrek aan gebruik
Wanneer spieren lange tijd niet worden gebruikt vanwege langdurige bedrust, ziekenhuisopname of immobilisatie door het dragen van beugels, spalken of gipsverbanden na verwondingen, nemen de bloedstroom en elektrische signalen van zenuwen naar spieren af. Dit resulteert in zwakte, verhoogde spierspanning en stijfheid en spierafbraak, atrofie genaamd.
Na verloop van tijd kunnen stijve en strakke spieren zich ontwikkelen tot contracturen die zeer moeilijk uit te rekken zijn.
Trauma of letsel
Verwonding aan spieren of pezen kan contracturen veroorzaken als littekenweefsel zich ontwikkelt, waardoor spiervezels en gewrichten samenkomen. Deze ontwikkeling beperkt de beweging aanzienlijk. Grote brandwonden kunnen ook contracturen van de huid, spieren en gewrichten veroorzaken. Zonder agressieve behandeling kan het bewegingsbereik aanzienlijk worden beperkt en deze veranderingen kunnen onomkeerbaar worden.
Andere oorzaken
Andere vormen van laesies van de bovenste motorneuronen die contracturen kunnen veroorzaken door een gebrek aan elektrische input naar spieren als gevolg van hersen- of ruggenmergbeschadiging, zijn beroertes, traumatisch hersenletsel en ruggenmergletsel.
Andere aandoeningen die worden gekenmerkt door spier- en gewrichtscontracturen zijn neuromusculaire aandoeningen zoals spinale musculaire atrofie (SMA) en aandoeningen die ontstekingen en verstijving van gewrichten veroorzaken, zoals juveniele reumatoïde artritis. Een lange geschiedenis van diabetes verhoogt ook het risico op het ontwikkelen van contracturen die de vingerflexoren beïnvloeden, zoals de contracturen van Dupuytren en de triggervinger.
Symptomen
Symptomen van contracturen zijn onder meer ongelooflijk stijve en strakke spieren die resistent zijn tegen uitrekken, wat pijn, verminderd bewegingsbereik en verminderde gewrichtsmobiliteit veroorzaakt.
Wanneer contracturen ernstig zijn, kunnen ze interfereren met het functionele bewegingsbereik dat nodig is om gewrichten te bewegen om dagelijkse taken en bewegingen uit te voeren, zoals opstaan uit een stoel en lopen.
Behandeling
Fysiotherapie
Fysiotherapie kan helpen de ernst van spiercontracturen te verminderen door middel van rekken en mobilisatie van zacht weefsel om de spierstrakheid te verminderen.
Oefening
Regelmatige lichaamsbeweging kan helpen om een goede gewrichtsmobiliteit en bewegingsbereik te behouden om gewrichtsstijfheid en spierverstrakking te verminderen. Lichaamsbeweging verbetert ook de doorbloeding en activeert spieren, wat helpt om contracturen te voorkomen.
Bretels of spalken
Gespecialiseerde beugels of spalken kunnen op maat worden gemaakt om op verschillende lichaamsdelen te passen en zorgen voor een langdurige rek met lage intensiteit over een lange periode om de spierlengte te vergroten. Zodra de spierlengte is toegenomen, moet mogelijk een nieuwe beugel of spalk worden gemaakt om zich aan te passen aan het veranderende bewegingsbereik.
Chirurgie
Chirurgische afgifte van samengetrokken spierweefsel kan nodig zijn in ernstige gevallen waarin spiercontracturen het functionele bewegingsbereik beperken dat nodig is voor activiteiten van het dagelijks leven (ADL’s). Dit type operatie kan ook functionele bewegingen verbeteren, zoals lopen en in en uit bed stappen en opstaan uit stoelen. Strakke spieren kunnen operatief worden doorgesneden en pezen kunnen worden verlengd om meer mobiliteit mogelijk te maken.
Overzicht
Spiercontractuur zorgt ervoor dat spieren strak worden en moeilijk te bewegen en uit te rekken. De oorzaken van spiercontractuur zijn niet altijd te vermijden, maar er is een breed scala aan behandelingsopties beschikbaar om strakke spieren los te maken en het bewegingsbereik van uw spieren te behouden of te herstellen.
Contracturen ontstaan vaak na langdurige bedrust, inactiviteit of gebrek aan gebruik van bepaalde spiergroepen. Om het risico op spierspanning te verminderen en om contracturen te voorkomen, is het belangrijk om dagelijks te bewegen en gemeenschappelijke delen zoals de vingers, armen en benen te strekken.
Voor contracturen die ernstig zijn of ontstaan door neuromusculaire aandoeningen, is het belangrijk om medische behandeling te zoeken, inclusief fysieke en ergotherapie, om te voorkomen dat contracturen verergeren en om zoveel mogelijk functionele bewegingsvrijheid te herstellen. Het uitstellen van de behandeling kan mogelijk onomkeerbare symptomen veroorzaken.
Discussion about this post