Hoe osteoporose wordt gediagnosticeerd?

Osteoporose is een veelvoorkomende gezondheidstoestand, vooral bij oudere vrouwen. Breuken die verband houden met osteoporose veroorzaken aanzienlijke pijn, invaliditeit en soms zelfs de dood. Maar tenzij uw osteoporose ernstig is, zult u er geen grote tekenen van hebben tijdens een klinisch onderzoek. Daarom is het belangrijk dat mensen met een risico op osteoporose regelmatig worden gescreend op de aandoening, via dual-energy X-ray absorptiometry (DEXA) -beoordeling.BHelaas worden veel mensen die momenteel het risico lopen op osteoporose en fracturen niet regelmatig gescreend op osteoporose en krijgen ze niet de behandelingen die ze nodig hebben.BB

Osteoporose screening

Osteoporose wordt gediagnosticeerd met een combinatie van factoren, waaronder uw medische geschiedenis, examen en laboratorium- en beeldvormende tests. Veel mensen hebben osteoporose zonder enige tekenen of symptomen. Als er tekenen zijn, kan dit zijn lengteverlies of een gebogen houding.

Mensen met osteoporose hebben ook meer kans op fracturen van wat bij iemand zonder osteoporose slechts lichte verwondingen zouden zijn. Dat is soms de reden waarom een ​​persoon eerst wordt beoordeeld op osteoporose.BB

U kunt een idee krijgen van uw potentiële risico met de quiz van de International Osteoporose Foundation.

Naast het diagnosticeren van osteoporose, zal uw arts ook de onderliggende oorzaak moeten diagnosticeren. Meestal is de oorzaak “primaire osteoporose”, vermoedelijk veroorzaakt door het verouderingsproces en veranderingen in geslachtshormonen.BB

Soms wordt osteoporose veroorzaakt door een andere medische aandoening, of zelfs door een medicijn dat wordt gebruikt om een ​​andere aandoening te behandelen. Dat wordt “secundaire osteoporose” genoemd. Dat is een reden waarom uw arts uw andere medische aandoeningen moet kennen voor een juiste diagnose.BB

In beeld brengen

De voorkeursmodus voor het beoordelen van osteoporose is een dual-energy röntgenabsorptiometrie (DEXA of DXA) beoordeling van de heup en de lumbale (onderste) wervelkolom. Dit wordt soms ook “centrale” DEXA genoemd om het te onderscheiden van DEXA die op andere delen van het lichaam wordt uitgevoerd.BB

Deze test is de beste en meest betrouwbare, als deze beschikbaar is. Het is een pijnloze en niet-invasieve test.

DEXA is een soort botdichtheidsscan, die kan aantonen of osteoporose uw botten minder dicht heeft gemaakt en meer kans heeft op breuken. DEXA kan ook worden gebruikt om bij te houden hoe uw osteoporose na verloop van tijd op de behandeling reageert en kan nuttig zijn bij het beoordelen van uw risico op fracturen.BB

Een DEXA gebruikt een gespecialiseerd type röntgenfoto om afbeeldingen van uw botten te krijgen, hoewel het veel gedetailleerdere informatie over uw botten geeft dan een standaard röntgenfoto. DEXA gebruikt een lage dosis ioniserende straling, veel lager dan bijvoorbeeld bij een CT-scan.BB

De test vereist weinig tot geen voorbereiding. U moet even heel stil liggen terwijl de technicus de DEXA-beelden krijgt. Een radioloog interpreteert de scans.

U heeft mogelijk ook een DEXA nodig als u bepaalde risicofactoren voor osteoporose heeft of tekenen dat u het zou kunnen hebben. Enkele hiervan zijn:

• Een fractuur hebben door een licht trauma op de leeftijd van 50 jaar of ouder
• Hoogteverlies
• Geschiedenis van roken
• Langdurig gebruik van glucocorticoïde therapie
• Geschiedenis van alcoholmisbruik
• Dieet met een tekort aan calcium of vitamine DBB

Zelfs als uit uw DEXA blijkt dat u nu geen osteoporose heeft, heeft u in de toekomst misschien nog een scan nodig.

T-scores en Z-scores

Gewoonlijk zullen uw DEXA-testresultaten twee scores opleveren.

De T-score geeft een idee van de hoeveelheid botmassa die je hebt in vergelijking met een jongvolwassene van hetzelfde geslacht. Een score van -1 of hoger wordt als normaal beschouwd. Een lagere score tussen -1,1 en -2,4 wordt geclassificeerd als osteopenie (lage botmassa die nog geen osteoporose is). Een persoon met een T-score van -2,5 of lager heeft nog minder botmassa en voldoet aan de criteria voor de diagnose osteoporose.BB

Meestal wordt er ook een Z-score gegeven. Dit getal geeft informatie over hoe uw botmassa zich verhoudt tot mensen van dezelfde leeftijd, grootte en geslacht. Z-scores van -2,0 of minder worden beschouwd als onder het verwachte bereik. Z-scores zijn vooral belangrijk bij het evalueren van kinderen en jongere volwassenen.BB

Andere screeningtests

Een DEXA van de onderste wervelkolom en heupen geeft de definitieve diagnose van osteoporose, maar er zijn andere tests die soms kunnen worden gebruikt om op de ziekte te screenen. Ze beoordelen de botdichtheid in een gebied weg van de centrale wervelkolom, zoals de onderarm, pols of hiel. Deze beeldvormende tests maken gebruik van röntgenstralen (zoals in CT’s) of echografie.

Deze tests zijn niet zo nauwkeurig als een DEXA van de onderrug. Ze zijn soms verkrijgbaar op gezondheidsbeurzen of bij sommige medische kantoren. Deze omvatten:

• Perifere DEXA (pDXA)
• Kwantitatieve echografie (QUS)
• Bepaalde soorten CT-scans (perifere kwantitatieve computertomografie of pQCT)

Deze tests kunnen nuttig zijn als DEXA-tests van de wervelkolom en heupen niet beschikbaar zijn. Als u een van deze andere tests laat doen, neem dan contact op met uw zorgverlener. Mogelijk hebt u een DEXA van de wervelkolom en heupen nodig voor een definitieve diagnose.

Deze andere beeldvormende tests kunnen ook nuttig zijn bij mensen met een groter formaat, aangezien sommige DEXA-machines mensen van meer dan 300 pond niet kunnen evalueren.

Andere beeldvormingstests om botbreuken te evalueren

Als u zich zorgen maakt dat u vanwege uw osteoporose mogelijk betrokkenheid van de wervelkolom heeft, heeft u mogelijk aanvullende beeldvormingstests nodig. Deze kunnen zijn:

• Röntgenfoto van de wervelkolom
• CT-scan van de wervelkolom
• MRI van de wervelkolom

Deze tests kunnen een idee geven of u breuken heeft die zijn veroorzaakt door uw osteoporose.

Röntgenfoto’s of aanvullende beeldvorming kunnen ook nuttig zijn als uw zorgverlener bang is dat onderliggende kanker of een andere aandoening mogelijk heeft bijgedragen aan een botbreuk.

Labs en tests

Beeldvormende tests spelen de hoofdrol bij de diagnose, maar soms zijn laboratoriumtests ook belangrijk. Deze worden voornamelijk gebruikt om oorzaken van osteoporose op te sporen of uit te sluiten die geen verband houden met veroudering en in plaats daarvan worden veroorzaakt door een andere gezondheidstoestand.

U heeft waarschijnlijk een aantal laboratoria nodig als uw zorgverlener op basis van DEXA-beeldvorming of een ander type beeldvorming de diagnose osteoporose heeft gesteld. Deze tests kunnen uw zorgverlener ook een idee geven of bepaalde medicijnen voor osteoporose niet veilig voor u zijn. Sommige van deze tests kunnen zijn:

• Vitamine D (voor vitamine D-tekort)
• Calcium (voor calciumtekort)
• Creatinine (of andere tests voor nierziekte)
• Schildklierstimulerend hormoon (voor schildklieraandoeningen)
• Tests van de leverfunctie
• Volledig bloedbeeld (CBC) (voor aandoeningen zoals bloedarmoede of multipel myeloom)

Deze kunnen een idee geven of u een andere medische aandoening heeft die osteoporose veroorzaakt, zoals een schildklieraandoening.

Differentiële diagnose

Voor een persoon die naar de zorgverlener komt voor een botbreuk voor klein trauma, is het vooral belangrijk om te evalueren op mogelijke oorzaken die niet direct verband houden met osteoporose. Iemand kan bijvoorbeeld zo’n botbreuk hebben door onderliggende botkanker of door kanker die zich van ergens anders in het lichaam heeft verspreid. Multipel myeloom (een bloedkanker) kan ook tot zo’n pauze leiden.

Het is belangrijk dat zorgverleners op zoek gaan naar deze mogelijke onderliggende oorzaken. Daarom is het zo belangrijk dat ze een totaalbeeld krijgen van uw gezondheid, inclusief uw medicatiegeschiedenis en symptomen die niets met elkaar te maken hebben.

De specifieke diagnose van secundaire osteoporose kan behoorlijk gecompliceerd zijn, omdat het veel potentiële diverse en zeldzame oorzaken heeft die hun oorsprong vinden in verschillende systemen van het lichaam. Afhankelijk van de aanvullende aanwijzingen die aanwezig zijn, hebt u mogelijk andere tests nodig om erachter te komen wat er aan de hand is.

Dit kan bijvoorbeeld tests zijn voor coeliakie, voor bepaalde hormonen (zoals bijschildklierhormoon of cortisol), voor HIV-antilichamen of zelfs genetische tests voor bepaalde zeldzame ziekten . Soms kan een persoon een van deze secundaire oorzaken hebben die dienen om reeds aanwezige osteoporose te verergeren.

Pre-menopauzale vrouwen en mannen van elke leeftijd hebben bijvoorbeeld meer kans op aanvullende tests, net als kinderen met osteoporose. Het is ook waarschijnlijker dat u dergelijke tests nodig heeft als uw beeldvorming een uitzonderlijk lage botdichtheid laat zien, of als u niet heeft gereageerd op eerdere behandeling voor osteoporose.

Aarzel niet om uw zorgverlener te vragen of uw osteoporose veroorzaakt kan worden door een andere medische aandoening. Het kan geen kwaad om een ​​beetje onderzoek te doen voor het geval dat.

Risico op fracturen evalueren

Het potentieel voor botbreuken is zo’n belangrijke overweging bij osteoporose. Daarom kan het voor u en uw zorgverlener nuttig zijn om, voordat u uw behandeling plant, een idee te krijgen van uw risico.

De Fracture Risk Assessment Tool (FRAX) is een online algoritme dat wordt gebruikt om de kans te bepalen van het risico van een persoon op een ernstige fractuur door osteoporose in de komende tien jaar. Het gebruikt informatie uit uw gezondheidsgeschiedenis, risicofactoren en botdichtheidsscans om uw risico te berekenen. Samen kunnen u en uw zorgverlener de tool gebruiken om uw behandelbeslissingen te begeleiden.