De behandeling van het prikkelbare darm syndroom (PDS) past niet gemakkelijk in een “one-size-fits-all” -plan. Door samen te werken met uw zorgverlener en een beetje vallen en opstaan, kunt u uw eigen regime vinden voor het beheersen van symptomen. Dit vereist waarschijnlijk een veelzijdige aanpak, waaronder medicijnen op recept of vrij verkrijgbare medicijnen, veranderingen in het dieet en psychotherapie.
Het IBS-behandelingsproces varieert vaak sterk van regio tot regio en zelfs van zorgverlener tot zorgverlener. Om dit proces te helpen begeleiden en standaardiseren, heeft het American College of Gastroenterologists in 2021 nieuwe klinische richtlijnen opgesteld. Of u nu pas gediagnosticeerd bent of op zoek bent naar behandelingen om toe te voegen aan uw behandelplan, ze kunnen u en uw zorgverlener helpen beslissen over uw volgende stap.
Als u dit nog niet heeft gedaan, is het van essentieel belang dat u een zorgverlener ziet om eventuele aanhoudende spijsverteringssymptomen die u heeft te bespreken, zelfs als u de diagnose IBS heeft gekregen en een aanbevolen behandelplan tot op de letter volgt. Als uw toestand is veranderd, moet uw behandelaanpak ook evolueren.
Eetpatroon
De simpele handeling van eten – en vooral het eten van grote of vette maaltijden – kan darmsamentrekkingen stimuleren. Daarom is het veranderen van uw eetgewoonten een van de meest voorkomende manieren om IBS te beheren.
Dieetbeperking
Een voedingsdagboek kan u helpen bij te houden wat u eet en hoe u zich daarbij voelt. Als u merkt dat uw symptomen de neiging hebben om op te flakkeren na het eten van bepaald voedsel, overweeg dan om dat voedsel (en soortgelijke) gedurende een periode van ongeveer drie maanden te elimineren om te zien of dit enig effect heeft op uw IBS. Als dat niet het geval is, probeer dan het voedsel opnieuw te eten en herhaal het proces met het volgende voedsel op uw lijst.
Veelvoorkomende boosdoeners op het gebied van eten en drinken zijn:
- Vettig voedsel
- Gasproducerende groenten
- Kunstmatige zoetstoffen
- Alcohol
Houd er echter rekening mee dat wat uw IBS beïnvloedt, enigszins onvoorspelbaar kan zijn. Stress en hormonale veranderingen dragen ook bij aan IBS-symptomen. Hierdoor kan een voedingsmiddel dat je de ene keer slecht verdraagt, de andere keer prima zijn.
U kunt ook een eliminatiedieet overwegen om glutengevoeligheid, lactose-intolerantie of fructosemalabsorptie uit te sluiten.
Overweeg om advies in te winnen bij een voedingsdeskundige, die u kan helpen bij het identificeren van problematisch voedsel en ervoor kan zorgen dat uw dieet ondanks beperkingen in evenwicht is.
Het Low-FODMAP-dieet
FODMAP staat voor fermenteerbare oligosaccariden, disaccariden, monosachariden en polyolen. Deze koolhydraten worden niet goed opgenomen in je spijsverteringsstelsel. Onderzoek suggereert dat ze bijzonder problematisch kunnen zijn voor mensen met IBS, omdat ze uw problemen met gas, een opgeblazen gevoel, buikpijn, diarree en/of constipatie kunnen verergeren.
Het volgen van een low-FODMAP-dieet kan een uitdaging zijn, maar het heeft degelijke onderzoeksondersteuning voor de effectiviteit ervan en de ACG-richtlijnen voor 2021 raden aan het te proberen. Het dieet houdt in dat je FODMAPS zes tot acht weken uit je dieet verwijdert en ze vervolgens geleidelijk weer toevoegt om te zien hoe goed je ze verdraagt.
Vezel
Het verhogen van uw vezelinname wordt over het algemeen aanbevolen voor IBS vanwege de vele gezondheidsvoordelen en het vermogen om uw ontlasting een betere consistentie te geven. Het is echter het beste om langzaam vezels toe te voegen om uw lichaam de tijd te geven zich aan te passen. Er zijn aanwijzingen dat mensen met IBS meer baat hebben bij oplosbare vezels dan bij onoplosbare vezels en het is sterk genoeg om steun van de ACG te krijgen.
Maaltijdgrootte en timing
Om de stress op uw spijsverteringsstelsel te verlichten, wordt aanbevolen dat u kleinere, frequentere maaltijden eet in plaats van de traditionele drie grote maaltijden per dag. Een mogelijke uitzondering is dat bij constipatie een uitgebreid ontbijt de darmsamentrekkingen en de aandrang tot stoelgang kan stimuleren.
Over-the-Counter (OTC) therapieën
Je hebt een grote verscheidenheid aan OTC’s om uit te kiezen voor spijsverteringssymptomen. Hoewel u deze zonder recept kunt krijgen, kunt u het beste contact opnemen met uw zorgverlener voordat u een OTC-product voor IBS gebruikt.
Enkele van de meest gebruikte OTC-medicijnopties zijn:
-
Imodium: nuttig voor het verlichten van diarree, maar niet per se IBS-pijn
-
Laxeermiddelen: kunnen constipatie verlichten; merken zijn onder meer Metamucil, Benefiber en Citrucel
-
Probiotische supplementen: Breng de darmflora in evenwicht door “vriendelijke bacteriën” te bieden
De ACG raadt echter probiotica af, omdat de onderzoeken tot nu toe te klein en inconsistent waren om voordelen aan te tonen.
PEG-laxeermiddelen niet aanbevolen
Het populaire laxeermiddel MiraLax bevat polyethyleenglycol (PEG), dat als veilig en effectief wordt beschouwd voor constipatie, maar volgens de ACG de buikpijn bij IBS niet lijkt te verlichten en daarom niet als eerstelijnsbehandeling moet worden beschouwd.
recepten
Traditioneel zijn de medicatie-opties voor IBS beperkt. Gelukkig verandert die situatie snel naarmate nieuwe medicijnen worden ontwikkeld. Sommige zijn speciaal gemaakt voor IBS, terwijl andere bedoeld zijn voor verschillende aandoeningen, maar kunnen helpen om IBS-symptomen te verlichten.
IBS-specifieke medicijnen
Er zijn verschillende nieuwe IBS-medicijnen op de markt gekomen. Ze werken meestal op receptoren in de dikke darm om IBS-symptoomverlichting te bewerkstelligen. Receptoren zijn delen van cellen waarmee andere stoffen kunnen communiceren om het gedrag van de cel te veranderen.
IBS-C
Opties voor de behandeling van constipatie-dominante IBS (IBS-C) zijn onder meer:
- Amitiza (lubiproston)
-
Linzess, Constella (linaclotide)
- Trulance (plecanatide)
- Motegriteit (prucalopride)
- Zelnorm (tegaserod)
Hiervan beveelt de ACG lubiprostone, linaclotide en plecantide aan. Het beveelt tegaserod aan bij vrouwen onder de 65 jaar zonder cardiovasculaire risicofactoren die niet op andere behandelingen hebben gereageerd. In de richtlijnen voor 2021 wordt prucalopride niet genoemd.
IBS-D
Tot nu toe is er slechts één medicijn op de markt gekomen voor diarree-overheersende IBS (IBS-D): Viberzi (eluxadoline). Dit medicijn wordt aanbevolen door de ACG.
Waarschuwing: Viberzi
Viberzi (eluxadoline) mag door niemand worden ingenomen:
- Zonder galblaas
- Met galwegobstructie of sluitspier van Oddi-disfunctie
- Met een voorgeschiedenis van pancreatitis of andere pancreasziekte
- Met ernstige leverziekte
- Met een geschiedenis van alcoholisme, alcoholmisbruik of verslaving
- Wie drinkt meer dan drie glazen alcohol per dag
antibiotica
Mensen zijn vaak verrast als ze horen dat antibiotica kunnen worden voorgeschreven voor IBS, omdat het nemen van een antibioticakuur de IBS-symptomen vaak kan verergeren. De specifieke antibiotica die worden gebruikt om IBS te behandelen, worden echter niet in uw maag opgenomen. In plaats daarvan richten ze zich op bacteriën in uw dunne en dikke darm.
Van deze klasse heeft alleen Xifaxan (rifaximin) – gebruikt voor de behandeling van IBS zonder constipatie – de goedkeuring van de Food and Drug Administration (FDA) en wordt aanbevolen door de ACG voor IBS-D.
antidepressiva
Antidepressiva kunnen de werking van uw spijsverteringsstelsel beïnvloeden en kunnen ook sommige soorten pijn verlichten, waaronder de viscerale pijn van IBS. Ze kunnen ook veilig voor een lange periode worden ingenomen, wat een duidelijk voordeel is als u een chronische aandoening zoals IBS heeft.
Tricyclische antidepressiva zijn de meest gebruikte antidepressiva voor de behandeling van IBS en degenen die de voorkeur hebben van de ACG. Ze bevatten:
- Amitriptyline
- Doxepin
- Norprimine (desipramine)
- Surmontil (trimipramine)
Zorgverleners zullen eerder een antidepressivum aanbevelen als uw symptomen niet zijn verholpen door levensstijl- en voedingsaanpassingen, en als u naast uw IBS ook depressie en/of angst ervaart. In die gevallen kan uw gastro-enteroloog nauw samenwerken met een psychiater.
Een ander type antidepressivum genaamd selectieve serotonineheropnameremmers (SSRI’s) wordt minder vaak voorgeschreven voor IBS. Deze klasse omvat:
- Celexa (citalopram)
- Lexapro (escitalopram)
- Paxil (paroxetine)
- Prozac, Sarafem (fluoxetine)
- Zoloft (sertraline)
Uw zorgverlener kan kiezen welk type antidepressivum u moet geven op basis van uw belangrijkste darmprobleem (dwz constipatie of diarree), aangezien verschillende antidepressiva verschillende effecten hebben op de stoelgang en de frequentie van de stoelgang.
Antispasmodica
Krampstillers zijn de meest voorgeschreven medicijnen voor IBS, omdat wordt aangenomen dat ze de symptomen van buikpijn en krampen helpen verlichten, vooral voor mensen met IBS-D.
De ACG-richtlijnen raden het gebruik ervan echter af, omdat de enige onderzoeken verouderd en van slechte kwaliteit zijn en dat bijwerkingen vaak voorkomen.
Voorbeelden van antispasmodica die kunnen worden voorgeschreven voor IBS zijn:
- Bentyl (dicyclomine)
- Levsine (hyoscyamine)
Antispasmodica werken het beste als ze 30 tot 60 minuten vóór het eten worden ingenomen en zijn mogelijk beter in het op korte termijn verlichten van symptomen in plaats van op lange termijn.
Psychologische therapieën
Een verscheidenheid aan psychologische therapieën is onderzocht op hun effectiviteit bij het verminderen van de frequentie, intensiteit en duur van IBS-symptomen, waaronder cognitieve gedragstherapie (CGT), hypnotherapie, stressbeheersing en ontspanningsoefeningen.
Hiervan hebben CGT en darmgerichte hypnotherapie het meest solide onderzoek dat hun effectiviteit ondersteunt bij het verminderen van IBS-symptomen en beide worden aanbevolen door de ACG.
CGT is een vorm van psychotherapie waarbij je strategieën leert om onaangepaste denkpatronen te veranderen, evenals nieuw gedrag voor het omgaan met angst en het omgaan met stressvolle situaties.
Hypnotherapie is het in een ontspannen en comfortabele staat van bewustzijn komen waarin gerichte suggesties worden gedaan om tot een blijvende gedragsverandering te leiden.
De aanbeveling van deze behandelingen betekent niet dat IBS een psychische aandoening is. Ze zijn eerder een manier om copingvaardigheden en betere gewoonten op te bouwen, zodat u uw IBS op de lange termijn aankunt zonder het risico op mogelijke negatieve bijwerkingen van medicatie.
Stress en angst spelen een complexe rol bij IBS die onderzoekers nog steeds aan het uitzoeken zijn. Het is echter bewezen dat het onder controle houden van beide de IBS-symptomen helpt verminderen.
Pepermunt olie
Studies hebben aangetoond dat enterisch gecoate pepermuntolie sterke krampstillende eigenschappen heeft en dus effectief kan zijn bij het verlichten van IBS-pijn. De ACG geeft het een voorwaardelijke aanbeveling voor buikpijn en algemene symptomen op basis van wat het bewijs van lage kwaliteit noemt.
Uit een beoordeling van het bewijs in 2019 bleek echter dat het veelbelovend was, terwijl het ook een over het algemeen veilige en goed verdragen behandeling was. Onder de eigenschappen die pepermunt relevant maken voor de behandeling van IBS, is het een:
- Ontstekingsremmend
- verdoving
- antioxidant
- antimicrobieel
- Immunomodulant
De enterische coating is een belangrijk onderdeel van het nemen van pepermuntolie. “Enteric” betekent dat het wordt afgebroken in de darmen, niet in de maag, waar de pepermunt brandend maagzuur kan veroorzaken.
Behandelingen die niet worden aanbevolen voor IBS
Naast antispasmotica, probiotica en PEG, bevelen de ACG-richtlijnen deze IBS-behandelingen aan:
-
Galzuurbindende harsen voor IBS-D
- Fecale transplantatie
De negatieve aanbevelingen waren gebaseerd op weinig bewijs en/of inconsistente onderzoeken die er niet in zijn geslaagd de effectiviteit of juiste doseringen/procedures vast te stellen. Geen van deze behandelingen wordt als schadelijk beschouwd.
Discussion about this post