Acuut nierfalen treedt op wanneer de nieren plotseling niet in staat zijn om afvalstoffen uit het bloed te filteren. Het is een complicatie van een aantal ziekten of aandoeningen, waarvan het effect leidt tot de snelle opbouw van toxines en een cascade van symptomen variƫrend van minder plassen en vermoeidheid tot pijn op de borst en toevallen.BB
Hoewel acuut nierfalen vaak zonder symptomen kan optreden en alleen wordt onthuld tijdens laboratoriumtests voor een niet-gerelateerde aandoening, worden de meeste gevallen gediagnosticeerd bij mensen die ofwel ernstig ziek zijn of met een ernstige ziekte in het ziekenhuis aankomen.
Als acuut nierfalen wordt vermoed, kunnen bloedonderzoeken, urinetests, echografie en biopsieƫn worden besteld om de mate van stoornis te bevestigen en vast te stellen. Op basis van de resultaten kan de zorgverlener de ziekte in kaart brengen en de juiste actie ondernemen. In het ergste geval kan nierziekte in het eindstadium worden verklaard.
Labs en tests
Acuut nierfalen (ARF), ook bekend als acuut nierfalen (AKI), wordt voornamelijk gediagnosticeerd door bloed- en urinetests. Onder de vele laboratoriumtests die worden gebruikt om de nierfunctie te evalueren, zijn er twee belangrijke maatregelen die centraal staan āābij de diagnose en het beheer van ARF.
Serum creatinine
Serumcreatinine (SCr) meet de hoeveelheid van een stof genaamd creatinine in het bloed. Creatinine is een bijproduct van het spiermetabolisme dat wordt uitgescheiden in de urine. Omdat het met een redelijk constante snelheid wordt geproduceerd en uitgescheiden, is het een betrouwbare maatstaf voor de nierfunctie en is het een belangrijke indicator van nierfalen.
Normale SCr-waarden bij volwassenen zijn:
- Ongeveer 0,5 tot 1,1. milligram (mg) per deciliter (dL) bij vrouwen
- Ongeveer 0,6 tot 1,2 mg/dL bij mannenBB
Urinevolume
Urinevolume meet eenvoudig de hoeveelheid vocht die u plast gedurende een bepaalde periode. Aangezien ARF wordt gedefinieerd door het verlies van nierfunctie, is de waarde – gemeten in milliliter (ml) per kilogram lichaamsgewicht (kg) per uur (u) – van cruciaal belang voor het bevestigen van nierinsufficiĆ«ntie en het meten van uw reactie op de behandeling.
Oliguriƫ, de productie van abnormaal kleine hoeveelheden urine, wordt gedefinieerd als iets minder dan 0,5 ml/kg/u.BB
Andere laboratoriumtests
Andere laboratoriumtests die worden gebruikt om ARF te diagnosticeren, zijn onder meer:
-
Bloedureumstikstof (BUN) meet de hoeveelheid van een afvalproduct in het bloed dat ureumstikstof wordt genoemd. Ureumstikstof wordt aangemaakt wanneer de lever eiwit afbreekt en, net als serumcreatinine, wordt geproduceerd en uitgescheiden in de urine als het redelijk constante volumes zijn. Hoge BUN-waarden zijn indicatief voor ARF en kunnen ook wijzen op de onderliggende oorzaak van nierfalen (zoals hartfalen, uitdroging of obstructie van de urinewegen).BB
-
De creatinineklaring meet het creatininegehalte in zowel een bloedmonster als een urinemonster dat gedurende 24 uur is verzameld. De gecombineerde resultaten kunnen ons vertellen hoeveel creatinine door urineren uit het bloed wordt verwijderd, gemeten in ml per minuut (ml/min). Een normale creatinineklaring is 88 tot 128 ml/min bij vrouwen en 97 tot 137 ml/min bij mannen.BB
-
De geschatte glomerulaire filtratiesnelheid (eGFR) is een bloedtest die schat hoeveel bloed door de natuurlijke filters van de nieren gaat, glomeruli genaamd. De snelheid waarmee dit gebeurt, kan ons vertellen hoeveel de nieren zijn beschadigd vanaf stadium 1 (minimaal tot geen verlies van nierfunctie) tot aan stadium 5 (nierfalen).
-
Serumkalium wordt gebruikt om te bepalen of er een teveel aan kalium in het bloed is (een aandoening die bekend staat als: hyperkaliƫmie). Hyperkaliƫmie is kenmerkend voor ARF en kan, indien onbehandeld, leiden tot ernstige en mogelijk levensbedreigende ritmestoornis (abnormale hartslag).BB
-
Urineonderzoek is gewoon een laboratoriumanalyse van de samenstelling van uw urine. Het kan worden gebruikt om te detecteren of er teveel eiwit in de urine zit (āproteĆÆnurie), beschouwd als een belangrijk kenmerk van ARF. Het kan ook bloed in de urine detecteren (hematurie) die kan optreden als de ARF wordt veroorzaakt door een of andere nierbeschadiging of obstructie van de urinewegen.
Diagnostische criteria
Acuut nierfalen wordt gediagnosticeerd op basis van het resultaat van de serumcreatinine- en urinevolumetests.
De criteria voor diagnose zijn vastgesteld door Kidney Disease: Improving Global Outcomes (KDIGO), een non-profitorganisatie die toezicht houdt op en uitvoering geeft aan klinische praktijkrichtlijnen voor nierziekten.
Volgens KDIGO kan acuut nierfalen worden gediagnosticeerd als een van de volgende symptomen aanwezig is:
- Een toename van SCr met 0,3 mg/dL of meer binnen 48 uur
- Een toename in SCr van ten minste 150 procent binnen een periode van zeven dagen
- Een urinevolume van minder dan 0,5 ml/kg/u over een periode van zes uur
Beeldvormingstests
Naast bloed- en urinetests, kunnen beeldvormende tests worden gebruikt om te detecteren of er enige vorm van nierbeschadiging is of dat er een stoornis is in de bloedstroom naar de nier of de uitscheiding van urine uit het lichaam.
Onder enkele van de gebruikte tests:
-
Echografie is de voorkeursmethode voor beeldvormingstests en kan worden gebruikt om de grootte en het uiterlijk van de nieren te meten, tumoren of nierbeschadiging op te sporen en verstoppingen in de urine of de bloedstroom te lokaliseren. Een nieuwere techniek, een kleurendoppler genaamd, kan worden gebruikt om stolsels, vernauwingen of scheuren in de slagaders en aders van de nieren te beoordelen.
-
Computertomografie (CT) is een soort rƶntgentechniek die dwarsdoorsnedebeelden van een orgaan produceert. CT-scans kunnen nuttig zijn bij het opsporen van kanker, laesies, abcessen, obstructies (zoals nierstenen) en de ophoping van vocht rond de nieren. Ze worden standaard gebruikt bij zwaarlijvige mensen bij wie een echo mogelijk geen duidelijk genoeg beeld geeft.
-
Magnetische resonantie beeldvorming (MRI) maakt gebruik van magnetische golven om contrastrijke beelden van de nieren te produceren zonder straling.
Nierbiopsie
Een biopsie omvat het verwijderen van orgaanweefsel voor onderzoek door het laboratorium. Het type dat gewoonlijk wordt gebruikt om nierziekte te beoordelen, wordt a . genoemd percutane biopsie waarbij een naald in de huid wordt gestoken en in een nier wordt geleid om een āāaantal cellen te verwijderen.
Biopsieƫn worden meestal gebruikt om intrinsieke ARF (acuut nierfalen veroorzaakt door schade aan de nieren) te diagnosticeren. De biopsie kan snel enkele van de meest voorkomende oorzaken van nierbeschadiging diagnosticeren, waaronder:
- Acute interstitiƫle nefritis (AIN), de ontsteking van weefsel tussen niertubuli
- Acute tubulaire necrose (ATN), een aandoening waarbij nierweefsel afsterft door zuurstofgebrek
- Glomerulonefritis, de ontsteking van glomeruli in bloedvaten van de nieren
Differentiƫle diagnose
Als complicatie van een onderliggende ziekte of aandoening kan acuut nierfalen worden veroorzaakt door veel verschillende dingen, waaronder hartfalen, levercirrose, kankers, auto-immuunziekten en zelfs ernstige uitdroging.
Tegelijkertijd kunnen er situaties zijn waarin laboratoriumtests ARF suggereren, maar andere aandoeningen zijn in feite verantwoordelijk voor de verhoogde bloedspiegels. Onder hen:
-
Chronische nierziekte (CKD), vaak niet gediagnosticeerd, kan alle serologische tekenen van ARF hebben, maar zal uiteindelijk meer dan drie maanden aanhouden. Bij CKD is de enige verklaring voor de verhoogde SCr een verminderde glomerulaire filtratiesnelheid. Een 24-uurs creatinineklaringstest kan meestal verschillen tussen de twee aandoeningen.
-
Bepaalde medicijnen, zoals de H2-blokker Tagamet (cimetidine) en het antibioticum Primsol (trimethoprim), kunnen een verhoging van het creatinine veroorzaken. Stoppen met het vermoedelijke medicijn zal meestal voldoende zijn om de differentiatie te maken.
Discussion about this post