Chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie

Chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie (CIDP) is een auto-immuunziekte die het perifere zenuwstelsel aantast en leidt tot progressieve zwakte, gevoelloosheid en tintelingen in de ledematen. In dit artikel zullen we dieper ingaan op de symptomen, oorzaken, diagnose, behandeling, zorg en preventie van CIDP.

Symptomen van chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie (CIDP)

De symptomen van CIDP variëren van persoon tot persoon en kunnen zich geleidelijk ontwikkelen of plotseling optreden. De meest voorkomende symptomen zijn:

• Gevoelloosheid en tintelingen in de handen en voeten
• Zwakte in de ledematen, vooral in de benen
• Verlies van coördinatie en balans
• Spierpijn en krampen
• Vermoeidheid
• Moeite met traplopen of opstaan uit een stoel
• Verminderde reflexen
• Problemen met slikken of spreken

CIDP kan zich in verschillende vormen manifesteren, waaronder:

• Typische CIDP: Dit is de meest voorkomende vorm van CIDP en ontwikkelt zich geleidelijk over een periode van weken of maanden.
• Atypische CIDP: Dit is een zeldzamere vorm van CIDP die sneller ontstaat en minder typische symptomen heeft.
• Multifocale motorische neuropathie (MMN): Dit is een subtype van CIDP dat vooral de spieren in de handen en armen aantast en leidt tot spierzwakte en atrofie.

Oorzaken van chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie

De oorzaken van CIDP zijn nog niet volledig begrepen, maar het wordt beschouwd als een auto-immuunziekte waarbij het immuunsysteem de myelineschede rondom de zenuwen aanvalt. Hierdoor wordt de geleiding van zenuwsignalen verstoord en ontstaan de symptomen van CIDP. Mogelijke factoren die kunnen bijdragen aan het ontstaan van CIDP zijn onder meer:

• Infecties, zoals HIV, hepatitis B en C, en de ziekte van Lyme
• Blootstelling aan toxische stoffen, zoals lood of kwik
• Eerdere virale infecties, zoals influenza of herpes zoster
• Andere auto-immuunziekten, zoals lupus of multiple sclerose

Diagnose van chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie

CIDP kan moeilijk te diagnosticeren zijn omdat de symptomen overlappen met die van andere neurologische aandoeningen. Een grondige medische geschiedenis, lichamelijk onderzoek en aanvullende onderzoeken kunnen helpen bij het stellen van de diagnose. Enkele van de meest gebruikte tests zijn:

• Elektromyografie (EMG): Dit is een test waarbij de elektrische activiteit van de spieren wordt gemeten.
• Zenuwgeleidingsonderzoek: Dit meet de snelheid waarmee zenuwsignalen door de zenuwen worden geleid.
• Bloedonderzoek: Dit kan worden gebruikt om te zoeken naar antilichamen die wijzen op een auto-immuunziekte.
• Lumbale punctie: Dit is een procedure waarbij een kleine hoeveelheid hersenvocht uit de wervelkolom wordt gehaald en geanalyseerd om te zoeken naar tekenen van ontsteking.

Behandeling van chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie

CIDP kan niet worden genezen, maar de symptomen kunnen wel worden behandeld om de ziekte onder controle te houden. De behandeling van CIDP bestaat meestal uit medicijnen en fysiotherapie. Enkele van de meest voorgeschreven medicijnen zijn:

• Corticosteroïden: Deze medicijnen verminderen ontstekingen en kunnen de symptomen van CIDP verminderen.
• Immunoglobulinen (IVIg): Dit zijn antilichamen die het immuunsysteem onderdrukken en de symptomen van CIDP kunnen verminderen.
• Plasmawisseling: Dit is een procedure waarbij het bloedplasma wordt vervangen door gezond plasma van een donor. Het kan worden gebruikt om te helpen bij het verminderen van ontstekingen en het onderdrukken van het immuunsysteem.

Fysiotherapie kan ook worden aanbevolen om de spieren te versterken en de mobiliteit te verbeteren.

Waar kan ik chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie behandelen?

Er zijn meerdere ziekenhuizen en klinieken in Nederland die gespecialiseerd zijn in de behandeling van neurologische aandoeningen zoals chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie.

Erasmus MC, Rotterdam
Het Erasmus MC heeft een afdeling Neurologie waar gespecialiseerde artsen werken die ervaring hebben met de behandeling van CIDP. Ze bieden diagnostische tests en verschillende behandelopties.

UMCUtrecht
Het UMC Utrecht heeft een afdeling Neurologie die gespecialiseerd is in de behandeling van CIDP. De artsen hebben expertise in het voorschrijven van medicijnen zoals corticosteroïden, immunoglobulinen en plasmawisseling.

Amsterdam UMC
Amsterdam UMC heeft een afdeling Neurologie die gespecialiseerd is in de behandeling van neurologische aandoeningen zoals CIDP. De artsen bieden een multidisciplinaire aanpak voor de behandeling van CIDP.

Radboudumc, Nijmegen
Het Radboudumc heeft een Neurologie afdeling die ervaren is in de diagnose en behandeling van CIDP. Ze bieden verschillende behandelopties, waaronder medicijnen en fysiotherapie.

Het is echter belangrijk om op te merken dat er meerdere andere ziekenhuizen en klinieken in Nederland zijn die gespecialiseerd zijn in de behandeling van CIDP. Het wordt aanbevolen om uw huisarts of neuroloog te raadplegen voor een verwijzing naar een gespecialiseerde instelling en om te overleggen over de behandelingsopties die het beste zijn voor uw specifieke situatie.

Zorg voor CIDP-patiënten

CIDP kan een verwoestende impact hebben op de kwaliteit van leven van een patiënt. Het kan leiden tot sociale isolatie, verminderde mobiliteit en depressie. Het is daarom belangrijk om patiënten te voorzien van de nodige zorg en ondersteuning. Enkele van de belangrijkste aspecten van de zorg voor CIDP-patiënten zijn:

• Regelmatige bezoeken aan de arts om de voortgang van de ziekte te monitoren
• Ondersteuning bij dagelijkse activiteiten, zoals boodschappen doen en koken
• Begeleiding bij het omgaan met pijn en vermoeidheid
• Psychologische ondersteuning en behandeling voor depressie en angst

Preventie van chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie

Er is momenteel geen bekende manier om CIDP te voorkomen. Het is echter wel belangrijk om gezond te blijven en je immuunsysteem te versterken. Het is ook aanbevolen om te voorkomen dat je wordt blootgesteld aan toxische stoffen of virale infecties.

Conclusie

Chronische inflammatoire demyeliniserende polyneuropathie is een auto-immuunziekte die het perifere zenuwstelsel aantast en leidt tot progressieve zwakte, gevoelloosheid en tintelingen in de ledematen. Het kan moeilijk te diagnosticeren zijn en kan een verwoestende impact hebben op de kwaliteit van leven van een patiënt. Er is momenteel geen genezing voor CIDP, maar de symptomen kunnen wel worden behandeld met medicijnen en fysiotherapie. Het is belangrijk om patiënten te voorzien van de nodige zorg en ondersteuning om hun kwaliteit van leven te verbeteren.

Referentie documenten:

1. National Institute of Neurological Disorders and Stroke (NINDS) https://www.ninds.nih.gov/Disorders/All-Disorders/Chronic-Inflammatory-Demyelinating-Polyneuropathy-Information-Page
2. Mayo Clinic https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/chronic-inflammatory-demyelinating-polyneuropathy/symptoms-causes/syc-20352043
3. CIDP Foundation International https://www.cidpfoundation.org/
4. MedlinePlus https://medlineplus.gov/ency/article/000791.htm
5. European Federation of Neurological Societies (EFNS) https://efns.neurology.org/content/15/9/893
6. Journal of Neurology, Neurosurgery & Psychiatry https://jnnp.bmj.com/content/72/suppl_2/ii37