Overzicht
Wat is hypogonadisme?
Hypogonadisme treedt op wanneer geslachtsklieren, geslachtsklieren genaamd, weinig of geen geslachtshormonen produceren. Het treft tieners en volwassenen van alle geslachten. De aandoening veroorzaakt een laag libido of libido. Hypogonadisme wordt soms gonade-deficiëntie genoemd.
Wat zijn de geslachtsklieren en geslachtshormonen?
Testikels (testikels) in het mannelijke voortplantingssysteem produceren testosteron, het belangrijkste mannelijke hormoon. Hypogonadisme bij mannen is het gevolg van een laag testosteron.
Eierstokken in het vrouwelijke voortplantingssysteem produceren oestrogeen, progesteron en testosteron. Vrouwen met hypogonadisme hebben vaak een laag oestrogeen- en progesterongehalte.
Wat zijn de soorten hypogonadisme?
Twee klieren in je hersenen, de hypothalamus en hypofyse, sturen signalen naar geslachtsklieren. Deze signalen vertellen je lichaam om geslachtshormonen aan te maken. Als u hypogonadisme heeft, verstoort iets in de hersenen of geslachtsklieren de hormoonproductie.
Zorgverleners kijken naar de oorzaak om te bepalen of hypogonadisme:
- Primair hypogonadisme: Een probleem in de geslachtsklieren vertraagt of stopt de hormoonproductie.
- Secundair (centraal) hypogonadisme: Een probleem met hersensignalen beïnvloedt de hormoonproductie.
Wie kan hypogonadisme hebben?
Vanaf eind veertig of vijftig heeft iedereen minder geslachtshormonen. Als gevolg hiervan nemen de geslachtsdrift af. Deze veranderingen worden verwacht. Ze zijn niet noodzakelijk een teken van hypogonadisme. Jongere mensen die weinig tot geen interesse in seks hebben, kunnen hypogonadisme hebben.
Aandoeningen en behandelingen die het risico op primair hypogonadisme verhogen, zijn onder meer:
- Endocriene (bijnier) aandoeningen, zoals diabetes of de ziekte van Addison.
- Kankerbehandelingen, waaronder bestralingstherapie en chemotherapie.
- Genetische aandoeningen, zoals het syndroom van Turner (bij vrouwen) of het syndroom van Klinefelter (bij mannen).
- Overtollig ijzer (hemochromatose).
-
Niet-ingedaalde testikels.
-
Leverziekte of nierziekte.
- Chirurgie aan voortplantingsorganen.
Risicofactoren voor secundair hypogonadisme zijn onder meer:
-
Gebruik van anabole steroïden of opioïden.
-
Hersenoperatie.
- Kanker behandelingen.
- Genetische aandoeningen die de hersenontwikkeling beïnvloeden, zoals het Prader-Willi-syndroom.
- Infecties, waaronder HIV.
- Ontstekingsziekten, zoals sarcoïdose.
-
obesitas.
-
Hypofysetumoren (adenomen) en aandoeningen.
Symptomen en oorzaken
Wat veroorzaakt hypogonadisme?
Het is niet duidelijk waarom sommige mensen hypogonadisme ontwikkelen. Om onbekende redenen beïnvloedt een probleem met de geslachtsklieren of de hersenen de productie van geslachtshormonen door het lichaam.
Wat zijn de symptomen van hypogonadisme?
Symptomen van hypogonadisme variëren afhankelijk van de oorzaak en het geslacht van een persoon. Tieners kunnen de diagnose secundair hypogonadisme krijgen als ze niet op tijd met de puberteit beginnen. Tienermeisjes met hypogonadisme krijgen bijvoorbeeld mogelijk niet hun menstruatie of ontwikkelen geen borsten. Jongens laten misschien geen gezichtshaar groeien of hebben onderontwikkelde testikels.
Volwassenen kunnen een lage geslachtsdrift (seksuele disfunctie), evenals haaruitval en opvliegers ervaren. Andere veel voorkomende klachten zijn vermoeidheid en concentratieproblemen.
Tekenen van hypogonadisme bij vrouwen zijn onder meer:
-
Abnormale menstruatie.
- Melkachtige tepelafscheiding.
Tekenen van hypogonadisme bij mannen zijn onder meer:
-
Vergrote borsten (gynaecomastie).
-
Erectiestoornissen.
-
Onvruchtbaarheid door een laag aantal zaadcellen.
- Spierverlies.
Diagnose en tests
Hoe wordt hypogonadisme gediagnosticeerd?
Uw zorgverlener zal uw symptomen beoordelen en een lichamelijk onderzoek uitvoeren. Vrouwen kunnen ook een bekkenonderzoek ondergaan.
U kunt een of meer van deze tests krijgen:
- Bloed Test: Een bloedtest kan de niveaus van geslachtshormonen, schildklierhormonen, prolactine (hypofysehormoon) en ijzer controleren. Je krijgt deze test ‘s ochtends, wanneer de hormoonspiegels het hoogst zijn.
- Beeldvormingstests: Een MRI- of CT-scan kan tumoren in de hypofyse of hersenen identificeren. Een echografie kan controleren op problemen zoals cysten in de eierstokken of polycysteus ovariumsyndroom (PCOS).
- Sperma analyse: Deze test meet het aantal zaadcellen.
Beheer en behandeling
Wat zijn de complicaties van hypogonadisme?
Hypogonadisme kan veroorzaken:
-
Angst of depressie.
- Onvruchtbaarheid.
-
Osteoporose.
- Relatie problemen.
Hoe wordt hypogonadisme beheerd of behandeld?
Behandelingen voor hypogonadisme variëren afhankelijk van de oorzaak. Voor primair hypogonadisme kan hormoonvervangingstherapie de hormoonspiegels verhogen. Mannen kunnen testosterontherapie krijgen, terwijl vrouwen oestrogeen- en progesteronhormoontherapie kunnen krijgen. Deze behandelingen zijn er in gels, implantaten, pillen, injecties en huidpleisters. Vrouwelijke hormoontherapie kan het risico van een vrouw op baarmoederkanker (endometriumkanker), bloedstolsels en beroertes licht verhogen.
Als een hypofyseprobleem zoals een tumor secundair hypogonadisme veroorzaakt, heeft u mogelijk medicatie, bestralingstherapie of een operatie nodig.
Vooruitzichten / Prognose
Wat is de prognose (vooruitzichten) voor mensen met hypogonadisme?
Primair hypogonadisme kan een chronische aandoening zijn die voortdurende behandeling vereist. Als u stopt met hormoonvervangende therapie, kunnen de hormoonspiegels dalen, waardoor de symptomen terugkeren.
Als een behandelbare aandoening zoals een hypofyse-tumor hypogonadisme veroorzaakt, moeten de hormoonspiegels weer normaal worden nadat uw zorgverlener de tumor heeft behandeld.
Leven met
Wanneer moet ik de dokter bellen?
U moet uw zorgverlener bellen als u last krijgt van:
- Erectiestoornissen of vergrote borsten (bij mannen).
- Lage geslachtsdrift.
- Menstruatieveranderingen (bij vrouwen).
- Uitscheiding van de tepel.
- Langzaam begin van de puberteit (bij tieners).
- Onverklaarbare opvliegers.
Welke vragen moet ik aan mijn arts stellen?
U kunt uw zorgverlener vragen:
- Waarom kreeg ik hypogonadisme?
- Welk type hypogonadisme heb ik?
- Wat is de beste behandeling voor dit type hypogonadisme?
- Wat zijn de behandelingsrisico’s en bijwerkingen?
- Welke nazorg heb ik nodig na de behandeling?
- Moet ik letten op tekenen van complicaties?
Lage geslachtshormoonspiegels kunnen een negatieve invloed hebben op uw lichamelijke en geestelijke gezondheid. Tieners zijn misschien zelfbewust over hun onderontwikkelde uiterlijk. Veel volwassenen ervaren enige desinteresse in seks naarmate ze ouder worden. Maar een plotselinge daling of volledige stopzetting van elk seksueel verlangen kan wijzen op hypogonadisme. Schaam je niet om je zorgverlener te vertellen wat er wel (of niet) in de slaapkamer gebeurt. Behandelingen kunnen de hormoonspiegels weer binnen het normale bereik krijgen.
Discussion about this post