Een overzicht van gastro-intestinale stromale tumoren

Een gastro-intestinale stromale tumor (GIST) is een aandoening waarbij een groep kankers is betrokken die sarcomen worden genoemd. Sarcomen zijn zeer langzaam groeiende kwaadaardige (mogelijk dodelijke) tumoren van bindweefsel of ander weefsel, zoals kraakbeen, zenuw- en spierweefsel.

In de Verenigde Staten zijn er elk jaar naar schatting 5.000 tot 6.000 nieuwe diagnoses van GIST. Dit type tumor ontstaat in zenuwcellen in de wand van het maagdarmkanaal en kan overal voorkomen, van de slokdarm tot het rectum.

Het meest voorkomende type gastro-intestinale stromale tumor ontstaat echter in de maag en dunne darm en rechtvaardigt daarom zijn naam. Maar GIST’s zijn gemeld als tumoren die voortkomen uit de galblaas, pancreas, appendix en de bekleding van de buikholte.

Symptomen

Omdat GIST’s zich vaak ontwikkelen in lege ruimtes in het spijsverteringskanaal (zoals de maag), kunnen ze in eerste instantie helemaal geen symptomen veroorzaken. Symptomen worden mogelijk pas gezien als ze een bepaalde locatie hebben bereikt, groeien tot een grootte die groot genoeg is om op zenuwen te drukken en pijn te veroorzaken, resulteren in zwelling van de buik of obstructie van de darmen.

Andere symptomen van GIST kunnen zijn:

• Bloeding in de dikke darm, resulterend in zichtbaar bloed in de ontlasting
• Bloed overgeven, dat kan lijken op koffiedik

• Zwarte, teerachtige ontlasting, door bloeding in de maag of dunne darm

• Langzame bloeding, die vaak onopgemerkt blijft en na verloop van tijd kan leiden tot bloedarmoede
• Vermoeidheid en zwakte, door langzaam bloeden

Andere tekenen en symptomen van een GIST zijn onder meer:

• Buikpijn
• Een massa of vergrote buik
• Misselijkheid en overgeven
• Een opgeblazen gevoel of een vol gevoel na het eten van slechts kleine hoeveelheden
• Verlies van eetlust
• Gewichtsverlies
• Moeite met of pijnlijk slikken (wanneer tumoren de slokdarm aantasten)

De tumor kan ook symptomen van een abdominale obstructie veroorzaken als het voedsel blokkeert om normaal door het maagdarmkanaal te bewegen. Deze kunnen zijn:

• Krampen
• Abdominale zwelling
• Verlies van eetlust
• Constipatie (onvermogen om gas te geven of een stoelgang te hebben)
• braken
• Ernstige buikpijn (kan intermitterend of constant zijn)

Niet alleen zijn GIST’s vatbaar voor bloedingen, de fragiele aard van de tumoren kan ervoor zorgen dat ze scheuren. Dit kan leiden tot ernstige buikpijn en een noodgeval dat onmiddellijke operatie vereist.

Elke keer dat u gedurende meer dan een paar dagen onverklaarbare buikpijn (of andere symptomen van een obstructie) ervaart, is het belangrijk om meteen een zorgverlener te raadplegen.

Oorzaken

In tegenstelling tot andere vormen van kanker zijn er geen omgevingsoorzaken van GIST’s bekend. Huidig ​​onderzoek suggereert dat genetische afwijkingen (mutaties) ten grondslag liggen aan de processen waardoor cellen kanker worden.

Gastro-intestinale stromale tumoren kunnen het gevolg zijn van specifieke genetische mutaties (abnormale veranderingen in genen). In feite zijn er veel baanbrekende ontdekkingen gedaan over de genetische factoren die betrokken zijn bij kanker (in het algemeen) in onderzoeken met gastro-intestinale stromale tumoren.

Ontwikkeling van kanker

Klinische onderzoeksstudies tonen aan dat genetische mutaties (afwijkingen) ervoor kunnen zorgen dat een cel kanker wordt.

Volgens de American Cancer Society “ontwikkelen maligniteiten zich meestal als gevolg van mutaties in genen die bekend staan ​​als ‘oncogenen’ of ’tumorsuppressorgenen’. Oncogenen bevorderen de celdeling, terwijl tumorsuppressorgenen de celdeling blokkeren en ervoor zorgen dat cellen op het juiste moment afsterven; afwijkingen van elk type gen kunnen bijdragen aan de ontwikkeling van kanker.”

De fysiologie van kankercellen

Tijdens de celdelingscyclus worden in het lichaam nieuwe cellen gevormd. Maar af en toe treden er fouten (mutaties) op wanneer de cellen zich delen. Deze mutaties vinden plaats wanneer de cel het DNA per ongeluk kopieert tijdens het celdelingsproces.

Tumorcellen verschillen in veel opzichten van normale cellen, waaronder hun groeisnelheid, interactie met andere cellen, structuur, genexpressie en meer. Wanneer er genetische mutaties (fouten) optreden, met name in specifieke soorten genen, zoals genen die de celdeling beïnvloeden, resulteren deze mutaties in cellen die niet afsterven wanneer ze zouden moeten, of cellen die te snel repliceren (delen), resulterend in abnormale cellen die niet goed functioneren.

Tumorcellen kunnen kwaadaardige tumoren vormen, zoals gastro-intestinale stromale tumoren. De tumorcellen kunnen uiteindelijk het vermogen ontwikkelen om te migreren en zich naar andere delen van het lichaam te verspreiden.

Volgens de American Cancer Society worden de meeste kankerverwekkende mutaties verworven, die willekeurig optreden tijdens het leven van een persoon en niet worden geërfd.

Diagnose

Diagnose van gastro-intestinale stromale tumoren wordt uitgevoerd door een anamnese af te nemen en een lichamelijk onderzoek uit te voeren, naast beeldvormende tests en laboratoriumtests om weefsel te onderzoeken (biopsie).

De diagnostische procedures omvatten in het bijzonder:

• Een lichamelijk onderzoek om te evalueren op algemene ziekteverschijnselen, zoals knobbels, zwelling van de buik of andere ongewone lichamelijke bevindingen
• Een patiëntgeschiedenis om informatie te verzamelen over de algehele gezondheid, leefstijlfactoren (zoals roken), eerdere ziekten, operaties en eerdere behandelingen

Beeldvormingstests

Verschillende beeldvormende tests worden uitgevoerd als onderdeel van het proces om gastro-intestinale stromale tumoren te diagnosticeren. Deze omvatten:

• Computertomografie (CT) scans: een beeldvormende test die een reeks foto’s in het lichaam vanuit verschillende hoeken maakt, een CT-scan produceert computergestuurde röntgenfoto’s die zeer gedetailleerde illustraties van verschillende lichaamsdelen kunnen geven. Voorafgaand aan de procedure kan een bepaald type kleurstof worden ingeslikt, zodat de organen of weefsels duidelijker zichtbaar worden.

• Magnetische resonantiebeeldvorming (MRI): deze beeldvormingstechniek maakt gebruik van sterke magnetische velden en radiogolven om een ​​reeks gedetailleerde beelden van verschillende gebieden in het lichaam te genereren. Een MRI kan bepaalde ziekten (zoals bepaalde soorten kanker) laten zien die onzichtbaar zijn met andere soorten beeldvormende tests (zoals een CT-scan). Een MRI is ook beter in het detecteren van metastasen (zoals wanneer kanker zich uitbreidt naar het bot of de hersenen).

• Endoscopische echografie en biopsie: een endoscoop (een dun, buisvormig instrument met een lamp, camera en lens om te bekijken) wordt in de mond ingebracht, vervolgens in de slokdarm, de maag en het eerste deel van de dunne darm (de twaalfvingerige darm). Echografie (high-energy sound) golven worden teruggekaatst op weefsels en organen vanaf een sonde aan het einde van een endoscoop. Dit resulteert in echo’s die een beeld vormen (een sonogram genoemd) van lichaamsweefsels. Vervolgens gebruikt de chirurg een holle naald om wat weefsel op te zuigen om naar het laboratorium te sturen voor een biopsie. De biopsie is een test om het weefsel onder een microscoop te onderzoeken om kankercellen te zoeken.

Chirurgische behandeling

De primaire methode voor de behandeling van gastro-intestinale stromale tumoren is een operatie. Het type operatie en de behandelingsmethoden die erop volgen, zijn afhankelijk van of de tumor reseceerbaar, niet-reseceerbaar, refractair is of dat de tumoren metastaseren of terugkeren.

Reseceerbare tumoren

Als een tumor als “reseceerbaar” wordt beschouwd, betekent dit dat deze volledig (of bijna volledig) operatief kan worden verwijderd. Laparoscopische chirurgie – een soort buikoperatie, waarbij kleine incisies worden gebruikt met behulp van een camera – kan worden uitgevoerd voor tumoren die 5 centimeter (1,9 inch) of kleiner zijn.

Na de operatie kunnen tyrosinekinaseremmer (TKI)-geneesmiddelen worden gegeven om het risico te verkleinen dat de tumor terugkomt (terugkerend).

Inoperabele tumoren

De behandeling is gericht op het verkleinen van de tumor als deze te groot is om operatief te worden verwijderd, of als de tumor zich in de buurt van een orgaan of structuur bevindt die een groot risico loopt te worden beschadigd tijdens operatieve verwijdering van de tumor.

Afhankelijk van de specifieke mutatie die in de tumor aanwezig is, zijn er momenteel vier door de FDA goedgekeurde geneesmiddelen voor de behandeling van inoperabele of gemetastaseerde GIST’s: imatinib, sunitinib, regorafenib en avapritinib. Als de tumor voortschrijdt na gebruik van deze middelen, worden andere TKI’s aanbevolen.

Geneesmiddelen zoals imatinibmesylaat hebben de werking de groei van tumorcellen te stoppen door enkele van de enzymen die nodig zijn voor celgroei te blokkeren. Zodra de tumor voldoende is verkleind tot een voldoende kleine omvang, volgt een chirurgische procedure om zoveel mogelijk van de tumor te verwijderen.

Gastro-intestinale stromale tumoren die metastaseren of terugkeren

Wanneer GIST’s metastaseren (verspreiden naar andere delen van het lichaam) of terugkeren (terugkomen na de eerste behandeling), kan de behandeling het volgende omvatten:

• Gerichte therapie met imatinibmesylaat of sunitinib
• Chirurgie, om tumoren te verwijderen die zijn gekrompen na behandeling met gerichte therapie
• Corrigerende chirurgie, om ernstige complicaties aan te pakken, zoals bloedingen, een darmblokkade, een infectie of schade aan het maagdarmkanaal veroorzaakt door de GIST
• Een nieuw type behandeling, zoals een behandeling die wordt toegediend in een klinische proef

Vuurvaste gastro-intestinale stromale tumoren

Refractaire gastro-intestinale stromale tumoren zijn tumoren die na een tijdje niet meer op medicatie reageren. In dit geval kan een nieuw type TKI-medicijn worden gebruikt of kan de patiënt worden doorverwezen naar een klinische onderzoeksstudie die de werkzaamheid van een nieuw medicijn test.

Prognose

Een prognose is een schatting – op basis van klinische onderzoeksresultaten – van hoe goed een ziekte naar verwachting op de behandeling zal reageren. Voor gastro-intestinale stromale tumoren is de relatieve vijfjaarsoverleving ongeveer 90%.

De prognose van een patiënt met primaire GIST hangt af van de tumorgrootte, locatie en celdeling.

Patiënten met maag-GIST’s doen het bijvoorbeeld beter dan patiënten met GIST’s in de dunne darm. Het overlevingspercentage na vijf jaar is ongeveer 94% voor GIST-tumoren die gelokaliseerd zijn in één orgaan en 52% voor GIST-tumoren die uitgezaaid zijn.

Als we kijken naar overlevingspercentages voor elk type kanker, is het belangrijk op te merken dat de statistieken zijn gebaseerd op eerdere resultaten van grote aantallen mensen met hetzelfde type kanker. Deze cijfers kunnen de individuele situatie van elke persoon niet nauwkeurig voorspellen. Bespreek deze informatie zeker met uw zorgverlener of andere leden van het kankerzorgteam.